1 Однак, ще довго тривала війна між родом Саула та родом Давида. Проте влада Давида дедалі більше зміцнювалась, а рід Саула поступово слабшав.
Сини Давида
2 У Хевроні в Давида народились сини: його первістком був Амнон від Ахіноами, єзреелітки;
3 його другим сином був Кілеав від Авігеї, колишньої дружини кармелійця Навала; третій – Авесалом, син Маахи, дочки гессурського царя Талмая;
4 четвертий – Адонія, син Хаґґіти; п’ятий – Шефатія, син Авітали,
5 а шостий – Їтреам, від Давидової дружини Еґли. Всі вони народились у Давида в Хевроні.
Союз Давида з Авнером
6 Тим часом, поки точилась війна між родом Саула й між родом Давида, Авнер все більше зміцнював свою владу над родиною Саула.
7 У Саула була наложниця, на ім’я Ріцпа, дочка Айя. Якось Ішбошет дорікнув Авнеру: Як ти посмів увійти в інтимні стосунки з наложницею мого батька?
8 Авнер від цих слів Ішбошета дуже розлютився, й сказав йому: Хіба я – всього лише собача голова серед Юдиних нащадків? У той час коли я чиню добродійство родині твого батька Саула, його братам та його приятелям, й не допускаю, аби ти потрапив у руки Давида, ти сьогодні мене дорікаєш через якусь жінку!?
9 Тож нехай зробить Бог Авнерові це, та ще додасть, якщо я не учиню Давидові того, в чому Господь йому присягнувся, а саме :
10 відняти царство від роду Саула й піднести над Ізраїлем та над Юдою трон Давида від Дана й аж до Вірсавії.
11 Ішбошет не наважився більше суперечити Авнерові, оскільки боявся його.
12 Тим часом Авнер відрядив від себе особисто до Давида послів зі словами: Кому належить край? – і додав: Уклади зі мною союз, і я сприятиму тобі, аби привернути до тебе весь Ізраїль.
13 Добре, – відповівДавид , – я укладу з тобою союз, лише ставлю перед тобою одну умову, а саме: Ти не побачиш мого обличчя, поки не спровадиш до мене дочку Саула, Мелхолу, тоді й ти прийдеш, аби зустрітись зі мною.
14 Після цього Давид направив до Саулового сина Ішбошета посланців з такими словами: Віддай мені мою дружину Мелхолу, яку я собі викупив за сто крайніх обрізань филистимців!
15 Ішбошет послав й відібрав Мелхолу від її чоловіка, Палтіїла, Лаїшового сина.
16 Проводжаючи, її чоловік постійно плакав за нею аж до самого Бахуріма. Там Авнер промовив до нього: Досить, повертайся! І той повернувся.
17 Авнер звернувся також до старійшин Ізраїлю зі словами: Ви вже давно бажали, аби Давид царював над вами.
18 Тому зробіть це зараз, оскільки Господь сказав про Давида такі слова: Рукою мого слуги Давида Я врятую мій народ, Ізраїль, від влади филистимців та від рук всіх інших їхніх ворогів.
19 Розмовляв Авнер також з веніямінцями. Після цього Авнер пішов у Хеврон, щоб розповісти Давидові про все, що було б добрим для всього Ізраїлю, а також для всього племені Веніяміна.
20 Коли ж Авнер, разом із двадцятьма мужами, прийшов до Давида в Хеврон, Давид влаштував для Авнера та людей, які були з ним, бенкет.
21 Тоді Авнер промовив до Давида: Я готовий піти й зібрати до мого володаря царя весь Ізраїль, і нехай вони укладуть з тобою Заповіт, аби ти царював над усіма, чого якраз бажає і твоя душа. Давид відпустив Авнера, і той з миром пішов.
Йоав вбиває Авнера
22 Тим часом повернулись з походу воїни Давида на чолі з Йоавом, й принесли з собою велику здобич. Але Авнера вже не було у Давида в Хевроні, позаяк він відпустив його, і той пішов з миром.
23 Щойно Йоав з усім військом повернулись, як Йоавові повідомили, мовляв: Приходив до царя Авнер, син Нера, а він його відпустив, і той з миром пішов.
24 Тоді Йоав прийшов до царя, і сказав: Що ти наробив? Ось до тебе приходив Авнер, – навіщо ти його відпустив, дозволивши відійти?
25 Адже ти добре знаєш Авнера, сина Нера, – він приходив, аби тебе обманути й дізнатись про твої плани, вивідати, що маєш намір робити!
26 Вийшовши від Давида, Йоав відправив за Авнером посланців, які його завернули від криниці Сіри. Давид же про це не знав.
27 Коли Авнер повернувся в Хеврон, Йоав відізвав його вбік на середині брами, буцімто поговорити з ним наодинці. Там, щоб помститися за кров свого брата Асаїла, вдарив Авнера в живіт, і той помер.
