Izaak w Gerarze
1 W kraju znowu nastał głód, ale nie ten, który wystąpił wcześniej, w czasach Abrahama. Izaak udał się więc do Abimeleka, króla filistyńskiego, do Geraru. 2 Wtedy ukazał mu się Pan i powiedział: Nie idź do Egiptu, zamieszkaj w kraju, który ci wskażę. 3 Bądź gościem w tym kraju. Ja zaś będę z tobą i będę ci błogosławił, gdyż tobie i twojemu potomstwu dam wszystkie te ziemie i dotrzymam przysięgi, którą dałem Abrahamowi, twojemu ojcu. 4 Rozmnożę twoje potomstwo jak gwiazdy na niebie i dam mu wszystkie te ziemie, i będą błogosławione w twoim potomstwie wszystkie narody ziemi, 5 bo Abraham posłuchał Mnie i przestrzegał Moich poleceń, przykazań, ustaw i praw. 6 Izaak zamieszkał więc w Gerarze. 7 A gdy mieszkańcy tej miejscowości pytali go o żonę, odpowiadał: Ona jest moją siostrą. Bał się bowiem powiedzieć: Ona jest moją żoną, ponieważ myślał: Oby mnie tylko z powodu wielkiej urody Rebeki nie zabili mężczyźni z tej miejscowości. 8 Gdy zaś mieszkał tam już dłuższy czas, Abimelek, król filistyński, spoglądał w dół przez okno i dostrzegł, jak Izaak okazywał czułość Rebece, swojej żonie. 9 Wezwał więc Izaaka i powiedział: Przecież ona jest twoją żoną! Dlaczego mówiłeś: To moja siostra? Odpowiedział mu Izaak: Tak powiedziałem, aby mnie nie zabito z jej powodu. 10 Wtedy Abimelek dodał: Co nam uczyniłeś? Mało brakowało, a ktoś z ludu współżyłby z twoją żoną i ściągnąłbyś na nas winę. 11 Następnie Abimelek rozkazał całemu ludowi: Każdy, kto dotknie tego człowieka i jego żonę, poniesie śmierć.
12 Izaak zasiał ziarno w tym kraju i zebrał w owym roku stokrotne plony, bo Pan mu błogosławił. 13 Wzbogacił się i stawał się coraz bogatszy, aż dorobił się wielkiego majątku. 14 Posiadał wiele stad owiec i wołów, miał też liczną służbę, tak że zazdrościli mu Filistyni. 15 Dlatego wszystkie studnie, które słudzy jego ojca, Abrahama, wykopali za jego życia, Filistyni zasypali suchą ziemią. 16 Wówczas Abimelek zwrócił się do Izaaka: Odejdź od nas, bo jesteś bogatszy niż my. 17 Izaak odszedł więc stamtąd i rozbił namioty w dolinie Geraru, i tam zamieszkał. 18 Następnie Izaak odkopał studnie wody, wykopane w czasach Abrahama, jego ojca, które Filistyni zasypali po śmierci Abrahama, i nazwał je tak samo jak ojciec. 19 Gdy zaś słudzy Izaaka kopali w dolinie, znaleźli studnię wody źródlanej. 20 Pasterze z Geraru spierali się jednak z pasterzami Izaaka: To nasza woda! Dlatego Izaak nazwał tę studnię Esek, gdyż się o nią z nim wykłócano. 21 Potem wykopali inną studnię i znowu się o nią sprzeczali. Nazwał ją więc Sitna. 22 Potem przeniósł się stamtąd i wykopał jeszcze inną studnię, ale o nią nie było już sprzeczki. Nazwał ją Rechobot i powiedział: Teraz Pan dał nam wolną przestrzeń i możemy się rozmnażać w tym kraju. 23 Stamtąd zaś udał się do Beer-Szeby.
24 Nocą ukazał mu się Pan i powiedział: Ja jestem Bogiem twojego ojca, Abrahama. Nie bój się, gdyż Ja jestem z tobą. Będę ci błogosławił i rozmnożę twoje potomstwo ze względu na Abrahama, Mojego sługę. 25 Tam więc Izaak zbudował ołtarz i wzywał imienia Pana. Rozbił też swój namiot, a słudzy Izaaka wykopali tam studnię.
Przymierze z Abimelekiem
26 Potem przyszli do niego Abimelek z Geraru i jego przyjaciel Achuzat oraz Pikol, dowódca jego wojska. 27 Izaak więc ich zapytał: Po co przyszliście do mnie, przecież mnie nienawidzicie i odtrąciliście mnie od siebie? 28 Oni jednak odpowiedzieli: Przekonaliśmy się, że Pan jest z tobą, i pomyśleliśmy: Niech będzie między nami, to znaczy między nami a tobą, zgoda. Chcemy też zawrzeć z tobą przymierze, 29 żebyś nie zrobił nam nic złego, bo i my ciebie nie skrzywdziliśmy. Wyświadczaliśmy ci jedynie dobro i odprawiliśmy w pokoju. Teraz ty cieszysz się błogosławieństwem Pana. 30 Wtedy Izaak wyprawił dla nich ucztę, a oni jedli i pili. 31 Wcześnie rano zaś wstali i złożyli sobie przysięgę. Następnie Izaak odprawił ich, a oni odeszli od niego w pokoju. 32 Tego samego dnia przyszli też słudzy Izaaka i przynieśli mu wiadomość o studni, którą wykopali: Znaleźliśmy wodę. 33 Nazwał ją więc Szibea. Dlatego aż po dzień dzisiejszy to miasto nazywa się Beer-Szeba.
