Останок Ізраїля
1 Отже, я запитую: Хіба відкинув Бог Свій народ? Зовсім ні! Адже і я ізраїльтянин – з нащадків Авраама, з Веніямінового племені.
2 Не відкинув Бог Свого народу, який Він наперед знав. Хіба не знаєте, що Писання каже про Іллю, коли він скаржиться Богові на Ізраїль:
3 Господи, повбивали Твоїх пророків, порозбивали Твої жертовники, а я залишився сам; шукають і моєї душі!
4 І що ж каже йому Бог у відповідь? Я залишив Собі сім тисяч чоловіків, які не схилились на коліна перед Ваалом.
5 Так само і тепер, за вибором благодаті, залишився останок.
6 Якщо ж за благодаттю, то не за ділами, бо тоді благодать вже не була б благодаттю. [А коли за ділами, то це вже не благодать, бо тоді діло вже не є ділом].
7 І що ж? Того, що шукає Ізраїль, він не одержав, але одержали вибрані; інші ж стали закам’янілими,
8 як ото написано: Наслав на них Бог духа затьмарення: щоб очі не бачили і вуха щоб не чули, – аж до нинішнього дня.
9 Давид каже: Нехай стане їхня їжа сильцем, пасткою і спокусою – на відплату їм!
10 Хай їхні очі стануть темними, щоб не бачили, нехай їхня спина завжди буде зігнута!
Спасіння язичників
11 Отже, запитую: Чи спіткнулися вони, щоб упасти? Зовсім ні! Але через їхнє падіння прийде спасіння язичникам, щоб їх самих спонукати до ревнощів.
12 Якщо ж їхнє падіння є багатством для світу, а їхня втрата є багатством для язичників, то наскільки більшою була б їхня повнота!
13 Кажу вам, язичникам: Оскільки я є апостол для язичників, то прославляю моє служіння;
14 може, цим я викличу ревність своїх рідних за тілом і спасу декого з них.
15 Бо коли їхнє відкинення є примиренням світу, то чим же є їхнє прийняття, як не життям із мертвих?
16 Якщо перший сніп святий, то й тісто святе ; і якщо корінь святий, то й гілля святе .
17 Коли ж деякі з гілок відломилися, а ти, будучи дикою оливкою, прищепився до них і живишся з кореня та соку оливкового дерева,
18 то не хвалися перед гілками. Якщо ж хвалишся, то пам’ятай, що не ти корінь носиш, а корінь носить тебе.
19 Скажеш: Галузки відламано, щоб я прищепився.
20 Гаразд. Вони відломилися через невірство, а ти тримаєшся вірою. Не величайся, але бійся.
21 Бо коли Бог не пощадив природних галузок, то Він і тебе не пощадить.
22 Отже, поглянь на Божу милість і суворість: на тих, які відпали, – суворість, а на тебе – Божу милість, якщо будеш залишатися в милості; якщо ж ні, то будеш відрубаний.
23 Та й вони, якщо не залишаться в невірстві, будуть прищеплені, адже Бог має силу їх знову прищепити.
24 Тому що коли ти, відтятий від дикої за своєю природою оливки, був проти природи прищеплений до доброї оливки, – то наскільки легше будуть прищеплені до своєї ж оливки вони, природні?
Ізраїль спасеться
25 Адже не хочу, брати, щоб ви не знали цієї таємниці, аби не були високої думки про себе: Ізраїль залишатиметься частково запеклим, доки не ввійде повнота язичників.
26 Таким чином, весь Ізраїль спасеться, як написано: Визволитель прийде із Сіону, Він відверне безбожність від Якова.
27 Ось їм від Мене Завіт, коли усуну їхні гріхи!
28 Тож згідно з Євангелією вони – вороги задля вас, а згідно з обранням – улюблені задля батьків.
29 Адже Боже покликання та дари – непохитні.
30 Бо як ви колись не корилися Богові, а тепер помилувані через їхній непослух,
31 так і вони нині не покорилися задля милосердя над вами, щоб тепер і вони самі були помилувані.
32 Тож Бог замкнув усіх у непокорі, щоб усіх помилувати.
Незбагненні Божі дороги
33 О, глибино багатства, премудрості й знання Божого! Які незбагненні Його суди і недослідимі Його дороги!
34 Бо хто пізнав розум Господній? Або хто був порадником Йому?
35 Хіба хтось дав Йому щось наперед, щоб воно було повернуто йому назад?
36 Адже все з Нього, через Нього і для Нього! Йому слава навіки. Амінь.
