Odnowienie przymierza
1 Wtedy król rozkazał, by zgromadzić wokół niego całą starszyznę Judy i Jerozolimy. 2 Król wszedł do domu Pana, a z nim wszyscy Judejczycy i wszyscy mieszkańcy Jerozolimy wraz z kapłanami, prorokami i całym ludem, od najmniejszego do największego. I odczytał im głośno wszystkie słowa Księgi Przymierza znalezionej w domu Pana. 3 Następnie król stanął przy kolumnie i zawarł przed Panem przymierze, że będą chodzić za Panem i będą przestrzegać Jego przykazań, upomnień i ustaw całym sercem i całą duszą, że wypełnią nakazy tego przymierza, spisane w tej księdze. I cały lud przystąpił do przymierza.
Reforma religijna Jozjasza
4 Król nakazał arcykapłanowi Chilkiaszowi i kapłanom drugiego stopnia oraz stróżom progu, aby wynieśli ze świątyni Pana wszelkie naczynia sporządzone dla Baala, Aszery i dla całego wojska niebios. Spalił je poza obrębem Jerozolimy na polach Cedronu, a popiół z nich zaniósł do Betel. 5 Usunął też z urzędu kapłanów pogańskich ustanowionych przez królów Judy, którzy spalali ofiary na wyżynach w miastach judzkich i dookoła Jerozolimy, także tych, którzy palili ofiary Baalowi, słońcu, księżycowi, gwiazdozbiorom i całemu wojsku niebios. 6 Z domu Pana usunął Aszerę poza obręb Jerozolimy, do potoku Cedron i spalił ją przy potoku Cedron, starł na proch i rzucił jej proch na groby pospolitego ludu. 7 Zburzył domy mężczyzn oddających się nierządowi sakralnemu w domu Pana, tam, gdzie kobiety tkały okrycia dla Aszery. 8 Sprowadził wszystkich kapłanów z miast Judy, a następnie zbezcześcił wyżyny, na których kapłani palili ofiary, od Geba aż do Beer-Szeby. Zburzył Wyżyny Bram, które znajdowały się przy wejściu do Bramy Jozuego, przełożonego miasta, po lewej stronie, gdy wchodzi się w bramę miasta. 9 Kapłani wyżyn nie przystępowali do ołtarza Pana w Jerozolimie, ale jedli przaśny chleb pośród swoich braci. 10 Jozjasz zbezcześcił także Tofet, które znajdowało się w Dolinie Ben-Hinnom, aby już nikt nie przeprowadzał swego syna ani córki przez ogień dla Molocha. 11 Usunął konie, które królowie Judy postawili ku czci słońca przy wejściu do domu Pana, obok sali eunucha Netan-Meleka, która znajdowała się w obrębie dziedzińca, a rydwany słońca spalił w ogniu. 12 Król zburzył ołtarze, które znajdowały się na dachu górnej komnaty Achaza, a które zbudowali królowie Judy, i ołtarze, które zbudował Manasses na obydwu dziedzińcach domu Pana. Szybko stamtąd usunął, a proch po nich wrzucił do potoku Cedron. 13 Król zbezcześcił także wyżyny znajdujące się naprzeciw Jerozolimy, po prawej stronie Góry Zepsucia, które zbudował Salomon, król izraelski, dla Asztarty, ohydy Sydończyków, dla Kemosza, ohydy Moabitów, i dla Milkoma, obrzydliwości Ammonitów. 14 Połamał stele, wyciął aszery i zapełnił ich miejsca ludzkimi kośćmi.
Reforma religijna na północy
15 Nawet ołtarz w Betel, wyżynę zbudowaną przez Jeroboama, syna Nebata, który przywiódł Izraela do grzechu, nawet ten ołtarz i wyżynę zburzył. Wyżynę spalił, starł na proch, i spalił też aszerę. 16 Gdy Jozjasz się odwrócił i zobaczył groby, które znajdowały się tam na górze, rozkazał zabrać kości z grobów, a następnie spalił je na ołtarzu i zbezcześcił go zgodnie ze słowem Pana, wypowiedzianym przez męża Bożego, który zapowiedział te wydarzenia. 17 Potem zapytał: Co to za pomnik tu widzę? Odpowiedzieli mu ludzie z miasta: To grobowiec męża Bożego, który przyszedł z Judy i przepowiedział te rzeczy, które ty zrobiłeś z ołtarzem w Betel. 18 Wtedy rozkazał: Zostawcie go w spokoju! Niech nikt nie rozrzuca jego kości. Oszczędzono więc jego kości oraz kości proroka, który przybył z Samarii.
19 Jozjasz usunął także wszystkie świątynie wyżyn, które znajdowały się w miastach Samarii, a które wznieśli królowie Izraela, aby doprowadzać Boga do gniewu, i postąpił z nimi tak samo, jak zrobił to w Betel. 20 Wszystkich zaś będących tam kapłanów wyżyn pozabijał na ołtarzach, na których następnie spalił ludzkie kości, i powrócił do Jerozolimy.
Obchody święta Paschy
21 Potem król rozkazał całemu ludowi: Urządźcie Paschę ku czci Pana, waszego Boga, jak zostało napisane w księdze tego Przymierza. 22 Pascha ta bowiem nie była obchodzona od czasów Sędziów, którzy sądzili Izraela, i w okresie panowania królów Izraela i królów Judy. 23 Dopiero w osiemnastym roku rządów króla Jozjasza była obchodzona ta Pascha ku czci Pana w Jerozolimie.
