Piotr i Korneliusz
1 W Cezarei mieszkał pewien człowiek o imieniu Korneliusz, setnik z kohorty zwanej Italską, 2 pobożny i bojący się Boga, wraz z całym swoim domem. Dawał on ludowi liczne jałmużny i nieustannie modlił się do Boga. 3 Około dziewiątej godziny dnia zobaczył wyraźnie w widzeniu anioła Boga, który wszedł do niego i powiedział: Korneliuszu! 4 Wówczas on, wpatrując się w niego, zapytał z lękiem: Co, panie? Odpowiedział mu: Modlitwy i jałmużny twoje dotarły jako ofiara przed oblicze Boga. 5 Teraz więc poślij ludzi do Joppy i sprowadź niejakiego Szymona, zwanego Piotrem. 6 Jest on gościem pewnego Szymona, garbarza, który ma dom nad morzem. 7 Kiedy anioł, który z nim mówił, odszedł, zawołał dwóch domowników i pobożnego żołnierza spośród swoich podwładnych. 8 Opowiedział im wszystko i posłał ich do Joppy.
9 Następnego dnia, gdy byli w drodze i zbliżali się do miasta, Piotr około godziny szóstej wszedł na dach, aby się pomodlić. 10 Potem odczuł głód i chciał coś zjeść. Gdy przygotowywali mu posiłek, miał widzenie. 11 Zobaczył niebo otwarte i jakiś zstępujący przedmiot, jakby wielkie płótno, które opuszczano za cztery końce ku ziemi. 12 Były w nim wszelkie zwierzęta czworonożne, płazy i ptaki. 13 I usłyszał głos: Wstań Piotrze, zabijaj i jedz! 14 Piotr jednak odpowiedział: O nie, Panie! Nigdy jeszcze nie zjadłem nic skalanego i nieczystego. 15 A głos znowu, po raz drugi, oznajmił: Nie nazywaj skalanym tego, co Bóg oczyścił. 16 Powtórzyło się to trzy razy i natychmiast ten przedmiot został wzięty do nieba.
17 Podczas gdy Piotra dręczyła jeszcze niepewność, co mogłoby oznaczać to widzenie, ludzie wysłani przez Korneliusza dopytali się o dom Szymona i stanęli przed bramą. 18 Następnie pytali głośno, czy przebywa tutaj Szymon, zwany Piotrem. 19 Kiedy Piotr rozmyślał jeszcze nad widzeniem, Duch powiedział do niego: Poszukuje cię trzech ludzi. 20 Wstań więc, zejdź i idź z nimi bez wahania, bo Ja ich posłałem. 21 Piotr zszedł do tych ludzi i powiedział: Ja jestem tym, którego szukacie. Z jaką sprawą przybyliście? 22 A oni odpowiedzieli: Setnik Korneliusz, człowiek sprawiedliwy i bojący się Boga, o czym zaświadczyć może cały lud żydowski, otrzymał polecenie od świętego anioła, aby wezwał ciebie do swego domu i wysłuchał tego, co mu powiesz. 23 Wtedy zaprosił ich i ugościł.
Gdy następnego dnia wstał, wyruszył razem z nimi, a niektórzy bracia z Joppy przyłączyli się do niego. 24 Nazajutrz wszedł do Cezarei. Korneliusz natomiast ich oczekiwał. Zwołał swoich krewnych i najbliższych przyjaciół. 25 A kiedy Piotr wchodził, Korneliusz wyszedł mu na spotkanie, upadł do nóg i oddał pokłon. 26 Piotr jednak podniósł go i powiedział: Wstań, ja też jestem człowiekiem. 27 Rozmawiając z nim, wszedł i zastał wielu zebranych. 28 Przemówił więc do nich: Wiecie, że zabronione jest Żydowi przestawać z cudzoziemcem lub przychodzić do niego. Lecz Bóg pokazał mi, że nie wolno żadnego człowieka nazywać skalanym lub nieczystym. 29 Dlatego też wezwany przybyłem bez sprzeciwu. Pytam jednak, dlaczego mnie wezwaliście? 30 Korneliusz odpowiedział: Cztery dni temu, gdy o godzinie dziewiątej modliłem się w swoim domu, stanął przede mną mężczyzna w lśniącej szacie 31 I powiedział: Korneliuszu, twoja modlitwa została wysłuchana i twoje jałmużny zostały wspomniane przed Bogiem. 32 Poślij więc do Joppy i wezwij Szymona, zwanego Piotrem. Jest on gościem w domu Szymona garbarza, nad morzem. 33 Natychmiast więc posłałem do ciebie, a ty dobrze zrobiłeś, że przyszedłeś. Teraz wszyscy stoimy przed Bogiem, aby wysłuchać wszystkiego, co Pan tobie polecił.
