Bunt Izraelitów
1 Wtedy cała społeczność zaczęła głośno zawodzić i płakał lud tamtej nocy. 2 Wszyscy Izraelici szemrali przeciwko Mojżeszowi i Aaronowi, a cała społeczność powiedziała do nich: Obyśmy poumierali w ziemi egipskiej albo tu na tej pustyni! 3 Po co Pan przyprowadził nas do tej ziemi? Czy po to, byśmy padli od miecza, a nasze żony i dzieci stały się łupem nieprzyjaciół? Czy nie lepiej będzie dla nas, jeśli wrócimy do Egiptu? 4 Mówili też jeden do drugiego: Wybierzmy sobie wodza i wracajmy do Egiptu. 5 Mojżesz i Aaron padli twarzą do ziemi przed całym zgromadzeniem społeczności Izraelitów. 6 A Jozue, syn Nuna, i Kaleb, syn Jefunnego, którzy należeli do przeprowadzających zwiad w tej ziemi, rozdarli swe szaty 7 i powiedzieli do całego społeczności Izraelitów: Ziemia, którą przemierzyliśmy, aby przeprowadzić zwiad, to wspaniała ziemia. 8 Jeśli Pan nam sprzyja, to wprowadzi nas do tej ziemi i da nam tę ziemię, mlekiem i miodem płynącą. 9 Tylko nie buntujcie się przeciwko Panu ani nie bójcie się ludu tej ziemi, ponieważ go pochłoniemy. Osłona ich już ich opuściła, a Pan jest z nami, więc się ich nie bójcie!
Gniew Pana
10 Gdy cała społeczność mówiła, aby ich ukamienować, w Namiocie Spotkania ukazała się chwała Pana wobec wszystkich Izraelitów. 11 Pan powiedział do Mojżesza: Jak długo ten lud będzie Mnie znieważał? Jak długo nie będą Mi wierzyć mimo wszystkich znaków, których dokonałem pośród nich? 12 Wyniszczę ich zarazą i pozbawię ich dziedzictwa, a z ciebie uczynię naród, który będzie większy i silniejszy od nich.
Wstawiennictwo Mojżesza
13 Mojżesz odpowiedział Panu: Egipcjanie usłyszą o tym, ponieważ dzięki Twej mocy wyprowadziłeś ten naród spośród nich. 14 Powiedzą mieszkańcom tej ziemi, że słyszeli, iż Ty, Panie, jesteś pośród tego ludu i że twarzą w twarz mu się objawiasz, że Twój obłok jest ponad nimi, a Ty za dnia idziesz przed nimi w słupie obłoku, a nocą – w słupie ognistym. 15 Jeśli więc całkowicie zgładzisz ten lud, to narody, które usłyszą to, co się mówi o Tobie, powiedzą: 16 Pan nie był w stanie wprowadzić tego ludu do ziemi, którą mu przysiągł, dlatego wytracił ich na pustyni. 17 Teraz więc niech wielka będzie Twoja moc, Panie mój, jak to sam ogłaszałeś: 18 Pan jest nieskory do gniewu i bardzo życzliwy. Niegodziwość i grzech przebacza, choć nie pozostawia bez kary. Za niegodziwość ojców karze synów – do trzeciego, a nawet do czwartego pokolenia. 19 Odpuść więc winę tego ludu według wielkości Twego miłosierdzia, tak jak znosiłeś ten lud od Egiptu aż dotąd.
