The Parable of the Sower
(Mark 4.1-9Luke 8.4-8)1 That same day Jesus left the house and went to the lakeside, where he sat down to teach. 2 The crowd that gathered around him was so large that he got into a boat and sat in it, while the crowd stood on the shore. 3 He used parables to tell them many things.
“Once there was a man who went out to sow grain. 4 As he scattered the seed in the field, some of it fell along the path, and the birds came and ate it up. 5 Some of it fell on rocky ground, where there was little soil. The seeds soon sprouted, because the soil wasn't deep. 6 But when the sun came up, it burned the young plants; and because the roots had not grown deep enough, the plants soon dried up. 7 Some of the seed fell among thorn bushes, which grew up and choked the plants. 8 But some seeds fell in good soil, and the plants bore grain: some had one hundred grains, others sixty, and others thirty.”
9 And Jesus concluded, “Listen, then, if you have ears!”
The Purpose of the Parables
(Mark 4.10-12Luke 8.9Luke 10)10 Then the disciples came to Jesus and asked him, “Why do you use parables when you talk to the people?”
11 Jesus answered, “The knowledge about the secrets of the Kingdom of heaven has been given to you, but not to them. 12 For the person who has something will be given more, so that he will have more than enough; but the person who has nothing will have taken away from him even the little he has. 13 The reason I use parables in talking to them is that they look, but do not see, and they listen, but do not hear or understand. 14 So the prophecy of Isaiah applies to them:
‘This people will listen and listen, but not understand;
they will look and look, but not see,
15 because their minds are dull,
and they have stopped up their ears
and have closed their eyes.
Otherwise, their eyes would see,
their ears would hear,
their minds would understand,
and they would turn to me, says God,
and I would heal them.’
16 “As for you, how fortunate you are! Your eyes see and your ears hear. 17 I assure you that many prophets and many of God's people wanted very much to see what you see, but they could not, and to hear what you hear, but they did not.
Jesus Explains the Parable of the Sower
(Mark 4.13-20Luke 8.11-15)18 “Listen, then, and learn what the parable of the sower means. 19 Those who hear the message about the Kingdom but do not understand it are like the seeds that fell along the path. The Evil One comes and snatches away what was sown in them. 20 The seeds that fell on rocky ground stand for those who receive the message gladly as soon as they hear it. 21 But it does not sink deep into them, and they don't last long. So when trouble or persecution comes because of the message, they give up at once. 22 The seeds that fell among thorn bushes stand for those who hear the message; but the worries about this life and the love for riches choke the message, and they don't bear fruit. 23 And the seeds sown in the good soil stand for those who hear the message and understand it: they bear fruit, some as much as one hundred, others sixty, and others thirty.”
The Parable of the Weeds
24 Jesus told them another parable: “The Kingdom of heaven is like this. A man sowed good seed in his field. 25 One night, when everyone was asleep, an enemy came and sowed weeds among the wheat and went away. 26 When the plants grew and the heads of grain began to form, then the weeds showed up. 27 The man's servants came to him and said, ‘Sir, it was good seed you sowed in your field; where did the weeds come from?’ 28 ‘It was some enemy who did this,’ he answered. ‘Do you want us to go and pull up the weeds?’ they asked him. 29 ‘No,’ he answered, ‘because as you gather the weeds you might pull up some of the wheat along with them. 30 Let the wheat and the weeds both grow together until harvest. Then I will tell the harvest workers to pull up the weeds first, tie them in bundles and burn them, and then to gather in the wheat and put it in my barn.’”
The Parable of the Mustard Seed
(Mark 4.30-32Luke 13.18Luke 19)31 Jesus told them another parable: “The Kingdom of heaven is like this. A man takes a mustard seed and sows it in his field. 32 It is the smallest of all seeds, but when it grows up, it is the biggest of all plants. It becomes a tree, so that birds come and make their nests in its branches.”
The Parable of the Yeast
(Luke 13.20Luke 21)33 Jesus told them still another parable: “The Kingdom of heaven is like this. A woman takes some yeast and mixes it with a bushel of flour until the whole batch of dough rises.”