Piotr naucza w domu Korneliusza
34 Wtedy Piotr przemówił: Przekonuję się naprawdę, że Bóg nie ma względu na osobę, 35 lecz w każdym narodzie jest Mu miły ten, kto się Go boi i postępuje sprawiedliwie. 36 Posłał Słowo synom Izraela, głosząc Dobrą Nowinę o pokoju przez Jezusa Chrystusa. On jest Panem wszystkich. 37 Wiecie, co się stało w całej Judei, poczynając od Galilei, po chrzcie, który głosił Jan, 38 że Bóg namaścił Jezusa z Nazaretu Duchem Świętym i mocą. Przeszedł On dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich, którzy byli pod władzą diabła, ponieważ Bóg był z Nim. 39 My jesteśmy świadkami wszystkiego, co uczynił w ziemi żydowskiej i w Jeruzalem. Jego to zgładzili przez ukrzyżowanie. 40 Bóg wskrzesił Go trzeciego dnia i pozwolił Mu się ukazać 41 nie całemu ludowi, ale świadkom uprzednio wybranym przez Boga, nam, którzy z Nim jedliśmy i piliśmy po Jego zmartwychwstaniu. 42 Rozkazał nam też ogłosić ludowi i dać świadectwo, że On jest ustanowionym przez Boga sędzią żywych i umarłych. 43 Wszyscy prorocy świadczą o tym, że każdy, kto w Niego wierzy, przez Jego imię otrzymuje odpuszczenie grzechów.
Poganie otrzymują Ducha Świętego
44 Kiedy jeszcze Piotr mówił te słowa, Duch Święty zstąpił na wszystkich, którzy słuchali nauki. 45 Zdumieli się wówczas wierni pochodzenia żydowskiego, którzy przybyli z Piotrem, że dar Ducha Świętego został wylany także na pogan. 46 Słyszeli bowiem, że mówią językami i wielbią Boga. Wtedy Piotr powiedział: 47 Czy może ktoś odmówić chrztu tym, którzy otrzymali Ducha Świętego tak, jak my? 48 I rozkazał ich ochrzcić w imię Jezusa Chrystusa. Potem poprosili go, aby pozostał u nich kilka dni.
Сотник Корнилій
1 У Кесарії [жив] один чоловік на ім’я Корнилій – сотник полку, який називався Італійським.
2 Був він побожний і богобоязний разом з усім своїм домом: давав багато милостинь людям і завжди молився Богові.
3 Близько дев’ятої години дня він явно побачив у видінні, що Божий ангел зійшов до нього і сказав йому: Корнилію!
4 Він же, поглянувши на нього, охоплений страхом, запитав: Що, Господи? А Той сказав йому: Твої молитви й твої милостині згадані перед Богом.
5 Тепер пошли людей до Йопії і поклич Симона, того, який зветься Петром.
6 Він гостює в одного Симона, що виправляє шкури і живе біля моря, [він скаже тобі слова, якими спасешся ти і весь твій дім].
7 Коли відійшов ангел, котрий говорив з ним, він покликав двох слуг і одного побожного воїна з тих, які служили в нього.
8 І, розповівши їм усе, він послав їх до Йопії.
Петро бачить видіння
9 А наступного дня, як ішли вони дорогою і наближалися до міста, Петро в шостій годині піднявся на покрівлю помолитися.
10 Він був голодний і хотів їсти. Поки вони готували, найшло на нього видіння.
11 І побачив він відкрите небо і якусь річ, яка спускалася [до нього], немов велика скатертина, [прив’язана] з чотирьох країв; вона спускалася на землю.
12 Там були всі земні чотириногі [звірі], плазуни й небесні птахи.
13 І пролунав голос до нього: Встань, Петре, заріж і їж!
14 Та Петро сказав: В жодному разі, Господи! Адже я ніколи не їв нічого поганого і нечистого!
