Solomon Turns Away from God
1 Solomon loved many foreign women. Besides the daughter of the king of Egypt he married Hittite women and women from Moab, Ammon, Edom, and Sidon. 2 He married them even though the Lord had commanded the Israelites not to intermarry with these people, because they would cause the Israelites to give their loyalty to other gods. 3 Solomon married seven hundred princesses and also had three hundred concubines. They made him turn away from God, 4 and by the time he was old they had led him into the worship of foreign gods. He was not faithful to the Lord his God, as his father David had been. 5 He worshiped Astarte, the goddess of Sidon, and Molech, the disgusting god of Ammon. 6 He sinned against the Lord and was not true to him as his father David had been. 7 On the mountain east of Jerusalem he built a place to worship Chemosh, the disgusting god of Moab, and a place to worship Molech, the disgusting god of Ammon. 8 He also built places of worship where all his foreign wives could burn incense and offer sacrifices to their own gods.
9-10 Even though the Lord, the God of Israel, had appeared to Solomon twice and had commanded him not to worship foreign gods, Solomon did not obey the Lord but turned away from him. So the Lord was angry with Solomon 11 and said to him, “Because you have deliberately broken your covenant with me and disobeyed my commands, I promise that I will take the kingdom away from you and give it to one of your officials. 12 However, for the sake of your father David I will not do this in your lifetime, but during the reign of your son. 13 And I will not take the whole kingdom away from him; instead, I will leave him one tribe for the sake of my servant David and for the sake of Jerusalem, the city I have made my own.”
Solomon's Enemies
14 So the Lord caused Hadad, of the royal family of Edom, to turn against Solomon. 15-16 Long before this, when David had conquered Edom, Joab the commander of his army had gone there to bury the dead. He and his men remained in Edom six months, and during that time they killed every male in Edom 17 except Hadad and some of his father's Edomite servants, who escaped to Egypt. (At that time Hadad was just a child.) 18 They left Midian and went to Paran, where some other men joined them. Then they traveled to Egypt and went to the king, who gave Hadad some land and a house and provided him with food. 19 Hadad won the friendship of the king, and the king gave his sister-in-law, the sister of Queen Tahpenes, to Hadad in marriage. 20 She bore him a son, Genubath, who was raised by the queen in the palace, where he lived with the king's sons.
21 When the news reached Hadad in Egypt that David had died and that Joab the commander of the army was dead, Hadad said to the king, “Let me go back to my own country.”
22 “Why?” the king asked. “Have I failed to give you something? Is that why you want to go back home?”
“Just let me go,” Hadad answered the king. And he went back to his country.
As king of Edom, Hadad was an evil, bitter enemy of Israel.
23 God also caused Rezon son of Eliada to turn against Solomon. Rezon had fled from his master, King Hadadezer of Zobah, 24 and had become the leader of a gang of outlaws. (This happened after David had defeated Hadadezer and had slaughtered his Syrian allies.) Rezon and his gang went and lived in Damascus, where his followers made him king of Syria. 25 He was an enemy of Israel during the lifetime of Solomon.
God's Promise to Jeroboam
26 Another man who turned against King Solomon was one of his officials, Jeroboam son of Nebat, from Zeredah in Ephraim. His mother was a widow named Zeruah. 27 This is the story of the revolt.
Solomon was filling in the land on the east side of Jerusalem and repairing the city walls. 28 Jeroboam was an able young man, and when Solomon noticed how hard he worked, he put him in charge of all the forced labor in the territory of the tribes of Manasseh and Ephraim. 29 One day, as Jeroboam was traveling from Jerusalem, the prophet Ahijah from Shiloh met him alone on the road in the open country. 30 Ahijah took off the new robe he was wearing, tore it into twelve pieces, 31 and said to Jeroboam, “Take ten pieces for yourself, because the Lord, the God of Israel, says to you, ‘I am going to take the kingdom away from Solomon, and I will give you ten tribes. 32 Solomon will keep one tribe for the sake of my servant David and for the sake of Jerusalem, the city I have chosen to be my own from the whole land of Israel. 33 I am going to do this because Solomon has rejected me and has worshiped foreign gods: Astarte, the goddess of Sidon; Chemosh, the god of Moab; and Molech, the god of Ammon. Solomon has disobeyed me; he has done wrong and has not kept my laws and commands as his father David did. 34 But I will not take the whole kingdom away from Solomon, and I will keep him in power as long as he lives. This I will do for the sake of my servant David, whom I chose and who obeyed my laws and commands. 35 I will take the kingdom away from Solomon's son and will give you ten tribes, 36 but I will let Solomon's son keep one tribe, so that I will always have a descendant of my servant David ruling in Jerusalem, the city I have chosen as the place where I am worshiped. 37 Jeroboam, I will make you king of Israel, and you will rule over all the territory that you want. 38 If you obey me completely, live by my laws, and win my approval by doing what I command, as my servant David did, I will always be with you. I will make you king of Israel and will make sure that your descendants rule after you, just as I have done for David. 39 Because of Solomon's sin I will punish the descendants of David, but not for all time.’”