Jesus' Use of Parables
(Mark 4.33Mark 34)34 Jesus used parables to tell all these things to the crowds; he would not say a thing to them without using a parable. 35 He did this to make come true what the prophet had said,
“I will use parables when I speak to them;
I will tell them things unknown since the creation of the world.”
Jesus Explains the Parable of the Weeds
36 When Jesus had left the crowd and gone indoors, his disciples came to him and said, “Tell us what the parable about the weeds in the field means.”
37 Jesus answered, “The man who sowed the good seed is the Son of Man; 38 the field is the world; the good seed is the people who belong to the Kingdom; the weeds are the people who belong to the Evil One; 39 and the enemy who sowed the weeds is the Devil. The harvest is the end of the age, and the harvest workers are angels. 40 Just as the weeds are gathered up and burned in the fire, so the same thing will happen at the end of the age: 41 the Son of Man will send out his angels to gather up out of his Kingdom all those who cause people to sin and all others who do evil things, 42 and they will throw them into the fiery furnace, where they will cry and gnash their teeth. 43 Then God's people will shine like the sun in their Father's Kingdom. Listen, then, if you have ears!
The Parable of the Hidden Treasure
44 “The Kingdom of heaven is like this. A man happens to find a treasure hidden in a field. He covers it up again, and is so happy that he goes and sells everything he has, and then goes back and buys that field.
The Parable of the Pearl
45 “Also, the Kingdom of heaven is like this. A man is looking for fine pearls, 46 and when he finds one that is unusually fine, he goes and sells everything he has, and buys that pearl.
The Parable of the Net
47 “Also, the Kingdom of heaven is like this. Some fishermen throw their net out in the lake and catch all kinds of fish. 48 When the net is full, they pull it to shore and sit down to divide the fish: the good ones go into the buckets, the worthless ones are thrown away. 49 It will be like this at the end of the age: the angels will go out and gather up the evil people from among the good 50 and will throw them into the fiery furnace, where they will cry and gnash their teeth.
New Truths and Old
51 “Do you understand these things?” Jesus asked them.
“Yes,” they answered.
52 So he replied, “This means, then, that every teacher of the Law who becomes a disciple in the Kingdom of heaven is like a homeowner who takes new and old things out of his storage room.”
Jesus Is Rejected at Nazareth
(Mark 6.1-6Luke 4.16-30)53 When Jesus finished telling these parables, he left that place 54 and went back to his hometown. He taught in the synagogue, and those who heard him were amazed. “Where did he get such wisdom?” they asked. “And what about his miracles? 55 Isn't he the carpenter's son? Isn't Mary his mother, and aren't James, Joseph, Simon, and Judas his brothers? 56 Aren't all his sisters living here? Where did he get all this?” 57 And so they rejected him.
Jesus said to them, “A prophet is respected everywhere except in his hometown and by his own family.” 58 Because they did not have faith, he did not perform many miracles there.
Podobieństwo o czworakiej roli
(Mar. 4,1—9Łuk. 8,4—8)1 Tego dnia wyszedł Jezus z domu i usiadł nad morzem.
2 I zebrało się wokół niego mnóstwo ludu; dlatego wstąpił do łodzi i usiadł, a cały lud stał na brzegu.
3 I mówił do nich wiele w podobieństwach. I rzekł: Oto wyszedł siewca, aby siać.
4 A gdy siał, padły niektóre ziarna na drogę i przyleciało ptactwo i zjadło je.
5 Inne zaś padły na grunt skalisty, gdzie nie miały wiele ziemi, i szybko powschodziły, gdyż gleba nie była głęboka.
6 A gdy wzeszło słońce, zostały spieczone, a że nie miały korzenia, uschły.
7 A inne padły między ciernie, a ciernie wyrosły i zadusiły je.
8 Jeszcze inne padły na dobrą ziemię i wydały owoc, jedne stokrotny, drugie sześćdziesięciokrotny, a inne trzydziestokrotny,
9 Kto ma uszy, niechaj słucha.
Znaczenie podobieństw
(Mar. 4,10—12Łuk. 8,9—10)10 I przystąpiwszy uczniowie, rzekli mu: Dlaczego mówisz do nich w podobieństwach?
