Justice and Fairness
1 “Do not spread false rumors, and do not help a guilty person by giving false testimony. 2 Do not follow the majority when they do wrong or when they give testimony that perverts justice. 3 Do not show partiality to a poor person at his trial.
4 “If you happen to see your enemy's cow or donkey running loose, take it back to him. 5 If his donkey has fallen under its load, help him get the donkey to its feet again; don't just walk off.
6 “Do not deny justice to a poor person when he appears in court. 7 Do not make false accusations, and do not put an innocent person to death, for I will condemn anyone who does such an evil thing. 8 Do not accept a bribe, for a bribe makes people blind to what is right and ruins the cause of those who are innocent.
9 “Do not mistreat a foreigner; you know how it feels to be a foreigner, because you were foreigners in Egypt.
The Seventh Year and the Seventh Day
10 “For six years plant your land and gather in what it produces. 11 But in the seventh year let it rest, and do not harvest anything that grows on it. The poor may eat what grows there, and the wild animals can have what is left. Do the same with your vineyards and your olive trees.
12 “Work six days a week, but do no work on the seventh day, so that your slaves and the foreigners who work for you and even your animals can rest.
13 “Listen to everything that I, the Lord, have said to you. Do not pray to other gods; do not even mention their names.
The Three Great Festivals
(Exodus 34.18-26Deuteronomy 16.1-17)14 “Celebrate three festivals a year to honor me. 15 In the month of Abib, the month in which you left Egypt, celebrate the Festival of Unleavened Bread in the way that I commanded you. Do not eat any bread made with yeast during the seven days of this festival. Never come to worship me without bringing an offering.
16 “Celebrate the Harvest Festival when you begin to harvest your crops.
“Celebrate the Festival of Shelters in the autumn, when you gather the fruit from your vineyards and orchards. 17 Every year at these three festivals all your men must come to worship me, the Lord your God.
18 “Do not offer bread made with yeast when you sacrifice an animal to me. The fat of animals sacrificed to me during these festivals is not to be left until the following morning.
19 “Each year bring to the house of the Lord your God the first grain that you harvest.
“Do not cook a young sheep or goat in its mother's milk.
Promises and Instructions
20 “I will send an angel ahead of you to protect you as you travel and to bring you to the place which I have prepared. 21 Pay attention to him and obey him. Do not rebel against him, for I have sent him, and he will not pardon such rebellion. 22 But if you obey him and do everything I command, I will fight against all your enemies. 23 My angel will go ahead of you and take you into the land of the Amorites, the Hittites, the Perizzites, the Canaanites, the Hivites, and the Jebusites, and I will destroy them. 24 Do not bow down to their gods or worship them, and do not adopt their religious practices. Destroy their gods and break down their sacred stone pillars. 25 If you worship me, the Lord your God, I will bless you with food and water and take away all your sicknesses. 26 In your land no woman will have a miscarriage or be without children. I will give you long lives.
27 “I will make the people who oppose you afraid of me; I will bring confusion among the people against whom you fight, and I will make all your enemies turn and run from you. 28 I will throw your enemies into panic; I will drive out the Hivites, the Canaanites, and the Hittites as you advance. 29 I will not drive them out within a year's time; if I did, the land would become deserted, and the wild animals would be too many for you. 30 Instead, I will drive them out little by little, until there are enough of you to take possession of the land. 31 I will make the borders of your land extend from the Gulf of Aqaba to the Mediterranean Sea and from the desert to the Euphrates River. I will give you power over the inhabitants of the land, and you will drive them out as you advance. 32 Do not make any agreement with them or with their gods. 33 Do not let those people live in your country; if you do, they will make you sin against me. If you worship their gods, it will be a fatal trap for you.”
Sprawiedliwość i prawość
1 Nie rozgłaszaj fałszywej wieści. Nie wspomagaj winowajcy, świadcząc na korzyść bezprawia.
2 Nie przyłączaj się do większości ku złemu i nie składaj w spornej sprawie świadectwa za większością, by łamać prawo.
3 Nawet ubogiego nie popieraj w niesłusznej sprawie.
4 Jeżeli napotkasz zabłąkanego wołu albo osła twego nieprzyjaciela, odprowadź go zaraz z powrotem do niego.
5 Jeżeli zobaczysz, że osioł twego przeciwnika upadł pod ciężarem, nie opuszczaj go, lecz dopomóż mu podnieść go.
6 Nie wpływaj na wyrok, jaki się należy ubogiemu, który się zwraca do ciebie w swojej sprawie.
7 Od sprawy, która się opiera na oszustwie, stroń. Do zabicia niewinnego i sprawiedliwego nie przyczyniaj się, bo nie uniewinnię winowajcy.
