The Jews Are Told to Fight Back
1 That same day King Xerxes gave Queen Esther all the property of Haman, the enemy of the Jews. Esther told the king that Mordecai was related to her, and Mordecai was invited to enter the king's presence. 2 The king took off his ring with his seal on it (which he had taken back from Haman) and gave it to Mordecai. Esther put Mordecai in charge of Haman's property.
3 Then Esther spoke to the king again, throwing herself at his feet. She begged him to do something to stop the evil plot that Haman had made against the Jews. 4 The king held out the gold scepter to her, so she stood up 5 and said, “If it please Your Majesty and if you care about me, please issue a proclamation to keep Haman's orders from being carried out—those orders he gave for the destruction of all the Jews in the empire. 6 How can I endure it if this disaster comes on my people? How can I go on living if my whole nation is destroyed?”
7 Then the king said to Esther, “I have hanged Haman for his plot against the Jews, and I have given you his property. If that is not enough, 8 you may write to the Jews whatever you like; and you may write it in my name and stamp it with the royal seal, for a proclamation issued in the king's name and stamped with the royal seal cannot be revoked.”
9 On the twenty-third day of the first month, the month of Nisan, the king's secretaries were called and letters were written to the Jews and to the governors and administrators of all 127 provinces from India to Ethiopia. The letters were written to each province in its own language. 10 They were written in the name of the king and stamped with the royal seal and they were delivered by runners.
11 These letters explained that the king would allow the Jews in every city of the empire to live by their own laws and organize for self-defense. They were permitted to treat their opponents and enemies in any way they liked. 12 This decree was to take effect throughout the Persian Empire on the thirteenth day of Adar, the twelfth month.
E
The King's Decree in Favor of the Jews
13 This is a copy of the decree:
“Greetings from King Xerxes the Great to the governors of the 127 provinces, which extend from India to Ethiopia, and to all those who are loyal to us.
14 “Many people become increasingly arrogant when honors are given to them and favors are done for them. 15 They do not know what to do with so much good fortune, so they not only try to harm our subjects, but they even scheme against those who grant them favors. 16 They are never grateful for what people do for them, and they even think they can escape the judgment of God, who hates evil and sees everything. In their arrogance they listen to the flattery of ignorant, sinful people.
17 “It often happens also that friends who have been entrusted with administrative responsibilities exert pressure on those in authority. They make their leaders their partners in killing people and bring about misfortunes that can never be remedied. 18 These friends, by their lies and deceitful ways, take advantage of the good will of their rulers.
19 “You can see examples of this misuse of power not only in the stories that have been handed down to us from the past, but in the more recent outrageous things which have happened among you.
20 “I intend to make sure that in the future my kingdom will remain untroubled and peaceful for all people. 21 This can be done by changing certain policies and by judging fairly each situation that comes to my attention.
22 “Consider, for example, the case of Haman son of Hammedatha, a Macedonian. He is a foreigner with no Persian blood and with no trace of my generosity; but I welcomed him, 23 and he received the benefit of my concern and love for all people. He was, in fact, proclaimed ‘Father’ of the empire and received more honor than anyone else, except the king.
24 “But his arrogance knew no limits, and he tried to murder me and take over the empire. 25 In his crafty and deceitful way, he asked that Mordecai be put to death—Mordecai, who once saved my life and who has always supported me. He even asked for the death of Esther, our blameless queen, and in fact, the death of all the Jewish people. 26 His purpose was to leave us helpless and to allow the Macedonians to take over the Persian Empire. 27 Even though this wicked criminal plotted to wipe out the Jews, I find that they are not traitors at all but are governed by very just laws. 28 They worship the living God, the highest and greatest God, who has kept our empire in its excellent condition from the time of our ancestors until our own day.
29 “Therefore I advise you not to carry out the instructions issued in the letters sent out by Haman. 30 He is the person responsible for all of this, and he has been hanged, along with his entire family, at the gates of Susa. God, who governs all things, has given him the speedy punishment that he deserved.
31 “I order you to post copies of this decree in every public place. Permit the Jews to live by their own customs, 32 and give them support when they defend themselves against those who attack them on the day set for their destruction, the thirteenth day of Adar, the twelfth month. 33 God, who governs all things, has turned that day of destruction into a day of celebration for his chosen people.
34 “Include this day among your national holidays and celebrate it as a festival. 35 Now and in the future it will remind us and all our allies of the way God watches over our nation, and those who plot against us will be reminded of God's threat of destruction.
