Plan zdobycia Aj
1 Pan powiedział do Jozuego: Nie bój się i nie trać otuchy! Weź z sobą cały zbrojny lud, wstań i wyrusz do Aj. Spójrz! Wydaję w twoje ręce króla Aj, jego lud, miasto i jego ziemię. 2 Postąpisz z Aj i z jego królem tak, jak postąpiłeś z Jerychem i z jego królem. Jego łupy i bydło możecie jednak wziąć dla siebie. Urządź zasadzkę na mieszkańców na tyłach miasta.
3 Powstał więc Jozue z całym zbrojnym ludem i wyruszyli do Aj. Jozue wybrał trzydzieści tysięcy dzielnych wojowników i wysłał ich nocą, 4 wydając taki rozkaz: Uważajcie! Przygotujcie zasadzkę na mieszkańców na tyłach miasta. Nie oddalajcie się zbytnio od miasta i bądźcie wszyscy gotowi. 5 Ja zaś i cały lud, który jest ze mną, podejdziemy pod miasto, a gdy wyjdą do walki z nami, jak za pierwszym razem, wtedy zaczniemy przed nimi uciekać. 6 Ruszą więc za nami w pogoń, aż odciągniemy ich od miasta, bo będą sobie mówić: Uciekają przed nami tak, jak za pierwszym razem. Będziemy bowiem przed nimi uciekać. 7 Wy zaś poderwiecie się z zasadzki i zajmiecie miasto, gdyż Pan, wasz Bóg, wyda je w wasze ręce. 8 Gdy zdobędziecie miasto, wtedy je podpalicie, postępując zgodnie ze słowem Pana. Uważajcie! To wam rozkazuję. 9 Jozue ich odprawił, a oni poszli na miejsce zasadzki i zatrzymali się między Betel i Aj, na zachód od Aj. Jozue zaś spędził tę noc wśród ludu.
Bitwa o miasto
10 Jozue wstał wcześnie rano, dokonał przeglądu ludu i wyruszył na jego czele wraz ze starszymi Izraela do Aj. 11 Cały lud zbrojny, który był z nim, wyruszył, a gdy dotarli pod miasto, rozłożyli się obozem od północnej strony Aj. Między Aj a nimi była dolina. 12 Wówczas wziął około pięciu tysięcy ludzi i ukrył ich w zasadzce między Betel a Aj, od zachodniej strony miasta. 13 Lud więc rozbił cały obóz na północ od miasta, a na zachód od miasta przygotowano zasadzkę. Jozue zaś spędził tę noc w środku doliny.
14 Gdy zobaczył to król Aj, wyruszył pospiesznie wczesnym rankiem wraz z mieszkańcami miasta i całym swoim ludem, by zaatakować Izraela na zboczu naprzeciw Araby. Nie wiedział jednak, że zastawiono na niego zasadzkę za miastem. 15 Jozue zaś i cały Izrael udawali, że zostali pokonani i uciekli drogą na pustynię. 16 Zwołano więc całą ludność, która była w mieście, aby ich ścigała, a ścigając Jozuego, oddalili się od miasta. 17 Ani w Aj, ani w Betel, nie pozostał nikt, kto by nie wyruszył za Izraelitami. Pozostawili miasto otwarte i ścigali Izraela.
18 Wtedy Pan powiedział do Jozuego: Wyciągnij oszczep, który masz w ręku, przeciwko Aj, gdyż wydaję je w twoje ręce. Jozue wyciągnął więc oszczep, który miał w ręku, przeciwko miastu. 19 Gdy tylko wyciągnął rękę, ludzie z zasadzki szybko wyszli z ukrycia, pobiegli i wtargnęli do miasta, zajęli je i natychmiast podłożyli ogień.
20 Mieszkańcy Aj obejrzeli się za siebie i zobaczyli, że dym z miasta unosił się ku niebu. Nie byli w stanie uciec w żadną stronę, gdyż lud, który uciekał na pustynię, zwrócił się przeciw ścigającym. 21 Gdy Jozue i cały Izrael zobaczyli, że ludzie z zasadzki zdobyli miasto, i że dym unosił się z miasta, zawrócili i uderzyli na mieszkańców Aj. 22 I ci z zasadzki zaatakowali ich od strony miasta, tak że mieszkańcy miasta znaleźli się pośrodku Izraelitów, którzy byli z tej i z tamtej strony. Uderzyli na nich tak, że nikt z nich nie ocalał ani nie uciekł. 23 Króla Aj złapano żywego i przyprowadzono do Jozuego.
