Павло і Варнава проповідують в Іконії та Лістрі
1 В Іконії сталося таке , що вони разом увійшли до юдейської синагоги і говорили так, що повірила дуже велика кількість юдеїв і греків.
2 Ті ж юдеї, які не повірили, підбурили та озлобили душі язичників проти братів.
3 Втім, вони були тут досить часу, відважно діючи в Господі, Який підтверджував слово Своєї благодаті, роблячи ознаки та чудеса їхніми руками.
4 І розділилися люди в місті: деякі були з юдеями, інші – з апостолами.
5 Коли язичники та юдеї зі своїми керівниками здійснили напад, щоб над ними поглумитися й побити їх камінням,
6 вони, довідавшись про це, втекли до лікаонських міст: у Лістру, Дервію та в околиці
7 і там благовістили.
8 У Лістрі був один чоловік, хворий на ноги, кривий від народження; він ніколи не ходив.
9 Він слухав Павла, який говорив. Поглянувши на нього і побачивши, що має віру для зцілення,
10 Павло дуже голосно сказав: Встань прямо на ноги! Той підскочив і почав ходити.
11 Люди побачили, що зробив Павло, і піднесли свій голос, вигукуючи по‑лікаонському: До нас зійшли боги в людській подобі!
12 І почали називати Варнаву Зевсом, а Павла – Гермесом, оскільки той був провідним у слові.
13 Жрець Зевса, який перебував за містом, привів до брами биків з вінками, збираючись разом з юрбою приносити жертву.
14 Почувши це , апостоли Варнава й Павло роздерли свій одяг і кинулися між людей, гукаючи:
15 Люди, що ви робите? Ми є такими ж людьми, як і ви, котрі благовістять вам відвертатися від цієї марноти до Живого Бога, Який створив небо, землю, море і все, що в них.
16 Він у минулих поколіннях допустив, щоб усі народи ходили своїми дорогами.
17 Проте Він не переставав свідчити про Себе, творячи добро, даючи вам дощ з неба і вчасно врожай, насичуючи їжею та веселістю ваші серця!
18 І, говорячи це, вони ледь стримали людей приносити їм жертву.
19 Але прийшли з Антіохії та Іконії юдеї і, підбуривши людей, побили Павла камінням і виволокли його за місто, думаючи, що він помер.
20 Коли учні оточили його, він устав і ввійшов у місто. А назавтра пішов з Варнавою до Дервії.
Повернення в Антіохію
21 Звістивши Євангелію тому місту та навчивши багатьох, повернули назад до Лістри, Іконії та Антіохії.
22 Вони зміцнювали душі учнів, закликали залишатися у вірі. Бо ми маємо, – казали вони, – через великі утиски ввійти до Царства Божого.
23 І вони, настановивши їм пресвітерів для всіх Церков і помолившись з постом, передали їх Господу, в Якого повірили.
24 Пройшовши Пісидію, вони прийшли в Памфилію
25 і, проголосивши слово в Пергії, спустилися до Атталії.
26 Звідти вони відпливли до Антіохії, де були передані Божій благодаті на справу, яку вони і завершили.
27 Прибувши туди і зібравши Церкву, розповіли, що Бог зробив через них, як відчинив язичникам двері віри.
28 І немало часу перебували вони з учнями.
Paweł i Barnaba w Ikonium
1 W Ikonium również weszli do synagogi żydowskiej i przemówili, wskutek czego uwierzyła wielka liczba Żydów i pogan. 2 Ale Żydzi, którzy nie uwierzyli, podburzyli pogan i usposobili wrogo do braci. 3 Pozostali tam jednak przez dłuższy czas i nauczali odważnie, gdyż Pan potwierdzał Słowo swojej łaski znakami i cudami, których dokonywał przez ich ręce. 4 Podzielili się więc mieszkańcy miasta. Jedni byli z Żydami, inni z apostołami. 5 Kiedy jednak poganie i Żydzi wraz ze swoimi przełożonymi postanowili ich znieważyć i ukamienować, 6 wtedy, gdy dowiedzieli się o tym, uciekli do miast Likaonii, do Listry i Derbe oraz w ich okolice. 7 Tam też głosili Dobrą Nowinę.
Paweł i Barnaba w Listrze
8 W Listrze mieszkał pewien człowiek o bezwładnych nogach, chromy od urodzenia, który nigdy nie chodził. 9 Słuchał on przemawiającego Pawła, który spojrzał na niego uważnie i gdy zobaczył, że ma wiarę potrzebną do uzdrowienia, 10 zawołał głośno: Stań prosto na nogach! A on poderwał się i chodził. 11 Kiedy tłumy zobaczyły, co Paweł uczynił, zaczęły wołać po likaońsku: Bogowie przybrali postać ludzi i zstąpili do nas! 12 Barnabę nazywali Zeusem, a Pawła Hermesem, ponieważ głównie on przemawiał. 13 A kapłan Zeusa, który miał świątynię przed miastem, przywiódł przed bramę woły i przyniósł wieńce, i chciał razem z tłumem złożyć ofiarę. 14 Gdy to usłyszeli apostołowie Barnaba i Paweł, rozdarli swoje szaty i rzucili się w tłum, krzycząc: 15 Ludzie, dlaczego to czynicie! My także jesteśmy ludźmi, podobnie jak wy. Głosimy wam Dobrą Nowinę, abyście od tych marności odwrócili się do Boga żywego, który stworzył niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich się znajduje. 16 Pozwolił On w dawnych czasach, żeby każdy naród chodził własnymi drogami. 17 Nie przestawał jednak dawać o sobie świadectwa, czyniąc dobrze. Zsyłał wam deszcz z nieba i urodzajne lata, karmił was i napełniał radością wasze serca. 18 Tymi słowami z trudem powstrzymali tłumy od złożenia im ofiary.
19 Tymczasem nadeszli Żydzi z Antiochii i z Ikonium. Podburzyli tłum, ukamienowali Pawła i wywlekli go za miasto, sądząc, że nie żyje. 20 Kiedy go jednak otoczyli uczniowie, podniósł się i wrócił do miasta. Natomiast następnego dnia razem z Barnabą udał się do Derbe.
Powrót do Antiochii Syryjskiej
21 W tym mieście głosili Dobrą Nowinę i pozyskali wielu uczniów. Następnie wrócili do Listry, do Ikonium i do Antiochii. 22 Umacniali dusze uczniów, zachęcali do wytrwania w wierze, bo przez wiele ucisków trzeba nam wejść do Królestwa Boga. 23 Kiedy w każdym Kościele wśród modlitw i postów, przez włożenie rąk ustanowili im starszych, polecili ich Panu, w którego uwierzyli. 24 Potem przeszli przez Pizydię i przybyli do Pamfilii. 25 Gdy opowiedzieli Słowo w Perge, zeszli do Attalii. 26 Stamtąd odpłynęli do Antiochii, gdzie za łaską Boga zostali wyznaczeni do dzieła, które wykonali. 27 Kiedy przybyli i zebrali Kościół, opowiedzieli, jak wiele Bóg przez nich uczynił i jak otworzył poganom podwoje wiary. 28 I dłuższy czas pozostali z uczniami.