36 “Every province, every city, without exception, which does not obey these orders will feel my anger. It will be destroyed in battle and burned to the ground. No human being will ever go there again, and even the birds and wild animals will avoid it forever.
8
37 “Post copies of this decree in plain view in every province, so that all the Jews can be ready to fight their enemies when that day comes.”
38 Messengers on horses rode off at top speed to carry out the orders of the king, and the decree was also made public in Susa.
39 Mordecai left the palace, wearing royal robes, a turban of fine purple linen, and a gold crown. When the people of Susa saw him, they cheered, 40 and the Jews were happy and joyful. 41 They held a joyful holiday with feasting and happiness in every city and province, wherever the king's proclamation was posted. In fact, many Gentiles were circumcised and became Jews, because they were now afraid of them.
UŁASKAWIENIE ŻYDÓW
1 Tego dnia król Artakserkses podarował Esterze wszystko to, co należało do oszczercy Hamana. Mardocheusz natomiast został wezwany przez króla, ponieważ Estera przyznała się, że jest z nią spokrewniony. 2 Król zaś wziął sygnet, który zabrał Hamanowi i dał go Mardocheuszowi, a Estera ustanowiła Mardocheusza zarządcą tego wszystkiego, co należało do Hamana. 3 Estera ponownie zwróciła się z prośbą do króla. Upadła do jego nóg i prosiła, aby odwrócił zło, które Haman wyrządził Żydom. 4 Król zaś wyciągnął w stronę Estery złote berło. Estera podniosła się i stanęła przed królem. 5 Powiedziała: Jeśli to ci się wyda dobre i jesteś dla mnie życzliwy, to niech zostanie wysłane rozporządzenie, aby anulowano pisma, rozesłane za życia Hamana w celu wytępienia Żydów, którzy są w twoim królestwie. 6 Jakże mogłabym patrzeć na nieszczęście mojego ludu? Jakże mogłabym szukać wybawienia, gdy giną moi rodacy.
7 Wtedy król wyjaśnił Esterze: Skoro dałem wszystko to, co należało do Hamana i byłem ci przychylny, jego zaś kazałem powiesić na drewnianym palu, ponieważ wyciągnął rękę przeciwko Żydom, to czego jeszcze pragniesz? 8 Napiszcie więc wy w moim imieniu, tak jak uważacie za słuszne, i zapieczętujcie moim sygnetem. Żadne bowiem rozporządzenie, które zostało napisane na polecenie króla i zapieczętowane moim sygnetem, nie może być cofnięte. 9 Zwołano więc pisarzy dwudziestego trzeciego dnia pierwszego miesiąca, to jest miesiąca Nisan, jeszcze tego samego roku. Napisano do Żydów o wydanym rozkazie króla do zarządców i przełożonych satrapów, od Indii aż do Etiopii, stu dwudziestu siedmiu satrapii w kolejności krajów i w ich językach. 10 Napisano więc w imieniu króla, opieczętowano jego sygnetem i rozesłano listy przez gońców. 11 Nakazywał w nich stosować ich własne prawa w każdym mieście i pomagać im oraz postępować według swego uznania z nieprzyjaciółmi i tymi, którzy są im przeciwni. 12 Miało się to dokonać w tym samym dniu w całym królestwie Artakserksesa, w trzynastym dniu dwunastego miesiąca, to jest miesiąca Adar.