Reszta Izraela
1 Pytam więc: Czy Bóg odrzucił swój lud? To niemożliwe! I ja przecież jestem Izraelitą, potomkiem Abrahama, z plemienia Beniamina. 2 Bóg nie odrzucił swojego ludu, który wcześniej poznał. Czy nie wiecie, co mówi Pismo o Eliaszu? Jak skarży się przed Bogiem na Izraela: 3 Panie, pozabijali Twoich proroków, zburzyli Twoje ołtarze, mnie samego pozostawili i nastają na moje życie? 4 Co jednak mówi mu głos Boży? Pozostawiłem sobie siedem tysięcy mężów, którzy nie zgięli kolan przed Baalem. 5 Podobnie i teraz pozostała reszta dzięki wybraniu przez łaskę. 6 Jeśli zaś dzięki łasce, to nie z powodu uczynków, bo wtedy łaska nie byłaby już łaską. 7 Cóż więc? Czego Izrael szuka, tego nie osiągnął, wybrani jednak osiągnęli. Ci natomiast, co pozostali, zostali pogrążeni w zatwardziałości, 8 tak, jak napisano:
Bóg dał im ducha odurzenia,
oczy, aby nie widzieli,
i uszy, aby nie słyszeli,
aż do dnia dzisiejszego.
9 Także Dawid mówi:
Niech ich stół stanie się pułapką i sidłem,
zgorszeniem i odpłatą dla nich.
10 Niech ich oczy zostaną pogrążone w ciemności,
aby nie widzieli,
a ich grzbiet zegnij na zawsze.
Zbawienie pogan
11 Pytam więc: Czy się potknęli, aby upaść? To niemożliwe! Ale z powodu ich występku zbawienie stało się udziałem pogan, aby pobudzić ich do zazdrości. 12 Jeśli ich występek stał się bogactwem dla świata, a ich poniżenie bogactwem dla pogan, to czym zaobfituje ich pełne uczestnictwo?
13 Mówię zaś wam, poganom: Właśnie jako apostoł pogan chlubię się swoją służbą. 14 Obym w ten sposób pobudził moich rodaków do zazdrości i niektórych z nich doprowadził do zbawienia. 15 Jeśli bowiem odrzucenie ich okazało się pojednaniem dla świata, to czym będzie przyjęcie ich, jeśli nie powstaniem z martwych do życia? 16 Jeśli zaczyn jest święty, to i ciasto, i jeśli korzeń jest święty, to i gałęzie.
17 Jeśli niektóre gałęzie zostały odłamane, a ty, będąc z dzikiego drzewa oliwnego, zostałeś wszczepiony na ich miejsce i z korzeni czerpiesz soki drzewa oliwnego, 18 to nie chełp się poniżeniem tych gałęzi. Jeśli jednak się chełpisz, to pamiętaj, że nie ty dźwigasz korzeń, lecz korzeń ciebie. 19 Powiesz może: Odłamano gałęzie, abym ja mógł zostać wszczepiony. 20 Słusznie, zostały odłamane z powodu braku wiary, ty zaś trwasz dzięki wierze. Nie miej jednak o sobie zbyt wysokiego mniemania, ale się bój. 21 Jeśli bowiem Bóg nie oszczędził gałęzi naturalnych, może i ciebie nie oszczędzić. 22 Spójrz więc na łagodność i surowość Boga: dla tych, którzy upadli, surowość, dla ciebie zaś łagodność Boga, o ile wytrwasz w łagodności. W przeciwnym razie, ty też będziesz odcięty. 23 I oni jednak, jeśli odrzucą niewiarę, zostaną wszczepieni, gdyż Bóg ma moc wszczepić ich ponownie. 24 Jeżeli bowiem ty zostałeś odcięty od tego, według natury dzikiego, drzewa oliwnego i wbrew naturze wszczepiony w szlachetne drzewo oliwne, o wiele bardziej tamci, którzy według natury należą do niego, zostaną wszczepieni we własne drzewo oliwne.
Odnowienie Izraela
25 Nie chcę, bracia, żebyście byli nieświadomi tej tajemnicy i sami w sobie zadufani: częściowa zatwardziałość Izraela ma miejsce aż do czasu wejścia wszystkich pogan. 26 I w ten sposób cały Izrael będzie zbawiony, tak jak napisano:
Przyjdzie z Syjonu Wybawiciel
i odwróci bezbożności od Jakuba.
27 A to będzie Moje Przymierze z nimi,
gdy zgładzę ich grzechy.
28 Zgodnie z Ewangelią są nieprzyjaciółmi ze względu na was, zgodnie zaś z wybraniem są umiłowanymi ze względu na ojców. 29 Nieodwołalne są bowiem dary i powołanie Boże. 30 Podobnie jak kiedyś wy byliście nieposłuszni Bogu, teraz zaś dostąpiliście miłosierdzia z powodu ich nieposłuszeństwa, 31 tak i oni stali się teraz nieposłuszni z powodu okazanego wam miłosierdzia, aby też i oni dostąpili miłosierdzia. 32 Bóg bowiem wszystkim nałożył więzy nieposłuszeństwa, aby wszystkim okazać miłosierdzie.
33 O głębokości bogactwa, mądrości i poznania Boga! Jak niezbadane są Jego sądy i niepoznawalne Jego drogi.
34 Kto bowiem poznał sposób myślenia Pana,
albo kto był Jego doradcą?
35 Lub kto pierwszy Go obdarował,
aby otrzymać zapłatę?
36 Z Niego bowiem, przez Niego i dla Niego jest wszystko. Jemu chwała na wieki. Amen.