28 Коли пізніше довідався про це Давид, то сказав: Невинуватий ні я, ні моє царство перед Господом повіки за кров Авнера, сина Нера.
29 Нехай вона впаде на голову Йоава та на весь дім його батька; нехай у родині Йоава не переведуться ті, котрі страждають течивістю і проказою, котрі ходять на милицях, котрі гинуть від меча, та вмирають з голоду!
30 Отже, Йоав зі своїм братом Авішаєм убили Авнера за те, що той позбавив життя їхнього брата Асаїла, під час битви в Ґівеоні .
Давид оплакує Авнера
31 Після цього Давид наказав Йоаву і всім воїнам, що були з ним: Розірвіть ваш одяг і вдягніться у веретище, й оплакуйте Авнера! Сам цар Давид йшов за похоронними марами.
32 Коли в Хевроні ховали Авнера, цар плакав, голосно ридаючи над могилою Авнера; його оплакував і весь народ.
33 Ридаючи над Авнером, цар примовляв: Хіба Авнер повинен був померти смертю негідника?
34 Адже твої руки не були зв’язані, твої ноги не були закуті в кайдани. Ти загинув як той, хто падає від нанесеного удару злочинця! Слухаючи це, весь народ плакав ще більше.
35 І коли весь озброєний люд, ще за дня зібрався, вмовляючи Давида, аби він щось з’їв, то Давид присягнувся, говорячи: Нехай так і так учинить зі мною Бог, та ще й додасть, якщо я до заходу сонця скуштую хліба або щось інше!
36 А коли весь народ країни про це довідався, то схвалив дії царя; як і все, що робив цар, було до вподоби всіх людей.
37 У той день усе військо, як і весь Ізраїль, зрозуміли, що цар непричетний до вбивства Авнера, сина Нера.
38 Звертаючись до своїх воїнів і наближених , цар сказав: Пам’ятайте, що сьогодні в Ізраїлі загинув великий і мужній чоловік!
39 Я сьогодні ще слабкий, хоч і помазаний на царя, а ці мужі, сини Церуї, потужніші за мене. Тож нехай Господь відплатить кожному, хто чинить лихе, як учинив зло Йоав .
Dawid wzrasta w siły
1 Wojna między domem Saula i między domem Dawida przeciągała się, lecz Dawid wzrastał w siły, natomiast dom Saula słabnął.
2 Dawidowi urodzili się w Hebronie synowie: jego pierworodnym był Amnon z Achinoam Jezreelitki.
3 Jego drugim synem był Kileab z Abigail, dawnej żony Nabala z Karmelu, trzecim Absalom, syn Maachy, córki Talmaja, króla Geszur,
4 Czwartym Adoniasz, syn Chaggity, piątym Szefatia, syn Abitali,
5 Szóstym Jitream z Egli, żony Dawida. Ci urodzili się Dawidowi w Hebronie.
Zatarg między Abnerem a Iszboszetem o Rispę
6 Dopóki trwała wojna między domem Saula a domem Dawida, Abner stał mocno po stronie domu Saula.
7 A Saul miał ongiś nałożnicę imieniem Rispa, córkę Ajji. Iszboszet zaś rzekł do Abnera: Dlaczego wszedłeś do nałożnicy po moim ojcu?
8 Wtedy Abner rozgniewał się bardzo z powodu tych słów Iszboszeta i rzekł: Czy jestem psią głową z Judy? Podczas gdy ja okazuję przychylność domowi Saula, twego ojca, jego krewnym i przyjaciołom i nie dopuszczam, abyś się znalazł w ręku Dawida, to ty czynisz mi dziś zarzuty z powodu jednej kobiety?
9 Niech Bóg uczyni Abnerowi to i jeszcze więcej, jeżeli nie dopomogę Dawidowi w tym, co mu Pan poprzysiągł,
10 Odbierając godność królewską domowi Saula, a wznosząc tron Dawida nad Izraelem i nad Judą od Dan aż po Beer-Szebę.
11 I nie mógł już odrzec Abnerowi ani słowa, bo się go bał.
Abner sprzymierza się z Dawidem przeciw Iszboszetowi
12 Potem wysłał Abner posłów do Dawida w swojej sprawie i kazał mu powiedzieć: Do kogo należy ta ziemia? Zawrzyj ze mną przymierze, a oto będę cię wspierał, aby zjednać dla ciebie całego Izraela.
13 A on dał mu odpowiedź: Dobrze! Ja zawrę z tobą przymierze, ale żądam od ciebie jednej rzeczy: Nie zobaczysz mojego oblicza, dopóki nie sprowadzisz Michal, córki Saula, do mnie, gdy przyjedziesz, aby mnie zobaczyć.
14 Posłał też Dawid posłów do Iszboszeta, syna Saula, z wezwaniem: Oddaj mi żonę moją Michal, którą zdobyłem za cenę stu napletków filistyńskich.