8 Nie przyjmuj łapówek, gdyż łapówki zaślepiają nawet naocznych świadków i fałszują słuszną sprawę.
9 Przychodnia nie uciskaj, sami bowiem wiecie, jak się czuje przychodzeń; wszak byliście przychodniami w ziemi egipskiej.
Rok sabatowy i sabat
10 Przez sześć lat obsiewać będziesz ziemię swoją i zbierać jej plony,
11 W siódmym zaś zostawisz ją odłogiem i nie uprawisz jej, niech pożywią się z niej ubodzy twego ludu, a tym, co pozostanie po nich, niech pożywią się zwierzęta polne; tak też postąpisz z twoją winnicą i z twoim ogrodem oliwnym.
12 Sześć dni wykonywać będziesz swoje prace, ale dnia siódmego będziesz świętował, aby wypoczął twój wół i twój osioł i aby wytchnął syn twojej niewolnicy i przychodzeń.
13 Wszystkiego, com wam powiedział, przestrzegajcie! Imienia innych bogów nie wspominajcie, by go nie słyszano z ust waszych.
Trzy uroczyste święta
(II Mojż. 34,18—26V Mojż. 16,1—17)14 Trzy razy w roku będziesz świętował na moją cześć.
15 Będziesz przestrzegał Święta Przaśników. Siedem dni jeść będziesz przaśniki, jak ci rozkazałem, w wyznaczonym czasie miesiąca Abib, bo podczas niego wyszedłeś z Egiptu. A niech się nie pokazują przed obliczem moim z próżnymi rękami.
16 I Święta Żniw, pierwszych plonów prac twoich, z tego, coś wysiał na polu. I Święta Zbiorów z końcem roku, gdy zbierzesz plony twoje z pola.
17 Trzy razy w roku zjawią się wszyscy mężczyźni twoi przed obliczem Wszechmocnego, Pana.
18 Nie ofiaruj krwi mojej rzeźnej ofiary razem z kwaszonym chlebem i nie zostawiaj do rana tłuszczu mojej ofiary świątecznej.
19 Najlepsze pierwociny z plonów ziemi twojej przyniesiesz do domu Pana, Boga twego. Nie będziesz gotował koźlęcia w mleku jego matki.
Anioł Pański przewodnikiem ludzi
20 Oto Ja posyłam anioła przed tobą, aby cię strzegł w drodze i zaprowadził cię na miejsce, które przygotowałem.
21 Miej się przed nim na baczności, słuchaj głosu jego i nie przeciwstawiaj mu się, bo nie przebaczy występków waszych, gdyż imię moje jest w nim.
22 A jeżeli będziesz pilnie słuchał jego głosu i wykonasz wszystko, co powiem, wtedy będę nieprzyjacielem nieprzyjaciół twoich i przeciwnikiem przeciwników twoich.
23 Albowiem anioł mój pójdzie przed tobą i zaprowadzi cię do Amorejczyków i Chetejczyków, i Peryzyjczyków, i Kananejczyków, i Chiwwijczyków, i Jebuzejczyków, i wytępię ich.
24 Nie kłaniaj się ich bogom ani im nie służ. Nie czyń tak jak oni, ale doszczętnie zburz i potłucz ich pomniki.
25 Służcie Panu, Bogu waszemu, a On pobłogosławi chleb twój i wodę twoją. Oddalę też choroby spośród ciebie.
26 Nie będzie roniącej ani niepłodnej w twoim kraju. Liczbę dni twoich uczynię pełną.
27 Lęk mój wzbudzę przed tobą i wprawię w przerażenie wszelki lud, przeciw któremu wyruszysz, i sprawię, że uciekać będą przed tobą wszyscy twoi nieprzyjaciele.
28 Poślę też przed tobą szerszenie, które wypędzą Chiwwijczyków, Kananejczyków i Chetejczyków przed tobą.
29 Nie wypędzę go przed tobą w jednym roku, aby ziemia nie stała się pustkowiem i nie rozmnożył się zwierz dziki przeciwko tobie.
30 Powoli będę ich wypędzał przed tobą, aż się tak rozmnożysz, iż będziesz mógł objąć tę ziemię, dziedzictwo twoje.
31 Ustanowię też granicę twoją od Morza Czerwonego do Morza Filistyńczyków i od pustyni aż do Rzeki, bo oddam w ręce wasze mieszkańców tej ziemi i wypędzisz ich sprzed oblicza swego.
32 Nie zawieraj przymierza ani z nimi, ani z ich bogami.
33 Nie będą mieszkać w twojej ziemi, by cię nie zwiedli do grzechu przeciwko mnie; bo jeśli będziesz służył bogom ich, będzie to dla ciebie sidłem.