Individual Responsibility
1 The Lord spoke to me 2 and said, “What is this proverb people keep repeating in the land of Israel?
‘The parents ate the sour grapes,
But the children got the sour taste.’
3 “As surely as I am the living God,” says the Sovereign Lord, “you will not repeat this proverb in Israel any more. 4 The life of every person belongs to me, the life of the parent as well as that of the child. The person who sins is the one who will die.
5 “Suppose there is a truly good man, righteous and honest. 6 He doesn't worship the idols of the Israelites or eat the sacrifices offered at forbidden shrines. He doesn't seduce another man's wife or have intercourse with a woman during her period. 7 He doesn't cheat or rob anyone. He returns what a borrower gives him as security; he feeds the hungry and gives clothing to the naked. 8 He doesn't lend money for profit. He refuses to do evil and gives an honest decision in any dispute. 9 Such a man obeys my commands and carefully keeps my laws. He is righteous, and he will live,” says the Sovereign Lord.
10 “Then suppose this man has a son who robs and kills, who does any of these things 11 that the father never did. He eats sacrifices offered at forbidden shrines and seduces other men's wives. 12 He cheats the poor, he robs, he keeps what a borrower gives him as security. He goes to pagan shrines, worships disgusting idols, 13 and lends money for profit. Will he live? No, he will not. He has done all these disgusting things, and so he will die. He will be to blame for his own death.
14 “Now suppose this second man has a son. He sees all the sins his father practiced, but does not follow his example. 15 He doesn't worship the idols of the Israelites or eat the sacrifices offered at forbidden shrines. He doesn't seduce another man's wife 16 or oppress anyone or rob anyone. He returns what a borrower gives him as security. He feeds the hungry and gives clothing to the naked. 17 He refuses to do evil and doesn't lend money for profit. He keeps my laws and obeys my commands. He will not die because of his father's sins, but he will certainly live. 18 His father, on the other hand, cheated and robbed and always did evil to everyone. And so he died because of the sins he himself had committed.
19 “But you ask, ‘Why shouldn't the son suffer because of his father's sins?’ The answer is that the son did what was right and good. He kept my laws and followed them carefully, and so he will certainly live. 20 It is the one who sins who will die. A son is not to suffer because of his father's sins, nor a father because of the sins of his son. Good people will be rewarded for doing good, and evil people will suffer for the evil they do.
21 “If someone evil stops sinning and keeps my laws, if he does what is right and good, he will not die; he will certainly live. 22 All his sins will be forgiven, and he will live, because he did what is right. 23 Do you think I enjoy seeing evil people die?” asks the Sovereign Lord. “No, I would rather see them repent and live.
24 “But if a righteous person stops doing good and starts doing all the evil, disgusting things that evil people do, will he go on living? No! None of the good he did will be remembered. He will die because of his unfaithfulness and his sins.
25 “But you say, ‘What the Lord does isn't right.’ Listen to me, you Israelites. Do you think my way of doing things isn't right? It is your way that isn't right. 26 When a righteous person stops doing good and starts doing evil and then dies, he dies because of the evil he has done. 27 When someone evil stops sinning and does what is right and good, he saves his life. 28 He realizes what he is doing and stops sinning, so he will certainly not die, but go on living. 29 And you Israelites say, ‘What the Lord does isn't right.’ You think my way isn't right, do you? It is your way that isn't right.
30 “Now I, the Sovereign Lord, am telling you Israelites that I will judge each of you by what you have done. Turn away from all the evil you are doing, and don't let your sin destroy you. 31 Give up all the evil you have been doing, and get yourselves new minds and hearts. Why do you Israelites want to die? 32 I do not want anyone to die,” says the Sovereign Lord. “Turn away from your sins and live.”
Zasady sprawiedliwej odpłaty Bożej
1 I doszło mnie słowo Pana tej treści:
2 Dlaczego to używacie między sobą przysłowia o ziemi izraelskiej: Ojcowie jedli kwaśne grona, a zęby synów ścierpły?
3 Jakom żyw — mówi Wszechmocny Pan — że już nie będziecie wypowiadali w Izraelu tego przysłowia.
4 Oto wszyscy ludzie są moi, zarówno ojciec, jak syn — są moimi. Każdy, kto grzeszy, umrze.
5 Lecz jeżeli kto jest sprawiedliwy i wykonuje prawo i sprawiedliwość,
6 Nie je mięsa ofiarnego na górach i nie podnosi oczu ku bałwanom domu izraelskiego, nie hańbi żony swojego bliźniego, nie obcuje z żoną podczas jej nieczystości,
7 Nie uciska nikogo i dłużnikowi zwraca jego zastaw, nie dopuszcza się gwałtu, udziela chleba głodnemu, a nagiego przyobleka w szatę,
8 Nie pożycza na lichwę i nie bierze odsetek, powstrzymuje swoją rękę od złego, w sporach między ludźmi rozsądza zgodnie ze słusznością,
9 Postępuje według moich przykazań i przestrzega wiernie moich praw: ten jest sprawiedliwy, on też na pewno będzie żył — mówi Wszechmocny Pan.