24 Kiedy Izraelici pozabijali wszystkich mieszkańców Aj na otwartym polu, gdzie ich ścigano, a wszyscy oni, do ostatniego, padli od miecza, wtedy wszyscy Izraelici zawrócili do Aj i wybili mieczem tych, co przebywali w mieście. 25 Tego dnia poległo dwanaście tysięcy mężczyzn i kobiet, czyli wszyscy mieszkańcy Aj.
26 A Jozue nie cofnął ręki, w której trzymał oszczep, dopóki nie sprawił, że wypełniła się klątwa na wszystkich mieszkańcach Aj. 27 Tylko bydło i łupy tego miasta zagarnęli Izraelici dla siebie, zgodnie ze słowem Pana, które przekazał Jozuemu. 28 Potem Jozue spalił Aj i obrócił je w gruzowisko na wieki aż do dnia dzisiejszego.
29 Natomiast króla Aj powiesił na drzewie i pozostawił tam aż do wieczora. Kiedy słońce zaszło Jozue rozkazał, aby zwłoki zdjęto z drzewa i kazał rzucić je przy wejściu do bramy miasta. Wzniesiono nad nim stos kamieni, który istnieje aż do dnia dzisiejszego.
Czytanie Prawa wobec zgromadzonego Izraela
30 Potem Jozue zbudował Panu, Bogu Izraela, ołtarz na górze Ebal, 31 zgodnie z nakazem Mojżesza, sługi Pana, danym Izraelitom, jak zostało napisane w Księdze Prawa Mojżeszowego: ołtarz z kamieni nieociosanych, których nie dotknęło żelazo. I złożono na nim dla Pana ofiary całopalne i ofiary wspólnotowe. 32 W obecności Izraelitów wyrył tam na kamieniach odpis Prawa Mojżeszowego. 33 A cały Izrael, jego starszyzna, urzędnicy i sędziowie stali po obu stronach Arki, naprzeciw kapłanów-lewitów, którzy nosili Arkę Przymierza Pana, zarówno przybysze, jak i tubylcy, połowa z nich naprzeciw góry Garizim, a druga połowa naprzeciw góry Ebal, tak jak dawniej nakazał Mojżesz, sługa Pana, aby pobłogosławić lud Izraela. 34 Potem odczytał wszystkie słowa Prawa, zarówno błogosławieństwa, jak i przekleństwa, wszystko dokładnie tak, jak napisano w księdze Prawa. 35 Nie było ani jednego słowa z tego wszystkiego, co nakazał Mojżesz, którego by nie odczytał Jozue wobec całego zgromadzenia Izraela, wobec kobiet, dzieci oraz przybyszów, którzy szli razem z nimi.
Захоплення Аю
1 Тоді Господь промовив до Ісуса: Не бійся та не падай духом! Візьми з собою всіх озброєних мужів, вставай і вирушай на Ай. Май на увазі, що Я віддаю айського царя, його народ, його місто та його край у твої руки.
2 Тому зроби з Аєм та його царем так само, як ти зробив з Єрихоном та його царем; однак усю здобич і його худобу заберете собі. Проте спочатку влаштуй з тильного боку міста засаду.
3 Тож підняв Ісус усіх озброєних мужів, аби виступити на Ай. Ісус відібрав з них тридцять тисяч хоробрих воїнів і послав їх уночі.
4 Він наказав їм, говорячи: Ви маєте зробити засідку з тильного боку міста! Не відходьте надто далеко від міста, й будьте всі напоготові!
5 А я з моїм загоном війська наблизимось до міста. Коли ж вони вирушать на нас, як перший раз, то ми кинемось від них утікати.
6 Безперечно, вони поженуться за нами, мовляв: Вони втікають від нас, як і раніше. Ми ж, утікаючи від них, відволічемо їх від міста.
7 Тоді ви підніметесь із засади й оволодієте містом. Господь, ваш Бог, віддасть його у ваші руки.
8 Коли захопите місто, то підпаліть його вогнем, як сказав Господь. Вважайте, це – мій наказ!
9 Послані Ісусом воїни пішли й влаштували засідку, розташувавшись між Бетелем та західною стороною Ая. Ту ніч Ісус провів серед військового люду.
10 На світанку Ісус переглянув військо, й зі старійшинами Ізраїлю на чолі війська вони вирушили в напрямку міста Ай.
11 Отже, всі озброєні мужі, що були з Ісусом, вирушили й розташувались навпроти міста. Вони отаборились з північної сторони Аю, так що між ними й містом Ай була долина.
12 Потім Ісус взяв близько п’яти тисяч чоловік і влаштував ще одну засідку між Бетелем та Аєм із західного боку міста.
