Валак кличе Валаама, щоб проклясти Ізраїль
1 Знову Ізраїльтяни вирушили й отаборились у степах Моаву, за Йорданом, напроти Єрихона.
2 Коли Валак, син Ціппора, побачив усе, що вчинив Ізраїль аморейцям,
3 то моавійці дуже злякалися народу, оскільки той був досить численним. Від самого вигляду Ізраїльтян нащадків Моава огорнув страх.
4 І сказали моавійці мідіянським старійшинам: Тепер ця ватага об’їсть усе, що довкола нас, як виїдає віл зелень на полі. В ту пору царем Моаву був Валак, син Ціппора.
5 Він вирядив послів до Валаама, сина Беора у Петор, що над рікою Євфрат , у краю нащадків свого народу, аби покликати його, говорячи: Оце, з Єгипту вийшов народ, вкрив усю землю й оселився навпроти мене.
6 Тому прийди, будь ласка, прокляни мені цей народ, бо він сильніший за мене. Може, мені вдасться розбити його і вигнати його з краю. Адже я знаю, що, кого ти поблагословиш, той благословенний, а кого ти проклянеш, той буде проклятий.
7 Тож пішли моавські старійшини разом з мідіянськими старійшинами з подарунками в своїх руках за чаклунство. Прийшли вони до Валаама і переказали йому слова Валака.
8 Він же сказав їм: Переночуйте тут цю ніч, і я переповім вам те, що скаже мені Господь. Таким чином моавські князі залишились у Валаама.
9 Прийшов Бог до Валаама і запитав: Що то за люди в тебе?
10 А Валаам відповів Богові: Валак, син Ціппора, цар моавський, послав їх до мене, сказати :
11 Ось, вийшов народ з Єгипту, і вкрив усю землю. Тому прийди і прокляни його мені! Можливо тоді я зможу його подолати у війні і прогнати його.
12 Тоді сказав Бог Валаамові: Не йди з ними і не проклинай цей народ, бо він благословенний!
13 Уставши вранці, Валаам сказав князям Валака: Повертайтесь у ваш край, бо Господь не дозволяє мені йти з вами!
14 Тому князі моавські встали й, прийшовши до Валака, сказали: Відмовився Валаам піти з нами.
15 Тоді Валак знову послав старійшин, але в більшій кількості й поважніших ніж були ті.
16 Вони прибули до Валаама і кажуть йому: Так говорить Валак, син Ціппора: Не затримуйся, благаю, і приходь до мене!
17 Адже я, справді, виявлю тобі дуже велику шану, і все, що скажеш мені, зроблю. Тільки прийди, прошу тебе, і прокляни мені цей народ!
18 Відповідаючи, Валаам і цим слугам Валака сказав: Хоча б Валак давав мені повний свій дім срібла та золота, то і тоді я не зміг би порушити наказ Господа, мого Бога, чинячи щось мале чи велике.
19 Проте, залишіться тут ви і цієї ночі, а я дізнаюся, що Господь знову скаже мені.
20 Уночі Бог прийшов до Валаама і сказав йому: Якщо вже ці люди прийшли й кличуть тебе, то вставай і йди за ними, але чинитимеш лише те , що Я скажу тобі.
Валаамова ослиця
21 Тож Валаам, вставши вранці, засідлав свою ослицю і пішов з князями Моаву.
22 І ось спалахнув гнів Божий через те, що він пішов, а Господній ангел став на дорозі, щоб зупинити його. Він же їхав верхи на своїй ослиці, і двоє його слуг супроводжували його.
23 Ослиця, побачивши Господнього ангела, який з оголеним мечем у руці стояв на дорозі, звернула з дороги і пішла полем. Тож Валаам, щоб повернути її на дорогу, почав бити ослицю.
24 Тоді Господній ангел став у проході між виноградниками, де була огорожа з одного боку й огорожа з іншого боку .
25 Побачивши Господнього ангела, ослиця притулилась до стіни й защемила ногу Валаама до стіни. Він же знову почав бити її.
26 Господній ангел перейшов далі і став у вузькому місці, так що неможливо було обминути ні праворуч, ні ліворуч.
27 Ослиця побачила Господнього ангела і лягла під Валаамом. Розлютившись, Валаам почав бити ослицю палицею.
28 І ось Господь відкрив уста ослиці, й вона заговорила до Валаама: Що я зробила тобі, що ось уже втретє б’єш мене?
29 Валаам відповів ослиці: Бо ти поглумилася з мене! Якби у моїй руці був меч, я би тебе зараз убив!
30 Тоді ослиця каже Валаамові: Хіба я не твоя ослиця, на якій ти їздиш від своєї молодості аж до сьогодні? Хіба є у мене звичай так з тобою чинити? Він же відповів: Ні.