Przebaczenie i kara za bunt
20 Pan zaś powiedział: Odpuszczam, jak Mnie prosiłeś. 21 Ale – na Moje życie – cała ziemia napełni się chwałą Pana. 22 Nikt z tych, którzy widzieli Moją chwałę i Moje znaki czynione w Egipcie i na pustyni, ani nikt z tych, którzy wystawiali Mnie na próbę już dziesięć razy i nie słuchali Mego głosu, 23 nie zobaczy ziemi, którą przysięgłem ich ojcom. Nie zobaczy jej żaden z tych, którzy Mną wzgardzili. 24 Jedynie Kaleba, Mego sługę, który – będąc innego ducha – okazał Mi pełne posłuszeństwo, wprowadzę do ziemi, do której już dotarł, a jego potomstwo weźmie ją w posiadanie. 25 Ponieważ Amalekici i Kananejczycy mieszkają w dolinie, więc jutro wyruszycie, kierując się ku pustyni drogą prowadzącą nad Morze Sitowia. 26 Potem Pan powiedział do Mojżesza i Aarona: 27 Jak długo jeszcze będzie szemrać przeciwko Mnie ta przewrotna społeczność? Usłyszałem narzekania Izraelitów, w których zwracają się przeciwko Mnie. 28 Powiedz im: Na Moje życie – wyrocznia Pana – postąpię z wami tak, jak do Mnie mówiliście. 29 Wasze trupy będą leżały na pustyni. Nikt spośród was, z ogólnej liczby spisanych w wieku powyżej dwudziestu lat, którzy szemraliście przeciwko Mnie, 30 na pewno nie wejdzie do ziemi, w której uroczyście poprzysiągłem was osiedlić – z wyjątkiem Kaleba, syna Jefunnego, i Jozuego, syna Nuna. 31 Także wasze dzieci, o których mówiliście, że miały się stać łupem, wprowadzę i poznają ziemię, którą wzgardziliście. 32 Wasze trupy natomiast będą leżały na tej pustyni. 33 Przez czterdzieści lat wasi synowie będą się błąkali na pustyni, ponosząc karę za waszą niewierność, dopóki wasze trupy nie zniszczeją na pustyni. 34 Zgodnie z liczbą dni, w których prowadziliście zwiad w tej ziemi, każdy z czterdziestu dni stanie się rokiem i przez czterdzieści lat będziecie ponosić karę za wasze winy i poznacie, co znaczy Mój sprzeciw. 35 Ja, Pan, to powiedziałem! Z pewnością tak właśnie postąpię z tą przewrotną społecznością, która się zmówiła przeciwko Mnie. Na tej pustyni wyginą i tutaj umrą. 36 Ci, których Mojżesz posłał, aby przeprowadzili zwiad w tej ziemi, a którzy po powrocie nakłonili całą społeczność do szemrania przeciwko niemu, przekazując złą wieść o tej ziemi, 37 właśnie ci ludzie przynoszący złe wieści o tej ziemi, ponieśli śmierć porażeni plagą przez Pana. 38 Spośród tych, którzy wyprawili się, by przeprowadzić zwiad tej ziemi, przeżyli tylko Jozue, syn Nuna, i Kaleb, syn Jefunnego. 39 Gdy Mojżesz przekazał te słowa wszystkim Izraelitom, oni bardzo się zasmucili. 40 Wczesnym rankiem wstali i wyruszyli na szczyt góry, mówiąc: Zgrzeszyliśmy, lecz teraz jesteśmy gotowi pójść na miejsce, o którym Pan powiedział. 41 Wówczas Mojżesz odpowiedział: Czemu chcecie przekroczyć rozkaz Pana? To się nie może powieść! 42 Nie idźcie, bo nie ma Pana pośród was i zostaniecie pokonani przez nieprzyjaciół. 43 Amalekici i Kananejczycy bowiem staną wam na drodze i zginiecie od miecza, dlatego że odwróciliście się od Pana i nie będzie Pana z wami. 44 Lecz oni się uparli, by wyruszyć ku szczytowi góry. Jednak Arka Przymierza Pana i Mojżesz nie opuścili obozu. 45 Wtedy Amalekici i Kananejczycy mieszkający na tej górze zeszli i pokonali ich, rozpraszając aż po Chormę.
Бунт Ізраїльтян
1 Вся громада збунтувалась і підняла крик. Народ голосив і плакав усю ту ніч.
2 Усі Ізраїльські нащадки нарікали на Мойсея та Аарона. Уся громада дорікала їм: Краще б ми повмирали в єгипетському краю, або в цій пустелі! О, якби ми повмирали!
3 І навіщо нас Господь вводить у ту землю? Щоб там полягти від меча? Наші жінки й наші діти стануть здобиччю. Тому, хіба не краще нам повернутися в Єгипет?
4 І вони підмовляли один одного: Оберімо собі проводиря і повернімося в Єгипет!
5 Тоді Мойсей з Аароном упали на свої обличчя перед усією громадою Ізраїльтян.
6 А Ісус, син Навина, та Халев, син Єфунея, – з тих, котрі оглядали землю, – роздерли на собі одяг,
7 і звернулися до всієї громади Ізраїльських нащадків з такими словами: Край, який ми пройшли, щоб його оглянути, є дуже-дуже доброю землею.
8 Якщо вже Господь виявив до нас прихильність, то і введе нас у цю землю. Він дасть її нам – землю, що тече молоком і медом.
9 Але не ставайте бунтівниками проти Господа! Тож не бійтеся людей того краю, бо він для нас – пожива. Адже їхній захист відійшов від них, а з нами Господь! Не бійтеся їх!
10 Проте вся громада закричала: Побити їх камінням! У цю мить у Наметі Свідчення всім Ізраїльтянам об’явилася слава Господня.
11 І Господь сказав Мойсеєві: Доки цей народ зневажатиме Мене? До яких пір не довірятимуть Мені, незважаючи на всі ознаки, які Я вчинив серед них?
12 Уражу їх смертельною хворобою і позбавлю їх спадщини! А тебе учиню великим народом, численнішим ніж цей.
