Zdobycie Samarii i upadek państwa izraelskiego za króla Ozeasza
1 W dwudziestym roku panowania Achaza, króla judzkiego, objął władzę królewską nad Izraelem w Samarii Ozeasz, syn Eli, a panował dziewięć lat.
2 Czynił on to, co złe w oczach Pana, jednakże nie tak, jak królowie izraelscy, którzy byli przed nim.
3 Przeciwko niemu nadciągnął Salmanasar, król asyryjski, i Ozeasz został jego lennikiem, i płacił mu daninę.
4 Gdy jednak król asyryjski wykrył spisek Ozeasza, polegający na tym, że wysłał on posłów do króla egipskiego So i przestał płacić rokrocznie daninę królowi asyryjskiemu, kazał go król asyryjski pojmać i wtrącił go w kajdanach do więzienia.
5 Po czym król asyryjski najechał cały kraj, ruszył na Samarię i oblegał ją przez trzy lata.
6 W dziewiątym roku panowania Ozeasza król asyryjski zdobył Samarię, uprowadził Izraela do Asyrii i osadził ich tam w Chalach i nad Chaborem, rzeką Gozanu i w miastach medyjskich.
Przyczyny upadku państwa izraelskiego
7 A stało się tak, ponieważ synowie izraelscy grzeszyli przeciwko Panu, Bogu swemu, który ich wyprowadził z ziemi egipskiej, spod władzy faraona, króla egipskiego, a czcili obcych bogów,
8 A postępowali według zwyczajów tych narodów, które Pan wypędził sprzed oblicza synów izraelskich, oraz tych, jakie wprowadzili królowie izraelscy.
9 Wymyślili też synowie izraelscy rzeczy niewłaściwe o Panu, Bogu swoim, pobudowali sobie świątynki na wzgórzach we wszystkich swoich miejscowościach, począwszy od baszty strażniczej aż do grodu warownego;
10 I nastawiali sobie słupów i posągów Aszery na każdym wyniosłym pagórku i pod każdym zielonym drzewem;
11 I spalali tam we wszystkich świątynkach na wyżynach kadzidła jak ludy, które Pan uprowadził przed nimi do niewoli; popełniali złe czyny, pobudzając Pana do gniewu.
12 Czcili też bałwany, o których powiedział im Pan: Nie czyńcie tego.
13 A chociaż Pan ostrzegał Izraela i Judę przez wszystkich swoich proroków, przez wszystkich jasnowidzów, mówiąc: Zawróćcie ze swoich błędnych dróg i przestrzegajcie moich przykazań i ustaw zgodnie z całym zakonem, jaki nadałem waszym ojcom i przekazałem wam przez moje sługi, proroków,
14 Oni jednak nie słuchali i stwardniał ich kark, jak kark ich ojców, którzy nie zaufali Panu, Bogu swemu.
15 Owszem, wzgardzili jego ustawami i jego przymierzem, jakie zawarł z ich ojcami, i przestrogami, jakimi ich ostrzegał, i poszli za marnością, i sami stali się marnością — jak ludy okoliczne, o których nakazał im Pan, aby nie postępowali tak, jak one.
16 Odrzucili wszystkie przykazania Pana, Boga swego, i sporządzili sobie dwa odlewane cielce, sporządzili sobie posąg Aszery i oddawali pokłon całemu zastępowi niebieskiemu, i służyli Baalowi.
17 Oddawali też na spalenie swoich synów i swoje córki i uprawiali czarodziejstwo i wróżbiarstwo, i całkowicie się zaprzedali, czyniąc to, co złe w oczach Pana i pobudzając go do gniewu.
18 Oburzył się więc Pan bardzo na Izraela i odrzucił ich sprzed swego oblicza, tak iż pozostało tylko samo plemię judzkie.
19 Ale i Judejczycy nie przestrzegali przykazań Pana, Boga swego, a poszli za zwyczajami Izraela, jakie ten wprowadził.
20 Toteż Pan wzgardził całym rodem Izraela i upokorzył ich, i wydał ich w moc grabieżców, odrzuciwszy ich całkiem od siebie.
