Walka i zwycięstwo Żydów
1 Trzynastego dnia dwunastego miesiąca, to jest w miesiącu Adar, kiedy dotarł rozkaz króla i jego prawo, które miało być wykonane, w dniu, w którym wrogowie Żydów spodziewali się nad nimi zapanować, wszystko się odwróciło, bo to Żydzi zapanowali nad tymi, którzy ich nienawidzili. 2 Zgromadzili się w swoich miastach we wszystkich prowincjach króla Achaszwerosza, aby wystąpić przeciw tym, którzy pragnęli ich zguby. Nikt nie stawił im oporu, gdyż strach przed nimi padł na wszystkie narody. 3 A wszyscy książęta prowincji, satrapowie i namiestnicy oraz urzędnicy królewscy popierali Żydów, ponieważ padł na nich strach przed Mordochajem. 4 Mordochaj bowiem wiele znaczył w domu królewskim. Wieść o nim rozchodziła się po wszystkich prowincjach, bo znaczenie Mordochaja rosło coraz bardziej.
5 Żydzi pozabijali więc wszystkich swoich nieprzyjaciół, wycinając ich mieczem, mordując i niszcząc. Z tymi, którzy ich nienawidzili, postąpili tak, jak im się podobało. 6 W Suzie, na zamku, Żydzi wymordowali i zgładzili pięciuset mężczyzn 7 oraz Parszandatę, Dalfona, Aspatę, 8 Poratę, Adalię, Aridatę, 9 Parmasztę, Arisaja, Aridaja i Wajezatę 10 – tych dziesięciu synów Hamana, syna Hammedaty, wroga Żydów, zabili, ale nie wyciągnęli ręki po ich mienie.
11 W tym samym dniu doniesiono królowi o liczbie zamordowanych na zamku w Suzie. 12 Król więc zwrócił się do królowej Estery: Na zamku w Suzie Żydzi wymordowali i zgładzili pięciuset mężczyzn oraz dziesięciu synów Hamana. A co zrobili w pozostałych prowincjach królewskich? Jaka jest więc twoja prośba? Zostanie ci to dane. Jakie masz jeszcze życzenie? Zostanie ono spełnione. 13 Estera odpowiedziała: Jeżeli wyda się to królowi słuszne, to niech jutro będzie dane Żydom, którzy mieszkają w Suzie, postąpić zgodnie z prawem z dnia dzisiejszego i niech powieszą na drzewie dziesięciu synów Hamana. 14 Król polecił, aby tak się stało. Zostało więc w Suzie wydane prawo i dziesięciu synów Hamana powieszono. 15 Również czternastego dnia miesiąca Adar Żydzi, którzy mieszkali w Suzie, zgromadzili się i wymordowali w Suzie trzystu mężczyzn, ale nie wyciągnęli ręki po ich mienie. 16 Pozostali Żydzi, którzy mieszkali w prowincjach królewskich, też zgromadzili się i stanęli w obronie swego życia. Oswobodzili się od swoich nieprzyjaciół i zabili siedemdziesiąt pięć tysięcy tych, którzy ich nienawidzili. Jednak nie wyciągnęli ręki po ich mienie. 17 To wydarzyło się trzynastego dnia miesiąca Adar, a czternastego Żydzi oswobodzili się i uczynili ten dzień dniem uczty i wesela. 18 Tylko Żydzi, którzy mieszkali w Suzie, zgromadzili się trzynastego i czternastego dnia tego miesiąca, a piętnastego dnia oswobodzili się i uczynili ten dzień dniem uczty i wesela. 19 Dlatego Żydzi mieszkający w odległych miejscowościach czternasty dzień miesiąca Adar uczynili dniem wesela i uczty, i święta, i posyłają sobie jedzenie.