15 Posłał więc Iszboszet i odebrał ją mężowi, Paltielowi, synowi Lawisza.
16 A ten jej mąż towarzyszył jej, ciągle za nią płacząc, aż do Bachurim. Tam rzekł do niego Abner: Wracaj już. I on zawrócił.
17 A Abner układał się ze starszymi Izraela, mówiąc: Już dawno chcieliście mieć Dawida królem nad sobą.
18 Zróbcie to teraz, gdyż Pan powiedział o Dawidzie tak: Ręką Dawida, mego sługi, wybawię mój lud izraelski z mocy Filistyńczyków i z mocy wszystkich jego nieprzyjaciół.
19 Abner przemawiał również do Beniaminitów oraz poszedł, aby rozmówić się z Dawidem w Hebronie i powiedzieć mu wszystko, co uznali za dobre Izrael i cały dom Beniamina.
20 A gdy Abner przyszedł do Dawida do Hebronu wraz z pocztem dwudziestu wojowników, Dawid urządził dla Abnera i dla jego wojowników ucztę.
21 Wtedy rzekł Abner do Dawida: Wstanę i pójdę, aby zgromadzić u mojego pana, króla, całego Izraela, niech zawrą z tobą przymierze i będziesz królował nad wszystkimi, czego pragnie twoja dusza. I Dawid wyprawił Abnera, który odszedł w pokoju.
Joab zabija Abnera, mszcząc się za śmierć brata
22 Wtem powrócili słudzy Dawida wraz z Joabem z pewnej wyprawy, wioząc ze sobą obfity łup. Lecz Abnera już nie było u Dawida w Hebronie, gdyż go odprawił, tak iż odszedł w pokoju.
23 Gdy tedy Joab i cały jego zastęp przybyli, doniesiono Joabowi: Abner, syn Nera, przyszedł do króla, a on go odprawił i tamten odszedł w pokoju.
24 Joab poszedł więc do króla i rzekł: Cóż to uczyniłeś? Oto Abner przyszedł do ciebie, czemu go wypuściłeś, że mógł odejść?
25 Znasz przecież Abnera, syna Nera, że przyszedł tu, aby cię omamić, aby poznać twoje plany i aby się dowiedzieć o wszystkim, co zamierzasz.
26 Toteż Joab wyszedł od Dawida i wysłał posłańców za Abnerem, którzy zawrócili go od studni Syra. Lecz Dawid o tym nie wiedział.
27 Gdy Abner wrócił do Hebronu, Joab odprowadził go na bok do bramy, aby z nim porozmawiać na osobności. Tam pchnął go w brzuch, tak iż umarł, za krew Asaela, swego brata.
Dawid odbywa żałobę po Abnerze
28 Gdy potem Dawid usłyszał o tym, rzekł: Nie ponoszę odpowiedzialności ani ja, ani moje królestwo przed Panem po wszystkie czasy za krew Abnera, syna Nera.
29 Niech ona spadnie na głowę Joaba i cały dom jego ojca i niech w rodzinie Joaba nie braknie nigdy dotkniętych upławami i trądem, chodzących o kulach i poległych od miecza, i nie mających chleba.
30 Joab zaś i Abiszaj, jego brat, zabili Abnera za to, że on pozbawił życia ich brata Asaela w bitwie pod Gibeonem.
31 Potem rzekł Dawid do Joaba i do całego ludu, który był z nim: Rozedrzyjcie wasze szaty i wdziejcie na siebie wory, i nućcie pieśni żałobne nad Abnerem. A sam król Dawid szedł za marami.
32 A gdy pochowali Abnera w Hebronie, król podniósł swój głos i płakał nad grobem Abnera, płakał też cały lud.
33 I zanucił król nad Abnerem pieśń żałobną tej treści:
Czy Abner musiał zginąć, jak ginie bezbożnik?
34 Ręce twoje nie były związane,
Nogi twoje nie były skute w kajdany,
Padłeś jak ten, który pada od ciosu nikczemnych.
I cały lud jeszcze bardziej płakał nad nim.
35 A gdy jeszcze za dnia przyszedł cały lud zbrojny, aby skłonić Dawida do spożycia chleba, Dawid przysiągł, mówiąc: Tak niech mi uczyni Pan i jeszcze więcej, jeżeli skosztuję chleba lub czegokolwiek przed zachodem słońca.
36 A gdy cały lud o tym się dowiedział, podobało im się to bardzo, jak wszystko, co król czynił.
37 Wtedy też przekonał się cały lud i cały Izrael, że nie od króla to wyszło, iż Abnera, syna Nera, pozbawiono życia.
38 I rzekł król do swoich sług: Czy nie wiecie, że wódz, i to wielki, poległ dziś w Izraelu?
39 Ja jestem dziś jeszcze słaby, chociaż jestem namaszczonym królem, ci mężowie zaś, synowie Serui, są potężniejsi ode mnie. Niechaj Pan odpłaci temu, który zło czyni, według jego złości.