40 And so Solomon tried to kill Jeroboam, but he escaped to King Shishak of Egypt and stayed there until Solomon's death.
The Death of Solomon
(2 Chronicles 9.29-31)41 Everything else that Solomon did, his career, and his wisdom, are all recorded in The History of Solomon. 42 He was king in Jerusalem over all Israel for forty years. 43 He died and was buried in David's City, and his son Rehoboam succeeded him as king.
Odstępstwo Salomona od Pana
1 Król Salomon pokochał wiele kobiet cudzoziemskich: córkę faraona, Moabitki, Ammonitki, Edomitki, Sydonitki, Chetytki,
2 Z narodów, co do których Pan nakazał Izraelitom: Nie łączcie się z nimi i one niech się nie łączą z wami, nakłonią bowiem na pewno wasze serca do swoich bogów. Otóż do tych zapałał Salomon miłością.
3 Miał on siedemset żon prawowitych i trzysta nałożnic, a te jego kobiety omamiły jego serce.
4 Gdy się zaś Salomon zestarzał, jego żony odwróciły jego serce do innych bogów, tak że jego serce nie było szczere wobec Pana, Boga jego, jak serce Dawida, jego ojca.
5 Toteż poszedł Salomon za Asztartą, boginią Sydończyków, i za Milkomem, ohydnym bałwanem Ammonitów.
6 Salomon postępował źle wobec Pana i nie wytrwał wiernie przy Panu jak Dawid, jego ojciec.
7 Wtedy to założył Salomon święty gaj dla Kemosza, ohydnego bałwana Moabitów, na górze położonej na wschód od Jeruzalemu, i dla Molocha, ohydnego bałwana Ammonitów.
8 Podobnie uczynił dla wszystkich swoich cudzoziemskich żon, które paliły kadzidła i składały ofiary swoim bogom.
9 Toteż Pan rozgniewał się na Salomona za to, że odwrócił serce swoje od Pana, Boga izraelskiego, który mu się dwukrotnie ukazał
10 I to mu szczególnie przykazał, aby nie poszedł za innymi bogami. Lecz on nie przestrzegał tego, co Pan przykazał.
11 Przeto rzekł Pan do Salomona: Ponieważ dopuściłeś się tego i nie dotrzymałeś przymierza ze mną, aby przestrzegać przykazań, które ci nadałem, przeto wyrwę ci królestwo, a dam je twojemu słudze.
12 Lecz nie uczynię tego za twojego życia przez wzgląd na Dawida, twojego ojca, ale twojemu synowi je wyrwę.
13 Wszakże nie wyrwę całego królestwa; jedno plemię pozostawię twojemu synowi przez wzgląd na Dawida, mojego sługę, i przez wzgląd na Jeruzalem, który wybrałem.
Zagraniczni przeciwnicy Salomona: Hadad i Rezon
14 Potem wzbudził Pan Salomonowi przeciwnika w osobie Hadada Edomczyka, który wywodził się z królewskiego rodu w Edomie.
15 Gdy bowiem Dawid pobił Edomitów, a Joab, wódz wojska, wyruszył, aby pogrzebać poległych, wytracił on wszystkich mężczyzn w Edomie.
16 A Joab i cały Izrael przebywał tam przez sześć miesięcy, dopóki nie wybili wszystkich mężczyzn w Edomie.
17 Wtedy Hadad uciekł wraz z kilku Edomczykami należącymi do dworzan jego ojca, aby się udać do Egiptu, a Hadad był wtedy małym chłopcem.
18 Ruszyli wtedy z Midian i dotarli do Paran; zabrawszy z sobą ludzi z Paran doszli do Egiptu, do faraona, króla egipskiego. Ten dał mu dom i wyznaczył mu przydział żywności i nadał mu ziemię.
19 Hadad zyskał wielką przychylność faraona, tak iż ten dał mu za żonę siostrę swojej żony, siostrę królowej Tachpenes.
20 Siostra królowej Tachpenes urodziła mu syna, Genubata, którego wychowywała Tachpenes na dworze faraona, i Genubat przebywał na dworze faraona w gronie dzieci faraonowych.