Ustanowienie święta Purim
20 Mordochaj spisał te wydarzenia i rozesłał listy do wszystkich Żydów, którzy mieszkali we wszystkich prowincjach króla Achaszwerosza, bliskich i dalekich, 21 nakazując im, aby co roku czternasty i piętnasty dzień miesiąca Adar obchodzili 22 jako dni, w których Żydzi oswobodzili się od swoich nieprzyjaciół, i miesiąc, który dla nich zmienił się ze smutku w wesele i z żałoby w święto, aby uczynili te dni dniami uczty i wesela i posyłali przyjaciołom jedzenie, a ubogim dary. 23 Żydzi przyjęli to, co zaczęli obchodzić i co im napisał Mordochaj: 24 Jak to Haman, syn Hammedaty, Agagita, wróg wszystkich Żydów, zamierzał zgładzić Żydów i rzucił pur, to jest los, aby ich zniszczyć i wygubić. 25 Ale gdy doszło to do króla, wydał on rozkaz na piśmie: Niech zły zamiar, jaki Haman powziął przeciw Żydom, obróci się przeciwko niemu. I Hamana oraz jego synów powieszono na drzewie. 26 Dlatego nazwano te dni „purim”, od nazwy pur. Zgodnie ze wszystkimi słowami listu Mordochaja, a także ze względu na to, co widzieli i co ich dotknęło, 27 Żydzi zobowiązali się, także swoje potomstwo oraz tych, którzy się do nich przyłączyli, do tego, że nikt nie przekroczy nakazu, aby każdego roku te dwa dni były obchodzone w ustalonym czasie zgodnie z opisem. 28 Dni te będą wspominane i obchodzone z pokolenia na pokolenie, w każdym rodzie, w każdej prowincji i w każdym mieście. Dni Purim nie zaginą wśród Żydów i pamięć o nich nie ustanie wśród potomnych.
29 Królowa Estera, córka Abichaila, podobnie jak Żyd Mordochaj, napisała z całą mocą, żeby potwierdzić ten drugi list o Purim. 30 Do wszystkich Żydów, do stu dwudziestu siedmiu prowincji królestwa Achaszwerosza rozesłano listy ze słowami pokoju i prawdy, 31 aby obchodzili te dni Purim w terminie, jaki wyznaczył dla nich Żyd Mordochaj i królowa Estera, i tak, jak to ustalili dla siebie i swojego potomstwa w kwestiach postów i lamentacji. 32 Rozkaz Estery ustanowił przepisy dotyczące Purim i został zapisany w księdze.
Юдеї знищують усіх своїх ворогів
1 У тринадцятий день дванадцятого місяця, тобто місяця Адара, коли наступив термін виконання царського веління і його указу, – саме тоді, коли вороги Юдеїв сподівались взяти владу над Юдеями, сталося навпаки, – Юдеї завладарювали над своїми ворогами.
2 Юдеї зібрались у своїх містах, – у кожній області царя Ахашвероша, – щоб учинити розправу з тими, котрі готувались заподіяти їм лихо, так що ніхто не зміг їм протистояти, оскільки страх перед ними охопив усі народи.
3 Адже всі правителі областей, сатрапи й намісники, котрі здійснювали царську владу на місцях, допомагали Юдеям, бо тепер боялись Мордехая,
4 оскільки Мордехай був наділений у володіннях царя великою владою, і слава про нього досягла всіх областей. Цей чоловік, Мордехай, ставав усе могутнішим…
5 Отже, Юдеї завдали поразки всім своїм ворогам, караючи мечем, знищували й вигублювали їх, – з усіма своїми ворогами чинили за своєю волею.
6 В самому замку Сузи Юдеї знищили й вигубили п’ятсот чоловік, у тому числі:
7 Паршандата, Далфона та Аспата,
8 Пората, Адалію й Арідата,
9 Пармашту, Арісая, Арідая і Вайзата, –
10 десятьох синів Гамана, Гаммедатового сина, злісного ворога Юдеїв, також стратили, проте вони до пограбування рук не простягли.
11 У той день цареві повідомили про кількість убитих у замку Сузи.
12 І цар сказав цариці Естер: Юдеї знищили, вигубивши в замку Сузи п’ятсот чоловік, також і десятьох Гаманових синів. Можна лише припустити, що вони зробили в інших царських областях!? Тепер скажи, чого ти ще просиш, – і буде тобі дано?! Яке ще твоє прохання, – все буде здійснене?!