Мойсей благає за народ
13 Але Мойсей сказав Господу: Почують єгиптяни, з-поміж яких Ти Своєю силою вивів цей народ,
14 і скажуть тим, що живуть на цій землі і які також чули, що Ти є Господом для цього народу, оскільки Ти, Господи, з’являтимешся йому віч-на-віч. Твоя хмара стоїть над ними і Ти йдеш перед ними в хмарному стовпі вдень та в стовпі вогню вночі.
15 Якщо Ти вигубиш цей народ як одну людину, то народи, які чули вістку про Тебе, скажуть, розповідаючи:
16 Оскільки Господь не зміг увести цей народ у землю, яку з клятвою їм пообіцяв, то знищив їх у пустелі.
17 Тож тепер, нехай прославиться Твоя сила, Господи, про яку Ти сказав, говорячи:
18 Господь довготерпеливий і дуже милосердний; прощає беззаконня і переступ, хоча й жодним чином не залишає безкарним винного, віддаючи за беззаконня батьків дітям до третього й четвертого поколінь .
19 Тож, прости, будь ласка, гріх цьому народові згідно з великим Твоїм милосердям, як Ти прощав цьому народові від Єгипту й аж дотепер!
20 І Господь сказав Мойсеєві: Я простив за твоїм словом.
21 Однак, присягаюсь Я Сам Собою, що Господньою славою сповниться вся земля!
22 Проте всі люди, які бачили Мою славу й Мої ознаки, які Я вчинив у Єгипті і в пустелі, та випробовували Мене ось уже в десятий раз, і не послухались Мого голосу,
23 таки не побачать краю, який Я з клятвою пообіцяв їхнім батькам! Жоден з тих, хто зневажав Мене, не побачить його!
24 Лише Халев, Мій раб, оскільки в нього був інший дух і він цілковито підкорився Мені, то Я введу його в край, в який він уже ходив, і його потомство успадкує його!
25 Через те, що амалекітянець і ханаанець живуть у долині, завтра ви повертайте і йдіть до пустелі в напрямку Червоного моря.
Кара за нарікання та бунт
26 І промовив Господь до Мойсея й Аарона, такі слова:
27 Доки ця лиха громада виступатиме проти Мене? Їхні скарги на Мене, нарікання Ізраїльських нащадків, які вони висувають проти Мене, Я почув.
28 Скажи їм: Ось слово Господнє: Присягаюсь Я Сам Собою! Що ви сказали до Мого слуху, Я так і зроблю вам.
29 У цій пустелі поляжуть ваші тіла, в повній вашій кількості – всі що були пораховані від двадцяти років і вище, котрі нарікали на Мене.
30 Ніхто з вас не ввійде до краю, про який Я простягнувши Свою руку, поклявся у тому, що вас поселю, крім Халева, сина Єфунея, та Ісуса, сина Навина.
31 Що ж до ваших дітей, про яких ви сказали, що вони стануть здобиччю ворогів , то Я їх уведу туди , і вони успадкують землю, якою ви знехтували.
32 А ваші тіла поляжуть у цій пустелі.
33 Тож ваші діти будуть з вами мандрувати пустелею сорок років, спокутуючи вашу невірність, доки не перетворяться в порох ваші тіла в пустелі.
34 За кількістю днів, упродовж яких ви оглядали землю, тобто сорок днів, рік за день будете нести покарання за вашу провину сорок років – рік за день. Таким чином ви зрозумієте Моє невдоволення.
35 Я, Господь, так сказав і дійсно так учиню з усією цією нікчемною громадою, яка повстала проти Мене! Вони будуть знищені в цій пустелі, тут вони повмирають!
36 Так само і ті чоловіки, яких послав Мойсей оглядати землю і які, повернувшись, розпускали погані чутки про землю , поводуючи цим нарікання на той край всієї громади.
37 Отже, ті люди, які розпускали погані чутки про землю, померли від пошесті перед Господом.
38 Лише Ісус, син Навина, і Халев, син Єфунея, залишилися живими з тих чоловіків, які ходили оглядати землю.
39 Коли Мойсей переказав ці слова всім Ізраїльським нащадкам, люди дуже засмутились.
Безуспішна спроба захоплення Ханаану
40 Вставши вранці, вони пішли на вершину гори й говорили: Ось ми готові піти на те місце, про яке сказав Господь, адже ми згрішили.
41 Але Мойсей сказав: Чому ви порушуєте веління Господа? Успіху в вас не буде!
42 Не йдіть, оскільки немає з вами Господа, і ви будете знищені вашими ворогами.
43 Там перед вами амалекітянці і ханаанці. Ви поляжете від їхнього меча, тому що ви відвернулися від Господа і Господь не буде з вами.
44 Але вони наполегливо вирішили піднятись на вершину узгір’я, хоча Ковчег Господнього Заповіту і Мойсей не вийшли з-посеред табору.
45 Амалекітянці ж і ханаанці, що мешкали в горах, спустилися й розгромили їх, і, переслідуючи , нищили їх аж до Хорми.