21 Gdy bowiem Izrael oderwał się od domu Dawidowego i obwołali królem Jeroboama, syna Nebata, tenże Jeroboam popchnął Izraela do odstępstwa od Pana i wciągnął go w wielki grzech.
22 Chodzili tedy synowie izraelscy we wszystkich grzechach Jeroboama, które ten popełniał, nie odstąpili od nich,
23 Aż Pan usunął Izraela sprzed swego oblicza, jak zapowiedział przez wszystkie swoje sługi, proroków. I został Izrael uprowadzony do niewoli ze swojej ziemi do Asyrii aż po dzień dzisiejszy.
Pochodzenie ludu samarytańskiego i jego religii
24 Król asyryjski zaś sprowadził z Babilonu, z Kuty, z Awwy, z Chamatu i z Sefarwaim ludzi i osiedlił ich zamiast synów izraelskich w miastach samaryjskich. I objęli oni w posiadanie Samarię, i zamieszkali w jej miastach.
25 Gdy na początku ich zamieszkania tamże nie oddawali czci Panu, nasłał Pan na nich lwy, które ich rozszarpywały.
26 Wtedy doniesiono królowi asyryjskiemu tak: Ludy, które zagarnąłeś i osiedliłeś w miastach samaryjskich, nie znają sposobu oddawania czci Bogu tej ziemi, toteż nasłał on na nich lwy, które pozbawiają je życia, gdyż one nie znają sposobu oddawania czci Bogu tej ziemi.
27 Wobec tego król asyryjski wydał taki rozkaz: Wyprawcie tam jednego z kapłanów, których stamtąd uprowadziliście, niech uda się i zamieszka tam, i nauczy je sposobu oddawania czci Bogu tej ziemi.
28 Udał się tam więc jeden z kapłanów, których uprowadzono z Samarii, i zamieszkał w Betel i on nauczył je, jak mają oddawać cześć Panu.
29 Tworzył sobie jednak każdy z tych ludów własnych bogów i wstawiał ich do świątynek na wyżynach, jakie pobudowali Samarytanie, każdy w swoich miastach, w których się osiedlił.
30 I tak Babilończycy stworzyli sobie Sukkot-Benota, Kutejczycy stworzyli sobie Nergala, Chamatczycy stworzyli sobie Aszimę;
31 Awwejczycy stworzyli sobie Nibchaza i Tartaka, Sefarwejczycy zaś spalali swoje dzieci dla Adrammeleka i Anammeleka, bogów sefarwejskich.
32 Oddawali też cześć Panu i ustanawiali spośród siebie kapłanów dla świątynek na wyżynach, i ci sprawowali dla nich obrzędy w świątynkach na wyżynach.
33 Czcili więc Boga, ale służyli także swoim bogom według zwyczaju tych ludów, z których zostali uprowadzeni do niewoli,
34 I aż po dziś dzień postępują według dawnych zwyczajów. Nie czczą więc Pana i nie postępują według jego ustaw i jego praw, według zakonu i według przykazania, jakie Pan nakazał synom Jakuba, któremu nadał imię Izrael.
35 A przecież Pan zawarł z nimi przymierze, nakazując im: Nie oddawajcie czci innym bogom i nie kłaniajcie im się, i nie służcie im, i nie składajcie im ofiar,
36 Lecz jedynie Panu, który was wyprowadził z ziemi egipskiej z wielką mocą i wyciągniętym ramieniem. Jemu oddawajcie cześć i jemu się kłaniajcie, i jemu składajcie ofiary!
37 Ustaw zaś i praw, i zakonu, i przykazań, które wam spisał, przestrzegajcie, wypełniając je po wszystkie dni, ale innym bogom czci nie oddawajcie.
38 O przymierzu, które zawarłem z wami, nie zapominajcie, a innym bogom czci nie oddawajcie.
39 Lecz jedynie Panu, Bogu waszemu, cześć oddawajcie, a On wyrwie was z mocy wszystkich waszych nieprzyjaciół.
40 Lecz oni nie usłuchali, ale postępują według dawnego swego zwyczaju.
41 I tak te narody oddawały cześć Panu, ale służyły też swoim bałwanom. Również ich synowie i wnuki postępują tak, jak postępowali ich ojcowie, aż do dnia dzisiejszego.