13 І Естер відповіла: Якщо цареві до вподоби, нехай буде дозволено Юдеям, що в замку Сузи, завтра діяти згідно з законом цього дня, і нехай повісять тіла десятьох синів Гамана на шибениці.
14 І цар наказав, аби так зробили, – було оголошено, що в замку Сузи продовжено дію царського указу ще на один день ; повісили також десятьох синів Гамана.
15 Отже, чотирнадцятого дня місяця Адара Юдеї, що в Сузах, знову зібрались і стратили в Сузах ще триста чоловік, але до пограбування своїх рук не простягли.
16 Що ж до інших Юдеїв, котрі мешкали в усіх царських областях, то вони також згуртувались, аби виступити на захист свого життя й забезпечити собі спокій від своїх ворогів. Вони знищили з-посеред своїх ненависників сімдесят п’ять тисяч осіб, проте до пограбування своїх рук не простягли.
Свято Пурім
17 Це все відбулось тринадцятого дня місяця Адара, а чотирнадцятого дня вони відпочивали, влаштувавши свято, – день бенкету та радості.
18 Стосовно ж Юдеїв, що в Сузах, то вони виступали проти ворогів тринадцятого й чотирнадцятого днів , а п’ятнадцятого дня вони відпочивали, влаштувавши святковий бенкет.
19 З того часу Юдеї, що мешкають у селах та відкритих (неогороджених стінами ) містечках, відзначають чотирнадцятий день місяця Адара як радісний святковий день, коли кожен пригощає свого ближнього, посилаючи подарунки.
20 Мордехай описав усі ті події та розіслав листи до всіх Юдеїв, котрі мешкали в усіх областях царя Ахашвероша, – близьким і далеким,
21 закликаючи їх, аби щороку відзначали чотирнадцятий день місяця Адара, а також п’ятнадцятий день того ж місяця,
22 як дні, в які Юдеї здобули спокій від своїх ворогів, і як місяць, у який смуток обернувся для них на радість, а їхня жалоба – на радість перемоги. Він закликав зробити ці дні святковими – днями радісного бенкету, коли кожен пригощає ближнього і посилає милостиню убогим і нужденним.
23 Юдеї прийняли те, що вже й самі почали робити, і про що написав їм Мордехай, а саме:
24 Аґаґієць Гаман, син Гаммедата, ворог усіх Юдеїв, замислив знищити всіх Юдеїв, і з цією метою кинув пур, тобто жереб, визначаючи час, коли привести їх у розгубленість і знищити.
25 Але коли Естер прийшла до царя , він видав новий указ, завдяки якому ворожий задум, який Гаман замислив проти Юдеїв, обернувся на його власну голову: Гамана та його синів повісили на шибениці.
26 Тому й названі ці дні: Пурім, від слова – пур. Згідно з усім тим, що сказано в листі Мордехая, і тим, що самі бачили й пережили,
27 Юдеї встановили та прийняли для себе, як і для своїх нащадків, а також для тих, котрі до них долучаться, непорушний звичай: щороку святкувати ці два дні, як було написано, і визначено для цього час.
28 Ці дні мають згадуватись і відзначатись, як святкові, в усіх поколіннях, з роду в рід, у кожній родині, в кожній країні та в кожному місті. Пам’ять про дні Пурім не повинна ніколи стертись серед усіх нащадків Юдеїв .
29 Цариця Естер, дочка Авіхаїла, разом із Юдеєм Мордехаєм отриманою ними владою написали цей другий лист про всі події на підтвердження свята Пурім.
30 Вони відправили це Послання до всіх Юдеїв, в усі сто двадцять сім областей царства Ахашвероша, як вістку миру та правди,
31 аби затвердити відзначення цих днів Пурім у відповідний для цього час, визначеним для них Юдеєм Мордехаєм і царицею Естер, і як вони самі вирішили для себе та для своїх нащадків стосовно днів посту та плачу.
32 Естер своїм наказом затвердила постанову про відзначення Пуріма, що й було записано в Книгу.