21 Gdy Hadad dowiedział się w Egipcie, że Dawid zasnął ze swoimi ojcami i że nie żyje Joab, wódz wojska, rzekł do faraona: Pozwól mi wrócić do mojej ziemi.
22 Faraon odpowiedział mu: Czegóż ci to brak u mnie, że chcesz iść do swojej ziemi? Ten rzekł: Niczego, ale jednak pozwól mi odejść.
23 Wzbudził mu też Bóg przeciwnika w osobie Rezona, syna Eliady, który uciekł od Hadadezera, króla Soby, swojego władcy.
24 Zebrał on wokoło siebie wojowników i został wodzem bandy. Gdy Dawid ich pobił, udali się do Damaszku i tam się osiedlili, i uczynili go królem nad Damaszkiem.
25 Był on przeciwnikiem Izraela przez wszystkie dni Salomona, oprócz tego zła, jakie wyrządził Hadad, który czuł odrazę do Izraela, a władał nad Aramem.
Wróg wewnętrzny — buntownik Jeroboam Efraimita
26 Również Jeroboam, syn Nebata, Efraimita z Seredy, którego matka nazywała się Serua i była wdową, dworzanin Salomona, zbuntował się przeciwko królowi,
27 Powodem zaś buntu było to: Salomon budował twierdzę Millo, aby wypełnić wyłom w murze wokoło Miasta Dawida, swego ojca.
28 Ów Jeroboam zaś był mężem obrotnym; toteż gdy Salomon zobaczył, że młodzieniec ten dobrze wykonuje swoją pracę, ustanowił go nadzorcą nad całą robotą pańszczyźnianą plemienia Józefa.
Prorok Achiasz z Sylo
29 W tym czasie wyszedł raz Jeroboam z Jeruzalemu i spotkał go na drodze prorok Achiasz z Sylo, który miał na sobie nowy płaszcz; a byli na polu sami.
30 Wtedy pochwycił Achiasz ten nowy płaszcz, który miał na sobie, podarł go na dwanaście kawałków
31 I rzekł do Jeroboama: Weź sobie dziesięć kawałków! Tak bowiem mówi Pan, Bóg Izraela: Oto Ja wyrywam królestwo z ręki Salomona i tobie daję dziesięć plemion.
32 Jemu pozostanie jedno plemię przez wzgląd na mojego sługę Dawida i przez wzgląd na Jeruzalem, miasto, które wybrałem ze wszystkich plemion Izraela,
33 Dlatego że opuścił mnie i oddawał pokłon Asztarcie, bogini Sydończyków, i Kemoszowi, bogu Moabu, i Milkomowi, bogu Ammonitów, a nie postępował moją drogą, czyniąc to, co prawe w moich oczach, i według moich ustaw i praw, jak to czynił Dawid, jego ojciec.
34 Nie wyrwę już teraz całego królestwa z jego ręki; pozostawię go władcą po wszystkie dni jego życia przez wzgląd na Dawida, mojego sługę, którego wybrałem i który przestrzegał moich przykazań i ustaw.
35 Wyrwę natomiast królestwo z ręki jego syna, a tobie dam dziesięć plemion.
36 Jego synowi zaś dam jedno plemię, aby Dawid, mój sługa, miał na zawsze pochodnię przede mną w Jeruzalemie, mieście, które sobie wybrałem, aby tam złożyć swoje imię.
37 Ciebie zaś wezmę i będziesz panował nad wszystkim, czego zapragnie twoja dusza, i zostaniesz królem nad Izraelem.
38 Jeśli więc słuchać będziesz wszystkiego, co ci nakazuję, i kroczyć będziesz moimi drogami, i czynić to, co prawe w moich oczach, przestrzegając moich ustaw i przykazań, jak czynił Dawid, sługa mój, wtedy Ja będę z tobą i zbuduję ci dom trwały, jak zbudowałem Dawidowi, i oddam ci Izraela.
39 Ród Dawida natomiast przez to upokorzę, wszakże nie na zawsze.
40 Wtedy Salomon usiłował pozbawić życia Jeroboama, lecz Jeroboam zerwał się i uciekł do Egiptu do Szyszaka, króla egipskiego, i pozostał w Egipcie aż do śmierci Salomona.
Śmierć i pogrzeb Salomona
41 Co zaś dotyczy pozostałych spraw Salomona i tego, co zdziałał, oraz jego mądrości, wszystko to zapisane jest w Księdze Dziejów Salomona.
42 Salomon panował jako król w Jeruzalemie nad całym Izraelem czterdzieści lat.
43 I zasnął Salomon z ojcami swymi, i został pochowany w Mieście Dawida, swego ojca, a po nim został królem jego syn Rechabeam.