Grzechy
1 Synu, zgrzeszyłeś? Nie powtarzaj tego więcej,
lecz proś o przebaczenie poprzednich grzechów.
2 Uciekaj przed grzechem, jak na widok węża
– ukąsi cię bowiem, jeśli się zbliżysz.
Jego zęby są jak zęby lwa,
które rozrywają życie ludzi.
3 Wszelkie bezprawie jest jak miecz obosieczny
– nie ma lekarstwa na ranę przez nie zadaną.
4 Przemoc i zniewaga spustoszą bogactwo
– tak zostanie zniszczony dom zarozumiałego.
5 Błaganie ust ubogiego dociera do Jego uszu,
i Jego sąd szybko nadchodzi.
6 Kto nie lubi nagany, podąża śladem grzesznika,
a ten, kto boi się Pana, nawróci się w sercu.
7 Mocny w języku jest znany daleko,
lecz gdy się potknie, mądry szybko to dostrzeże.
8 Ten, kto buduje swój dom za cudze pieniądze,
jest jak zbierający kamienie na zimę.
9 Zgromadzenie bezbożnych to pęk pakuł
– skończą w płomieniach ognia.
10 Droga grzeszników jest wyłożona kamieniami,
a na jej końcu przepaść Hadesu.
Mądry i głupi
11 Ten, kto przestrzega Prawa, panuje nad myślami,
a dopełnieniem bojaźni Pana jest mądrość.
12 Nie zdobędzie wykształcenia się ten, kto nie jest zdolny
– jest jednak zdolność, która przysparza goryczy.
13 Wiedza mądrego przybiera jak potop,
a jego rada jest jak źródło życia.
14 Wnętrze głupiego jest jak rozbite naczynie
– nie utrzyma w sobie żadnej wiedzy.
15 Jeżeli rozumny usłyszy mądrą wypowiedź,
to pochwali ją i doda coś swojego.
Usłyszał ją beztroski, lecz mu się nie spodobała
i odrzucił ją za siebie.
16 Opowiadanie głupiego jest jak balast w drodze,
w ustach zaś rozumnego okaże się dobrodziejstwem.
17 Usta mądrego będą poszukiwane w zgromadzeniu
i jego słowa rozważane w sercach.
18 Mądrość jest dla głupca jak dom zburzony,
a wiedza nierozumnego jak słowa bez sensu.
19 Wychowanie dla głupiego to więzy na nogach,
ciąży mu jak okowy na prawej ręce.
20 Głupiec, gdy się śmieje, czyni to bardzo głośno,
a człowiek rozsądny zaś lekko się uśmiecha.
21 Wychowanie dla rozumnego to złota ozdoba,
jest jak bransoleta na prawym ramieniu.
22 Noga głupca śpieszy się, aby wejść do czyjegoś domu,
człowiek doświadczony zachowa się skromnie.
23 Niemądry zagląda do czyjegoś domu przez drzwi,
człowiek wychowany pozostaje na zewnątrz.
24 Podsłuchiwać pod drzwiami to brak wychowania,
rozumny uznaje to za hańbę.
25 Usta gadatliwych opowiadać będą o tym samym,
a rozumni ważą słowa.
26 Serce głupców jest na ich ustach,
usta mądrych przemawiają zaś z serca.
27 Kiedy bezbożny przeklina szatana,
na siebie samego rzuca przekleństwa.
28 Oszczerca zaś plami siebie samego,
a otoczenie będzie nim gardzić.