Ozeasz ostatnim królem Izraela. Upadek Samarii
1 W dwunastym roku panowania Achaza, króla Judy, królem Izraela został Ozeasz, syn Eli, i panował w Samarii dziewięć lat. 2 Czynił to, co złe w oczach Pana, ale nie tak, jak królowie izraelscy, którzy byli przed nim. 3 Przeciwko niemu wyprawił się król asyryjski, Salmanassar. Ozeasz stał się jego sługą i składał mu daninę. 4 Gdy jednak król asyryjski odkrył spisek Ozeasza – ponieważ ten wysłał posłów do króla egipskiego, So, i nie złożył mu dorocznej daniny – pojmał go i zamknął w więzieniu.
5 Potem król asyryjski wyruszył przeciw całemu krajowi, przybył pod Samarię i oblegał ją przez trzy lata. 6 W dziewiątym roku panowania Ozeasza król asyryjski zdobył Samarię, uprowadził Izraelitów do Asyrii i osiedlił ich w Chalach, nad Chabor, rzeką Gozanu i w miastach medyjskich.
Przyczyny upadku królestwa izraelskiego
7 Stało się tak, ponieważ Izraelici zgrzeszyli przeciwko Panu, swemu Bogu, który ich wyprowadził z ziemi egipskiej, spod ręki faraona, króla Egiptu, i czcili innych bogów. 8 Postępowali według zwyczajów ludów, które Pan wypędził przed Izraelitami, oraz królów izraelskich, którzy tak samo czynili. 9 Izraelici skrycie dopuszczali się nieprawości wobec Pana, swego Boga: zbudowali sobie wyżyny we wszystkich swoich miastach, od wieży strażniczej aż do warownego miasta. 10 Ustawiali sobie stele i aszery na każdym wysokim pagórku i pod każdym zielonym drzewem. 11 Tam, na wszystkich wyżynach, palili kadzidła, jak narody, które Pan uprowadził przed nimi, i popełniali złe czyny, pobudzając Pana do gniewu. 12 Służyli bożkom, o których powiedział im Pan: Nie będziecie robić tych rzeczy!
13 Pan ostrzegał Izraela i Judę przez wszystkich swoich proroków i wszystkich widzących: Zawróćcie z waszych złych dróg, przestrzegajcie Moich przykazań i ustaw, zgodnie z całym Prawem, które nadałem waszym ojcom, i które wam przekazałem przez Moje sługi, proroków. 14 Nie posłuchali jednak. I sprawili, że ich kark stał się twardy, jak kark ich ojców, którzy nie uwierzyli w Pana, swego Boga. 15 Odrzucili Jego ustawy i Jego przymierze, które zawarł z ich ojcami, i przestrogi, których im udzielał. Poszli za nicością i w nicość się obrócili, poszli za ludami, które ich otaczały, co do których Pan im rozkazał, aby nie postępowali tak jak one. 16 Porzucili wszystkie przykazania Pana, swojego Boga, i sporządzili sobie dwa odlane cielce. Zrobili również aszerę, oddawali pokłon całemu wojsku niebios i służyli Baalowi. 17 Swoich synów i swoje córki przeprowadzali przez ogień i uprawiali wróżbiarstwo i czary. Zaprzedali się, aby czynić to, co złe w oczach Pana, i aby pobudzić Go do gniewu.
18 Dlatego Pan rozgniewał się bardzo na Izraela i odrzucił go sprzed swego oblicza. Pozostał tylko sam szczep Judy. 19 Jednak Juda też nie przestrzegał przykazań Pana, swego Boga, i postępował według zwyczajów, które wprowadzili Izraelici. 20 Pan odrzucił więc całe potomstwo Izraela, upokorzył je i wydał w ręce grabieżców, aż wreszcie odrzucił sprzed swojego oblicza. 21 Kiedy oderwał Izraela od domu Dawida, wtedy obwołano królem Jeroboama, syna Nebata. Jeroboam zaś odwiódł Izraela od Pana i przywiódł go do wielkiego grzechu. 22 Izraelici poszli w ślad za wszystkimi grzechami Jeroboama, które popełniał, i od nich nie odstąpili. 23 Aż w końcu Pan odrzucił Izraela sprzed swojego oblicza, jak zapowiedział przez wszystkie swoje sługi, proroków. I uprowadził Izraela z jego ziemi do Asyrii, gdzie jest aż do dziś.