Małżeństwa Ezawa
34 Gdy Ezaw miał czterdzieści lat, ożenił się z Jehudit, córką Beeriego, Chittyty, i z Basmat, córką Elona, Chittyty. 35 Stały się one powodem zgryzoty Izaaka i Rebeki.
Ісаак і Ревекка у Авімелеха
1 На землі настав голод. Не той голод, що був у часи Авраама. І пішов Ісаак до Авімелеха, царя филистимців, у Герар.
2 З’явився йому Господь і сказав: Не йди до Єгипту, а оселися в краю, який Я тобі вкажу,
3 і живи на тій землі. Я буду з тобою і поблагословлю тебе, тому що всі ці землі даю тобі й твоїм нащадкам. Я виконаю Свою клятву, якою присягнувся твоєму батькові Авраамові.
4 Я розмножу твоїх нащадків, як зорі на небі, і дам твоїм поколінням усі ці землі. В твоїх нащадках благословляться всі народи землі,
5 тому що Авраам послухав Мого голосу і дотримувався Моїх велінь і Заповідей, Моїх постанов і законів.
6 Тож Ісаак оселився у Герарі.
7 А місцеві чоловіки запитали про його дружину. Він же сказав: Вона – моя сестра. Побоявся сказати: Вона моя дружина, щоб часом не вбили його місцеві чоловіки через Ревеку, оскільки вона була дуже вродливою.
8 Він жив там тривалий час. Якось Авімелех, цар филистимців, подивився у вікно і побачив, що Ісаак забавляється зі своєю дружиною Ревекою.
9 Тож покликав Авімелех Ісаака і каже: Вона ж твоя дружина! Навіщо ти сказав, що вона твоя сестра? А Ісаак відповів: Я так сказав, щоби не загинути через неї.
10 Авімелех же сказав: Що ти нам учинив? Будь-хто з моїх людей міг би переспати з твоєю дружиною, і ти навів би на нас прокляття.
11 Тому Авімелех наказав усім своїм людям: Кожен, хто хоч доторкнеться до цього чоловіка чи до його дружини, буде покараний смертю.
Сварка із герарськими пастухами за криниці
12 Ісаак у тім краю засіяв поле , і того року зібрав стократний врожай , оскільки поблагословив його Господь.
13 І став цей чоловік відомим і в усьому успішним. Він постійно багатів, доки не став досить впливовою і визначною людиною.
14 Були в нього отара овець, стадо волів і чимало робітників. Через це позаздрили йому филистимці,
15 тому всі криниці, які викопали раби його батька Авраама за життя його батька, филистимці засипали, заповнивши їх землею.
16 І сказав Авімелех Ісаакові: Йди від нас, бо ти став значно сильнішим за нас.
17 Таким чином відійшов звідти Ісаак і поселився у герарській долині, де й замешкав.
18 Знову повідкопував Ісаак криниці для води, які були викопані за днів його батька Авраама, але які позасипали филистимці після смерті його батька Авраама. Він відновив їхні колишні назви, дані його батьком.
19 Копаючи в долині, раби Ісаака знайшли там криницю живої води.
20 Тож сперечалися герарські пастухи з пастухами Ісаака, кажучи: Це наша вода! Через те назвав Ісаак криницю: Есек, бо сварилися з ним.
21 Слуги викопали іншу криницю, але виникла суперечка і через неї. Тому дав їй назву: Сітна.
22 Відійшовши звідти, викопав ще одну криницю. Проте вже не воювали за неї. І назвав її Реховот, мовляв: Нині поширив нас Господь, і ми будемо розростатись на цій землі.
23 Звідти Ісаак переселився до Вірсавії.
24 З’явився йому Господь тієї ночі й сказав: Я – Бог твого батька Авраама. Не бійся, бо Я з тобою! Поблагословлю тебе і розмножу твоїх нащадків задля Мого слуги Авраама.
25 Збудував там Ісаак жертовник, прикликавши Ім’я Господнє, і встановив там свій намет. Слуги ж Ісаака викопали там криницю.
Договір Ісаака з Авімелехом
26 Якось прийшов до нього з Герару Авімелех зі своїм приятелем Ахуззатом, а також полководець його війська Піхол.
27 Ісаак запитав: Чого прийшли ви до мене? Адже Ви зненавиділи мене і випроводили мене геть від себе.
28 Ті відповіли: Спостерігаючи за тобою, ми зауважили, що з тобою Господь, тому й пропонуємо: Нехай між нами буде присяга – між нами й тобою. Укладімо між собою умову,
29 що ти не чинитимеш нам зла, оскільки ми не чіпали тебе. Ми завжди ставилися до тебе добре й відпустили тебе з миром. Тепер ти благословенний Господом.
30 Ісаак гостинно прийняв їх, – вони поїли і попили.
31 А вставши вранці, присягнули один одному. Тож випроводив їх Ісаак, і вони пішли від нього з миром.
32 Того самого дня раби Ісаака прийшли й повідомили йому, що у викопаній криниці вони знайшли воду.
33 Ісаак назвав її Шіва. Тому й те місто має назву Беер-Шева (Вірсавія ) аж до сьогодні.
34 Коли Ісавові виповнилось сорок років, він одружився з Єгудитою, дочкою Беері, хеттейця, і Босматою, дочкою Елона, також хеттейця.
35 Тож вони стали для Ісаака та Ревеки тягарем.