15 І знову, вдруге до нього голос: Що Бог очистив, того не вважай за погане!
16 Це сталося тричі, але відразу піднялася та річ на небо.
Посланці від Корнилія
17 Коли Петро дивувався сам у собі, що ж це було за видіння, яке він побачив, – саме тоді люди, послані Корнилієм, розпитавши про дім Симона, стали перед ворітьми
18 і, гукнувши, запитали, чи тут гостює Симон, який зветься Петром.
19 Коли Петро роздумував над видінням, то Дух сказав йому: Ось, троє людей розшукують тебе;
20 встань, зійди і, анітрохи не вагаючись, іди з ними, бо це Я їх послав!
21 Зійшовши, Петро сказав людям: Я той, кого шукаєте. Яка причина спонукала вас прийти?
22 Вони ж сказали: Корнилій – сотник, чоловік праведний, який боїться Бога, засвідчений усім юдейським народом, – дістав повеління від святого ангела покликати тебе до свого дому і послухати від тебе слово.
23 Тоді він, запросивши, гостинно прийняв їх. А наступного дня, вставши, пішов з ними; деякі з братів, які були з Йопії, також пішли з ним.
В домі Корнилія
24 А назавтра вони прийшли до Кесарії. Корнилій закликав своїх родичів та близьких друзів і очікував їх.
25 Коли увійшов Петро, Корнилій зустрів його і, впавши до ніг, поклонився.
26 Та Петро підвів його, кажучи: Встань, я ж така сама людина!
27 Розмовляючи з ним, він увійшов і знайшов, що зібралося чимало людей .
28 І він сказав їм: Ви знаєте, що не годиться мужеві‑юдеєві приставати або приходити до чужинця. Та мені Бог показав, щоби жодної людини не називати поганою або нечистою.
29 Тому і прийшов я без вагання, коли покликали мене. Питаю, з якої причини послали ви по мене?
30 А Корнилій сказав: Від четвертого дня і до цієї години [я постив]; о дев’ятій годині я молився у своєму домі. І ось муж у сяючому одязі став переді мною
31 і сказав: Корнилію, твою молитву вислухано і твої милостині згадані перед Богом.
32 Пошли до Йопії і поклич Симона, який зветься Петром; він гостює біля моря в домі Симона, який виправляє шкури. [Він прийде й говоритиме до тебе].
33 Отже, я відразу послав по тебе. Ти добре зробив, що з’явився. Нині всі ми стоїмо перед Богом, аби слухати все, що Господь тобі звелів.
Петро проповідує про Ісуса
34 Відкривши уста, Петро промовив: Справді розумію, що не на обличчя дивиться Бог,
35 але в кожному народі є той, хто прийнятний для Нього, хто боїться Його і чинить праведне.
36 Він послав синам Ізраїля слово, звіщаючи мир через Ісуса Христа. Він – Господь для всіх.
37 Ви знаєте про справу, що сталася у всій Юдеї, починаючи від Галилеї, після хрещення, яке проповідував Іван,
38 про Ісуса з Назарета: як помазав Його Бог Духом Святим і силою, і Він ходив, роблячи добро й оздоровлюючи всіх поневолених дияволом, тому що Бог був з Ним!
39 І ми є свідками всього, що Він робив у юдейському краї та в Єрусалимі. Його вбили, повісивши на дереві;
40 та Бог воскресив Його на третій день і дав Йому з’явитися, –
41 не всім людям, але свідкам, які були наперед призначені Богом, – нам, які з Ним їли й пили по Його воскресінні з мертвих.
42 І Він наказав нам проповідувати народові та засвідчити, що Він призначений Богом Суддя живих і мертвих.
43 Про Нього свідчать усі пророки, що кожний, хто вірить у Нього, Його Ім’ям отримує прощення гріхів!
Хрещення язичників
44 Коли Петро ще промовляв ці слова, то Дух Святий зійшов на всіх, які слухали слово.
45 І віруючі з обрізаних, які прийшли з Петром, здивувалися, що й на язичників зійшов дар Святого Духа,
46 бо чули, як вони говорили мовами і величали Бога. Тоді Петро сказав:
47 Хіба може хто стримати воду, щоб не хрестилися ті, хто, як і ми, одержав Святого Духа?
48 І звелів хрестити їх в Ім’я Ісуса Христа. Тоді вони попросили його залишитися в них на декілька днів.