31 І тут Господь відкрив Валаамові очі. Він побачив Господнього ангела, який стояв на дорозі, з оголеним мечем у своїй руці. Він схилився і впав долілиць.
32 А Господній ангел каже йому: Чому ось уже втретє ти б’єш свою ослицю? Адже це я вийшов, щоб протистояти тобі , тому що твій шлях згубний переді мною.
33 Ослиця бачила мене і тричі уступала мені. Якби вона не звернула переді мною, я вже вбив би тебе, а її залишив би живою.
34 Валаам сказав Господньому ангелові: Згрішив я, оскільки не знав, що це ти стояв навпроти мене на дорозі. Тепер же, якщо це тобі не подобається, я повернуся до себе!
35 Але Господній ангел сказав Валаамові: Іди з цими людьми! Однак говоритимеш тільки те, що я скажу тобі. І Валаам пішов з князями Валака.
36 Коли Валак почув, що йде Валаам, то вийшов йому назустріч до міста Моав, розташованого на кордоні понад Арноном, на самому кордоні краю.
37 І сказав Валак Валаамові: Кілька разів посилав я за тобою, запрошуючи до себе. Чому ти не приходив до мене? Хіба я не спроможний вшанувати тебе?
38 А Валаам відповів Валакові: Так, я прийшов до тебе зараз! Але чи буду я здатний щось сказати? Я говоритиму лише те Слово, яке вкладе в мої уста Бог!
39 Пішов Валаам з Валаком, і прийшли вони до Кір’ят-Хуцота.
40 Валак привів у жертву тельців та овець і послав їх Валаамові та князям, які були з ним.
Перше пророцтво Валаама
41 А вранці Валак узяв Валаама, вивів його на узгір’я Бамот-Баалу, звідки можна було побачити деяку частину народу.
1 Izraelici wyruszyli dalej i rozbili namioty na stepach Moabu po drugiej stronie Jordanu, naprzeciw Jerycha.
Balak, król Moabu, wzywa Balaama
2 Gdy Balak, syn Sippora, zobaczył to wszystko, co Izrael uczynił Amorytom, 3 Moab ogarnął wielki strach wobec tego ludu, który był tak liczny, i Moabici przerazili się na widok Izraelitów. 4 Powiedzieli więc Moabici do starszyzny Madianitów: Teraz to zgromadzenie pożre wszystko dookoła nas, jak wół pożera trawę z pola. A Balak, syn Sippora, był wówczas królem Moabu. 5 On to wysłał posłańców do Balaama, syna Beora, do Petor nad Rzeką w kraju Ammawitów, aby go wezwano tymi słowami: Z Egiptu wyszedł lud i zakrył powierzchnię ziemi, a obecnie osiadł naprzeciw mnie. 6 Przybądź więc teraz i przeklnij mi ten lud, gdyż jest silniejszy ode mnie. Może zdołam go pokonać i wypędzić z kraju. Wiem bowiem, że kogo ty pobłogosławisz, będzie błogosławiony, a kogo ty przeklniesz, będzie przeklęty. 7 Starsi Moabitów wraz ze starszymi Madianitów udali się więc w drogę, zabierając ze sobą zapłatę za wróżbę. Gdy przybyli do Balaama i przekazali mu prośbę Balaka, 8 on im odpowiedział: Pozostańcie tu na noc, a rano przekażę wam słowo, które Pan mi powie. Przywódcy Moabu pozostali więc u Balaama. 9 Przyszedł Bóg do Balaama i powiedział: Co to za ludzie są u ciebie? 10 Balaam odpowiedział Bogu: Balak, syn Sippora, król Moabu, wyprawił do mnie poselstwo: 11 Z Egiptu wyszedł lud i zakrył powierzchnię ziemi. Przybądź teraz i go przeklnij. Może wówczas zdołam go pokonać i wypędzić. 12 Na to Bóg powiedział do Balaama: Nie możesz iść z nimi i nie wolno ci przeklinać tego ludu, ponieważ jest błogosławiony. 13 Powstał więc Balaam nazajutrz i powiedział do przywódców Balaka: Wracajcie do swojej ziemi, bo Pan nie pozwolił mi iść z wami. 14 Przywódcy Moabu powstali i udali się do Balaka. Oznajmili mu: Balaam nie zgodził się pójść z nami. 15 Wtedy Balak powtórnie wyprawił przywódców, liczniejszych i dostojniejszych od tych pierwszych. 16 A gdy przybyli do Balaama, powiedzieli do niego: Tak mówi Balak, syn Sippora: Nie wzbraniaj się przyjść do mnie. 17 Obdarzę cię bowiem wszelkimi zaszczytami i uczynię wszystko, cokolwiek sobie zażyczysz, tylko przybądź i przeklnij mi ten lud! 18 Na to Balaam odpowiedział sługom Balaka: Nawet gdyby Balak dał mi swój pałac pełen srebra i złota, to ani w rzeczach małych, ani w wielkich nie mógłbym przekroczyć rozkazu Pana, mojego Boga. 19 Pozostańcie jednak także i wy przez noc na tym miejscu, a dowiem się, co tym razem Pan mi powie. 20 W nocy przyszedł Bóg do Balaama i powiedział do niego: Skoro ci ludzie przyszli, aby cię wezwać, wstań i idź z nimi. Możesz jednak uczynić tylko to, co Ja ci powiem.