13 Таким чином, військо й увесь табір (головні сили ) були розташовані з північного боку міста, а той спеціальний загін (засідка ), був із західного (тильного ) боку міста. Сам Ісус зі своїм загоном вирушив на середину долини.
14 І от, коли цар Ая побачив їх , то зразу, того ж ранку, разом з усіма озброєними мужами міста вирушив, аби зайняти позиції з іншого боку долини, і воювати з Ізраїлем. Проте він не знав, що за містом влаштована на нього засідка.
15 Ісус та Ізраїльське військо, що було з ним, зробили вигляд, що вони розгромлені, й під натиском ворога втікають у бік пустелі.
16 Підбадьорені цим, вони покликали тих воїнів, які ще залишались у місті, й погнались, переслідуючи Ісуса, і одночасно віддаляючись від міста.
17 Таким чином не залишилось ні в Аї, ні в Бетелі нікого з чоловіків , хто би не вирушив у погоню за Ізраїлем. Місто залишилось відкритим, адже всі погнались за Ізраїлем.
18 Тоді Господь промовив до Ісуса: Простягни списа, що в твоїй руці, в бік Аю, адже Я віддаю його в твої руки. Тож Ісус простягнув списа, що був у його руці, в напрямку міста.
19 Щойно він простягнув руку, військові в засідці негайно зірвались зі свого місця й побігли; вони ввійшли в місто і, заволодівши ним, зразу підпалили місто вогнем.
20 Озирнувшись позад себе, воїни Ая побачили, що підіймається над містом дим аж до небес; вони не мали куди втікати, – ні вперед, ні назад, оскільки Ізраїльтяни, що втікали в пустелю, повернулись проти своїх переслідувачів.
21 Адже Ісус і весь Ізраїль, побачивши, що воїни, які були в засідці, взяли місто, оскільки над містом підіймається дим, – вони обернулися назад і почали знищувати захисників Аю.
22 Крім того, ті загони війська , що взяли місто, кинулись їм назустріч, так що мешканці Аю виявились в оточенні Ізраїлю, – як з одного боку, так і з іншого. Їх громили, доки не залишилося жодного живого, навіть утікача.
23 Царя Ая схопили живим і привели його до Ісуса.
24 І коли Ізраїль знищив усіх захисників Аю, на полі битви та в пустелі, куди вони погналися за ними (Ізраїльтянами ), – коли всі до останнього полягли від меча, – то Ізраїльтяни повернулися в Ай і знищили мечем тих, хто ще там залишався .
25 Того дня полягло дванадцять тисяч мешканців Ая, – як чоловіків, так і жінок.
26 А Ісус не опускав своєї руки, яку він простягнув зі списом, доки не загинули всі мешканці Аю.
27 Лише худобу й здобич того міста Ізраїльтяни взяли собі, за велінням Господа, даним Ісусові.
28 Ісус спалив Ай, перетворивши його на віковічну руїну, – на пустку аж по сьогодні.
29 Що ж до айського царя, то його повісили на дереві ще до вечора. Коли ж заходило сонце, Ісус наказав зняти його тіло з дерева і кинути його до входу в браму міста. Над ним накидали велику купу каміння, яка там і дотепер.
Оновлення Заповіту на горі Евал
30 Після цього Ісус спорудив на горі Евал жертовник Господу, Богові Ізраїлю ;
31 як і заповів Мойсей, Господній слуга, Ізраїльтянам і, як записано в книзі закону Мойсея (Второзаконня ), – жертовник був з нетесаних каменів, до яких не застосовували залізного знаряддя . Тож принесли на ньому всепалення Господу, а також складали мирні (подячні ) жертви.
32 І він (Ісус ) записав на тих каменях слова із Книги Закону, які колись Мойсей написав у присутності Ізраїльтян.
33 Увесь Ізраїль, – як приходці, так і корінні Ізраїльтяни, – разом зі своїми старійшинами, урядниками й своїми суддями стояли по обох боках Ковчегу перед священиками-левітами, котрі носили Ковчег Господнього Заповіту. Половина з них навпроти гори Герізім, а половина з них навпроти гори Евал. Саме так заповів Господній слуга Мойсей, аби насамперед благословити Ізраїльський народ.
34 Після цього він прочитав усі слова Закону, – благословення і прокляття, – згідно з усім написаним у сувої Закону.
35 Не залишилось жодного слова з усього, що заповів Мойсей, і чого б не прочитав Ісус перед усією Ізраїльською громадою, – в тому числі перед жінками, дітьми й приходцями, які серед них перебували.