11 A On, odpowiadając, rzekł: Wam dane jest znać tajemnice Królestwa Niebios, ale tamtym nie jest dane.
12 Albowiem temu, kto ma, będzie dane i obfitować będzie; a temu kto nie ma i to, co ma, będzie odjęte.
13 Dlatego w podobieństwach do nich mówię, bo, patrząc, nie widzą, i słuchając, nie słyszą ani nie rozumieją.
14 I spełnia się na nich proroctwo Izajasza, które powiada:
Będziecie stale słuchać, a nie będziecie rozumieli;
będziecie ustawicznie patrzeć, a nie ujrzycie.
15 Albowiem otępiało serce tego ludu,
uszy ich dotknęła głuchota,
oczy swe przymrużyli,
żeby oczami nie widzieli
ani uszami nie słyszeli, i sercem nie rozumieli,
i nie nawrócili się,
a Ja żebym ich nie uleczył.
16 Ale błogosławione oczy wasze, że widzą, i uszy wasze, że słyszą,
17 Bo zaprawdę powiadam wam: Wielu proroków i sprawiedliwych pragnęło ujrzeć to, co wy widzicie, a nie ujrzeli, i usłyszeć to, co wy słyszycie, a nie usłyszeli.
Wyjaśnienie podobieństwa o siewcy
(Mar. 4,13—20Łuk. 8,11—15)18 Wysłuchajcie więc podobieństwa o siewcy.
19 Do każdego, kto słucha słowa o Królestwie i nie rozumie, przychodzi Zły i porywa to, co zasiano w jego sercu: to jest ten, kto jest posiany na drogę.
20 A posiany na gruncie skalistym, to ten, kto słucha słowa i zaraz z radością je przyjmuje,
21 Ale nie ma w sobie korzenia, nadto jest niestały i gdy przychodzi ucisk lub prześladowanie dla słowa, wnet się gorszy.
22 A posiany między ciernie, to ten, który słucha słowa, ale umiłowanie tego świata i ułuda bogactwa zaduszają słowo i plonu nie wydaje.
23 A posiany na dobrej ziemi, to ten, kto słowa słucha i rozumie; ten wydaje owoc: jeden stokrotny, drugi sześćdziesięciokrotny, a inny trzydziestokrotny.
Podobieństwo o pszenicy i kąkolu
24 Inne podobieństwo podał im, mówiąc: Podobne jest Królestwo Niebios do człowieka, który posiał dobre nasienie na swojej roli.
25 A kiedy ludzie spali, przyszedł jego nieprzyjaciel i nasiał kąkolu między pszenicę, i odszedł.
26 A gdy zboże podrosło i wydało owoc, wtedy się pokazał i kąkol.
27 Przyszli więc słudzy gospodarza i powiedzieli mu: Panie, czy nie posiałeś dobrego nasienia na swojej roli? Skąd więc ma ona kąkol?
28 A on im rzekł: To nieprzyjaciel uczynił. A słudzy mówią do niego: Czy chcesz więc, abyśmy poszli i wybrali go?
29 A on odpowiada: Nie! Abyście czasem wybierając kąkol, nie powyrywali wraz z nim i pszenicy.
30 Pozwólcie obydwom róść razem aż do żniwa. A w czasie żniwa powiem żeńcom: Zbierzcie najpierw kąkol i powiążcie go w snopki na spalenie, a pszenicę zwieźcie do mojej stodoły.
Podobieństwo o ziarnie gorczycznym i o kwasie
(Mar. 4,30—34Łuk. 13,18—21)31 Inne podobieństwo podał im, mówiąc: Podobne jest Królestwo Niebios do ziarnka gorczycznego, które wziąwszy człowiek, zasiał na roli swojej.