Oślica Balaama
21 Wstał więc Balaam rano, osiodłał swoją oślicę i pojechał z przywódcami Moabu. 22 Lecz Pan rozgniewał się z powodu jego wyprawy i anioł Pana stanął na drodze, by mu przeszkodzić. On zaś jechał na swojej oślicy, a z nim dwaj jego słudzy. 23 Gdy oślica zobaczyła anioła Pana stojącego na drodze, z wyciągniętym mieczem w ręku, zboczyła z drogi i poszła w pole. Balaam uderzył ją, by zawróciła na drogę. 24 Wówczas stanął anioł Pana w wąskim przejściu między winnicami, gdzie mur stał po jednej i po drugiej stronie. 25 Gdy oślica zobaczyła anioła Pana, przycisnęła się do muru, tak że przygniotła do muru nogę Balaama, a on ponownie ją uderzył. 26 Anioł Pana przesunął się dalej i stanął w miejscu tak ciasnym, że nie było można zboczyć ani na prawo, ani na lewo. 27 Gdy oślica znowu zobaczyła anioła Pana, położyła się pod Balaamem. Wówczas Balaam bardzo się rozgniewał i zaczął tłuc oślicę kijem. 28 A Pan otworzył usta oślicy i powiedziała do Balaama: Co takiego ci uczyniłam, że bijesz mnie już po raz trzeci? 29 Balaam odpowiedział oślicy: Dlatego że szydzisz sobie ze mnie. Gdybym miał miecz w ręku, już bym cię zabił! 30 Oślica jednak powiedziała do Balaama: Przecież jestem twoją oślicą, na której jeździsz całe swoje życie aż po dzień dzisiejszy! Czy miałam zwyczaj czynić ci coś podobnego? Odpowiedział: Nie! 31 Wtedy Pan otworzył oczy Balaama i zobaczył on anioła Pana, stojącego na drodze z obnażonym mieczem w ręku. Skłonił się i oddał pokłon twarzą do ziemi. 32 Anioł Pana powiedział do niego: Z jakiego powodu biłeś swoją oślicę aż trzy razy? Ja sam wyszedłem, by cię powstrzymać, ponieważ twoja droga prowadzi cię do zguby. 33 Twoja oślica widziała mnie i trzykrotnie usuwała się z drogi, a gdyby się nie usunęła przede mną, to już dawno bym cię zabił, a ją zostawił przy życiu. 34 Na to powiedział Balaam do anioła Pana: Zgrzeszyłem, bo nie poznałem, że ty stanąłeś naprzeciwko mnie na drodze. Teraz jednak, skoro ci się nie podoba to, co czynię, wrócę do siebie. 35 Lecz anioł Pana powiedział do Balaama: Idź z tymi ludźmi, ale będziesz mówił tylko to, co ja ci powiem. Poszedł więc Balaam z przywódcami Balaka.
Balaam u Balaka
36 Gdy Balak usłyszał, że Balaam się zbliża, wyszedł mu naprzeciw aż do Ir-Moab, które leży nad Arnonem, na samej granicy kraju. 37 Balak powiedział do Balaama: Czy nie posyłałem do ciebie, by cię wezwać? Czemu więc nie przybyłeś do mnie? Czy nie potrafię cię wystarczająco uhonorować? 38 Lecz Balaam odpowiedział Balakowi: Choć przybyłem do ciebie, nic nie mogę powiedzieć. Wypowiem tylko to słowo, które Bóg włoży w moje usta. 39 I poszedł Balaam z Balakiem, i przybyli do Kiriat-Chusot. 40 Balak złożył w ofierze woły i owce i posłał Balaamowi i przywódcom, którzy z nim przyszli. 41 Następnego ranka Balak zabrał Balaama i zaprowadził go do Bamot-Baal, skąd było widać obrzeża obozu Izraelitów.