Pochodzenie Samarytan
24 Król asyryjski sprowadził narody z Babilonu, z Kuty, z Awwy, z Chamatu i z Sefarwaim i osiedlił je w miastach Samarii zamiast Izraelitów. Wzięli oni Samarię w posiadanie i zamieszkali w jej miastach. 25 Kiedy jednak zaczęli się tam osiedlać, nie okazywali czci Panu, dlatego Pan nasyłał na nich lwy, które ich rozszarpywały. 26 Powiedziano więc królowi asyryjskiemu: Narody, które uprowadziłeś i osiedliłeś w miastach Samarii, nie wiedzą, jak należy oddawać cześć Bogu tego kraju, dlatego On nasłał na nie lwy. I oto one je zabijają, ponieważ te narody nie znają sposobu oddawania czci Bogu tego kraju. 27 Wówczas król asyryjski rozkazał: Sprowadźcie tam jednego z kapłanów, których uprowadziliście stamtąd. Niech idzie, osiedli się tam i niech uczy, jak należy oddawać cześć Bogu tego kraju. 28 Jeden z kapłanów, których uprowadzono z Samarii, przybył więc i zamieszkał w Betel, gdzie nauczał, jak mają oddawać cześć Panu.
29 Jednak każdy naród sporządzał sobie własnych bogów i ustawiał ich w świątyniach wyżynnych, które zbudowali Samarytanie; każdy naród w tych miastach, w których się osiedlił. 30 Babilończycy zrobili sobie Sukkot-Benota, Kutyci zrobili Nergala, a ludzie z Chamat zrobili Aszimę. 31 Awwici zrobili sobie Nibchaza i Tartaka, Sefarwaici zaś palili swoich synów w ogniu na cześć Adrammeleka i Anammeleka, bogów Sefarwaim. 32 Czcili także Pana, ale dla siebie ustanawiali kapłanów na wyżynach spośród swoich, a oni sprawowali im kult w świątyniach wyżyn. 33 Czcili Pana, a jednocześnie służyli swoim bogom według zwyczaju narodów, spośród których ich uprowadzono.
Sytuacja religijna na terytorium Izraela
34 Do dziś postępują według swoich dawnych zwyczajów. Nie ma wśród nich bojaźni Pana i nie postępują według Jego ustaw i nakazów, według Prawa i przykazania, według tego, co Pan nakazał synom Jakuba, któremu nadał imię Izrael. 35 Pan zawarł z nimi przymierze i nakazał im: Nie będziecie czcić innych bogów, nie będziecie oddawać im pokłonu, nie będziecie im służyć i nie będziecie składać im ofiar. 36 Tylko Pana, który wyprowadził was z ziemi egipskiej wielką mocą i wyciągniętym ramieniem, Jego będziecie czcić, Jemu oddawać pokłon i Jemu składać ofiary. 37 Będziecie przestrzegać ustaw i nakazów, prawa i przykazania, które dla was napisał, i wypełniać je przez wszystkie dni. Nie będziecie czcić innych bogów! 38 Nie będziecie zapominać o przymierzu, które zawarłem z wami, i nie będziecie czcić innych bogów! 39 Jeżeli jednak będziecie czcić Pana, waszego Boga, to On wybawi was z ręki wszystkich waszych nieprzyjaciół. 40 Oni jednak nie słuchali, tylko postępowali według swoich dawnych zwyczajów.
41 Narody te czciły więc Pana, a jednocześnie były one sługami swoich bożków. Również ich synowie i synowie synów postępują tak, jak czynili ich ojcowie, aż po dzień dzisiejszy.