32 Jest ono, co prawda, najmniejsze ze wszystkich nasion, ale kiedy urośnie, jest największe ze wszystkich jarzyn, i staje się drzewem, tak iż przylatują ptaki niebieskie i gnieżdżą, się w gałęziach jego.
33 Inne podobieństwo powiedział im: Podobne jest Królestwo Niebios do kwasu, który wzięła niewiasta i rozczyniła w trzech miarach mąki, aż się wszystko zakwasiło.
34 To wszystko mówił Jezus do ludu w podobieństwach, a bez podobieństwa nic do nich nie mówił.
35 Aby się wypełniło, co powiedziano przez proroka, gdy mówił: Otworzę w podobieństwach usta moje, wypowiem rzeczy ukryte od założenia świata.
Wyjaśnienie podobieństwa o pszenicy i kąkolu
36 Wtedy rozpuścił lud i poszedł do domu. I przystąpili do niego uczniowie jego, mówiąc: Wyłóż nam podobieństwo o kąkolu na roli.
37 A On odpowiadając, rzekł: Ten, który sieje dobre nasienie, to Syn Człowieczy.
38 Rola zaś, to świat, a dobre nasienie, to synowie Królestwa, kąkol zaś, to synowie Złego.
39 A nieprzyjaciel, który go posiał, to diabeł, a żniwo, to koniec świata, żeńcy zaś, to aniołowie.
40 Jak tedy zbiera się kąkol i pali w ogniu, tak będzie przy końcu świata.
41 Syn Człowieczy pośle swoich aniołów i zbiorą z Królestwa jego wszystkie zgorszenia, i tych, którzy popełniają nieprawość,
42 I wrzucą ich do pieca ognistego; tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.
43 Wtedy sprawiedliwi zajaśnieją jak słońce w Królestwie Ojca swego. Kto ma uszy, niechaj słucha!
Podobieństwo o ukrytym skarbie, o perle i o sieci
44 Podobne jest Królestwo Niebios do ukrytego w roli skarbu, który człowiek znalazł, ukrył i uradowany odchodzi, i sprzedaje wszystko, co ma, i kupuje oną rolę.
45 Dalej podobne jest Królestwo Niebios do kupca, szukającego pięknych pereł,
46 Który, gdy znalazł jedną perłę drogocenną, poszedł, sprzedał wszystko, co miał, i kupił ją.
47 Dalej podobne jest Królestwo Niebios do sieci, zapuszczonej w morze i zagarniającej ryby wszelkiego rodzaju,
48 Którą, gdy była pełna, wyciągnęli na brzeg, a usiadłszy dobre wybrali do naczyń, a złe wyrzucili.
49 Tak będzie przy końcu świata; wyjdą aniołowie i wyłączą złych spośród sprawiedliwych,
50 I wrzucą ich w piec ognisty; tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.
51 Zrozumieliście to wszystko? Odpowiedzieli mu: Tak.
52 A On rzekł do nich: Dlatego każdy uczony w Piśmie, który stał się uczniem Królestwa Niebios, podobny jest do gospodarza, który dobywa ze swego skarbca nowe i stare rzeczy.
Jezus wzgardzony w Nazarecie
(Mar. 6,1—6Łuk. 4,16—30)53 A gdy Jezus skończył te podobieństwa, odszedł stamtąd.
54 A przyszedłszy w swoje ojczyste strony, nauczał w synagodze ich, tak iż się bardzo zdumiewali i mówili: Skąd ma tę mądrość i te cudowne moce?
55 Czyż nie jest to syn cieśli? Czyż matce jego nie jest na imię Maria, a braciom jego Jakub, Józef, Szymon i Juda?
56 A siostry jego, czyż nie są wszystkie u nas? Skąd ma tedy to wszystko?
57 I gorszyli się z niego. A Jezus rzekł im: Nigdzie prorok nie jest pozbawiony czci, chyba tylko w ojczyźnie i w swoim domu.
58 I nie uczynił tam wielu cudów z powodu ich niewiary.