10 Lecz jeżeli spłodził syna — rozbójnika, przelewającego krew, który popełnił jeden z tych grzechów —
11 Chociaż on sam tego wszystkiego nie popełnił — syna, który bierze udział w ucztach ofiarnych na wzgórzach i hańbi żonę swojego bliźniego,
12 Uciska ubogiego i biednego, dopuszcza się gwałtu, zastawu nie zwraca i podnosi oczy swoje ku bałwanom, popełnia ohydne czyny,
13 Pożycza na lichwę i bierze odsetki — na pewno nie będzie żył, ponieważ popełnił wszystkie te ohydne czyny. Na pewno poniesie śmierć; jego krew będzie na nim.
14 A oto, jeżeli spłodzi syna, a ten widzi wszystkie grzechy, które popełnia jego ojciec, i chociaż je widzi, nie popełnia ich,
15 Nie bierze udziału w ucztach ofiarnych na wzgórzach i nie podnosi swoich oczu ku bałwanom domu izraelskiego, żony swojego bliźniego nie hańbi,
16 Nikogo nie uciska, nie bierze zastawu i nie dopuszcza się gwałtu, głodnemu udziela swojego chleba, a nagiego przyobleka w szatę,
17 Powstrzymuje swoją rękę od złego, nie pożycza na lichwę i nie bierze odsetek, przestrzega moich praw, postępuje według moich przykazań — ten nie umrze za winę swojego ojca, na pewno będzie żył.
18 A że jego ojciec popełnił gwałt, dopuszczał się rabunku, nad swoim współbratem czynił pośród swojego ludu to, co nie jest dobre, więc umrze za swoją winę.
19 Lecz wy mówicie: Dlaczego syn nie ponosi kary za winę ojca? Wszak syn wypełniał prawo i czynił sprawiedliwość, przestrzegał wszystkich moich przykazań i wypełniał je, więc na pewno będzie żył.
20 Człowiek, który grzeszy, umrze. Syn nie poniesie kary za winę ojca ani ojciec nie poniesie kary za winę syna. Sprawiedliwość, będzie zaliczona sprawiedliwemu, a bezbożność spadnie na bezbożnego.
Sprawiedliwy jest sąd Boży
(Ez. 33,10—20)21 Lecz gdy bezbożny odwróci się od wszystkich swoich grzechów, które popełnił, i będzie przestrzegał wszystkich moich przykazań, i będzie wykonywał prawo i sprawiedliwość, na pewno będzie żył, nie umrze.
22 Nie będzie mu się przypominać żadnych jego przestępstw, które popełnił, będzie żył przez sprawiedliwość, którą się kierował.
23 Czy rzeczywiście mam upodobanie w śmierci bezbożnego — mówi Wszechmocny Pan — a nie raczej w tym, by się odwrócił od swoich dróg i żył?
24 A gdy sprawiedliwy odwróci się od swojej sprawiedliwości i popełnia bezprawie, i czyni wszystkie te ohydne rzeczy, których dopuszcza się bezbożny, czy ma żyć? Nie będzie mu się przypominało tych wszystkich sprawiedliwych czynów, które spełnił; z powodu niewierności, której się dopuścił, i z powodu swojego grzechu, który popełnił, umrze!
25 A wy mówicie: Nie jest słuszne postępowanie Pana. Słuchajcie więc, domu izraelski! Alboż moje postępowanie nie jest słuszne? Czy nie raczej wasze postępowanie jest niesłuszne?
26 Gdy sprawiedliwy odwraca się od swojej sprawiedliwości i popełnia bezprawie, umrze; z powodu swojego bezprawia, które popełnił, umrze.
27 A gdy bezbożny odwróci się od swojej bezbożności, której się dopuszczał, spełnia prawo i czyni sprawiedliwość, zachowa przy życiu swoją duszę.
28 Spostrzegł się i odwrócił od wszystkich swoich przestępstw, które popełnił; na pewno więc będzie żył, nie umrze.
29 Lecz dom izraelski mówi: Nie jest słuszne postępowanie Pana. Alboż moje postępowanie nie jest słuszne, domu izraelski? Czy nie raczej wasze postępowanie jest niesłuszne?
30 Dlatego każdego według jego postępowania będę sądził, domu izraelski — mówi Wszechmocny Pan. Nawróćcie się i odwróćcie od wszystkich waszych przestępstw, aby się wam nie stały pobudką do grzechu!
31 Odrzućcie od siebie wszystkie swoje przestępstwa, które popełniliście przeciwko mnie, i stwórzcie sobie nowe serce i nowego ducha! Dlaczego macie umierać, domu izraelski?
32 Gdyż nie mam upodobania w śmierci śmiertelnika, mówi Wszechmocny Pan. Nawróćcie się więc, a żyć będziecie!