Dekret rehabilitujący Żydów
12a Odpis tego pisma, dotyczącego powyższych zdarzeń, jest następujący: 12b Wielki król Artakserkses przesyła pozdrowienia stu dwudziestu siedmiu zarządcom krain prowincji od Indii aż do Etiopii i tym, którzy z nami pozostają w jednomyślności. 12c Wielu z tych, którzy przez nadzwyczajną łaskawość dobroczyńców zostali podniesieni do niezwykłej godności, zapragnęło jeszcze czegoś więcej. Usiłują nie tylko źle czynić naszym poddanym, na których pomyślność nie mogą patrzeć, lecz przeciw swoim własnym dobroczyńcom knują zdradę. 12d Nie tylko niweczą uczucie wdzięczności między ludźmi, lecz także rozzuchwaleni pochwałami tych, którzy nie chcą znać dobra, mniemają, że ujdą karzącej sprawiedliwości Boga, który zawsze wszystko widzi. 12e Nieraz już wielu sprawujących władzę uległo namowie przyjaciół, którzy kierując sprawami państwa, uczynili ich odpowiedzialnymi za niewinną krew, co przyniosło nieszczęścia nie do naprawienia. 12f W ten sposób kłamliwym rozumowaniem, pełnym nikczemności, oszukują szczerą życzliwość panujących. 12g I możecie zauważyć – nie tyle w starożytnych kronikach, które ogłosiliśmy, lecz o wiele więcej patrząc na to, co się dzieje obecnie – ile zniszczeń zostało dokonanych z powodu zepsucia tych, którzy rządzą niegodnie. 12h Mając to na względzie, postanawiamy, aby w przyszłości w naszym królestwie zapewnić wszystkim ludziom niezakłócone i spokojne życie. 12i Dokonamy więc koniecznych zmian i rozsądzać będziemy sprawy, kierując się zawsze większą łagodnością. 12k Tak oto Haman, syn Hammedaty, Macedończyk, co prawda obcy krwi perskiej i bardzo daleki od naszej dobroci, gościnnie przez nas przyjęty, 12l spotkał się do tego stopnia z życzliwością, którą mamy wobec każdego narodu, że został ogłoszony naszym ojcem, któremu wszyscy oddają pokłon. Osiągnął drugie miejsce przy tronie królewskim. 12m Jednak nie ujarzmił pychy, lecz starał się pozbawić nas władzy i życia. 12n Naszego zaś wybawcę i dobroczyńcę na zawsze, Mardocheusza oraz Esterę, cieszącą się w sposób nienaganny udziałem w godności królewskiej, wraz z całym ich narodem starał się w rozmaity podstępny sposób doprowadzić do zguby. 12o Tak bowiem chciał pozbawić nas przyjaciół i zagarnąć całą władzę nad Persami i przenieść ją na Macedończyków. 12p My jednak stwierdzamy, że Żydzi, wydani na zagładę przez tego po trzykroć zbrodniarza, nie są złoczyńcami, lecz żyją zgodnie z najbardziej sprawiedliwymi prawami. 12q Oni są bowiem synami najwyższego, największego i żyjącego Boga, który dobrze kierując zarówno nami, jak też naszymi przodkami, utrzymuje nasze królestwo w najlepszym porządku. 12r Dobrze więc zrobicie, jeśli nie będziecie zważać na pisma nadesłane przez Hamana, syna Hammedaty, który za to, że się tego dopuścił, został ukrzyżowany u bram Suzy, z całym swym domem, wszechwładny Bóg bowiem szybko wymierzył mu sprawiedliwy wyrok. 12s A odpis tego listu wystawcie wszędzie na widok publiczny, pozwalając Żydom żyć spokojnie, zgodnie z ich własnymi prawami. Dopomóżcie im, aby mogli odeprzeć tych, którzy ich napadną, właśnie owego trzynastego dnia dwunastego miesiąca Adar. 12t Bóg bowiem, który rządzi wszystkim, zamienił ten dzień, wybrany na zagładę narodu wybranego, na dzień jego wielkiej radości. 12u Dlatego też i wy, pośród innych waszych ważnych świąt, obchodźcie ten pamiętny dzień, urządzając wielkie uczty, aby to święto na zawsze było dla nas i dla sprzyjających nam Persów pamiątką wybawienia, a dla spiskujących przeciw nam przypomnieniem zguby. 12x Każde zaś miasto lub też w ogóle prowincja, która by tego nie uczyniła, zostanie w gniewie wydana na pastwę włóczni i ognia. Zostanie uznana za miejsce zakazane nie tylko dla ludzi, lecz także po wszystkie czasy za najbardziej wrogą dla zwierząt i ptaków.
13 Odpisy tego dekretu mają być obwieszczone w widocznych miejscach w całym królestwie, a wszyscy Żydzi mają być gotowi na ten dzień, by walczyć przeciw swoim wrogom.
14 Jeźdźcy wyruszyli więc pośpiesznie, aby wypełnić rozkaz króla. Rozporządzenie zostało ogłoszone również w Suzie. 15 Mardocheusz zaś wyszedł, ubrany w szatę królewską i złotą koronę oraz diadem zrobiony z cienkiego purpurowego płótna. Widząc to, mieszkańcy Suzy się ucieszyli. 16 Żydom zajaśniała wtedy światłość i ogarnęła ich radość. 17 W każdym mieście i kraju, gdzie obwieszczono dekret zawierający wyjaśnienie, zapanowały radość i wesele wśród Żydów, ucztowano i radowano się. Wielu spośród pogan poddawało się obrzezaniu i żyło zgodnie ze zwyczajami żydowskimi ze strachu przed Żydami.