Pozostałe dokonania Jozjasza
24 Jozjasz całkowicie usunął zaklinaczy i wróżbitów, terafim, bożki i wszystkie obrzydliwości, które widziano w ziemi Judy i w Jerozolimie, aby wprowadzić w życie nakazy Prawa spisane w księdze, którą kapłan Chilkiasz znalazł w domu Pana. 25 Nie było przed nim króla podobnego do niego, który by nawrócił się do Pana całym swoim sercem, całą swoją duszą i z całej swojej siły, zgodnie z całym Prawem Mojżesza, ani po nim nie pojawił nikt taki jak on.
26 Pan jednak nie ugasił swojego wielkiego gniewu, ponieważ Jego gniew zapłonął przeciwko Judzie z powodu wszystkich zniewag, którymi obraził Go Manasses. 27 Pan powiedział: Odrzucę Judę sprzed Mojego oblicza, tak jak odrzuciłem Izraela, i odtrącę to miasto, Jerozolimę, którą wybrałem, oraz dom, o którym powiedziałem: Tam będzie Moje Imię!
28 Pozostałe zaś dzieje Jozjasza i wszystko, co uczynił, czyż nie są opisane w Księdze Kronik Królów Judy?
29 Za jego czasów faraon Neko, król Egiptu, wyprawił się przeciwko królowi asyryjskiemu nad rzekę Eufrat. Król Jozjasz wyszedł mu naprzeciw, ale kiedy faraon zobaczył go pod Megiddo, zabił go. 30 Słudzy Jozjasza wywieźli zmarłego z Megiddo na rydwanie, przywieźli go do Jerozolimy i pochowali w grobie. A lud kraju wziął Jehoachaza, syna Jozjasza, namaścił go i obwołał królem po jego ojcu.
Jehoachaz królem Judy
31 Jehoachaz miał dwadzieścia trzy lata, gdy objął rządy, a panował w Jerozolimie trzy miesiące. Jego matka, córka Jeremiasza z Libny, miała na imię Chamutal. 32 Czynił to, co złe w oczach Pana, jak to czynili we wszystkim jego przodkowie. 33 Faraon Neko uwięził go w Ribli, w kraju Chamat, aby nie panował w Jerozolimie, i na kraj nałożył daninę w wysokości stu talentów srebra i jednego talentu złota. 34 Następnie faraon Neko ustanowił królem Eliakima, syna Jozjasza, zamiast Jozjasza, jego ojca, i zmienił mu imię na Jojakim. Jehoachaza zaś zabrał i uprowadził do Egiptu, gdzie Jehoachaz zmarł. 35 Jojakim dawał faraonowi srebro i złoto, opodatkował jednak kraj, aby dostarczyć srebro według nakazu faraona. Od prostego ludu, od każdego według jego możliwości, pobierał srebro i złoto, aby dać je faraonowi Neko.
Jojakim królem Judy
36 Jojakim miał dwadzieścia pięć lat, gdy objął rządy, i panował w Jerozolimie jedenaście lat. Jego matka, córka Pedajasza z Rumy, miała na imię Zebudda. 37 Czynił to, co złe w oczach Pana, tak samo jak to czynili we wszystkim jego przodkowie.
Йосія поновив Заповіт Ізраїльського народу з Господом
1 Цар послав, щоб зібрали до нього всіх старійшин Юдеї та Єрусалима.
2 Після того цар пішов у Господній Храм разом з усіма Юдейськими мужами та мешканцями Єрусалима, а також із священиками й пророками, – пішов весь народ, від найменшого до найбільшого. Там він прочитав так, щоб усі почули слова Книги Заповіту, знайденої в Господньому Храмі.
3 Після цього цар став на своєму підвищенні біля колони, й уклав (поновив ) перед Господом Заповіт, пообіцявши йти слідом за Господом і виконувати Його Заповіді, Його свідчення та Його постанови від усього серця і від усієї душі, дотримуючись умов Заповіту, записаного у цій Книзі Закону. Після цього весь народ приєднався до Заповіту.
4 Тоді цар наказав первосвященику Хілкії та іншим священикам, а також вартовим при вході винести з Господнього Храму всі речі, виготовлені задля Ваала, задля Астарти та задля всього небесного війська, й спалити все це за Єрусалимом у Кедронській Долині, а їхній попіл відправити в Бетель .
5 Він усунув з посад жерців, яких Юдейські царі попризначали кадити ладаном на узвишшях, в Юдейських містах і в околицях Єрусалима, як і тих, котрі в інших місцях кадили Ваалові, сонцю, місяцю і сузір’ям, – тобто всьому небесному воїнству.
6 Він також виніс статую Астарти з Господнього Храму за межі Єрусалима, в Кедронську Долину, і спалив її біля цього потоку. Стерши на порох, він висипав його на загальному кладовищі.
7 Цар зруйнував приміщення чоловіків-блудників, що були при Господньому Храмі, і де жінки-розпусниці ткали покривала для священних гаїв Ашери.
8 Він прогнав усіх жерців з усіх Юдейських міст, – від Гіви й аж до Вірсавії, і осквернив капища на узвишшях, де ці жерці здійснювали кадіння. Він зруйнував і капище при вході в місто, – те, що було біля брами міського голови Ісуса, тобто, ліворуч міської брами.
9 А священикам, що звершували служіння в капищах на узвишшях, надалі не дозволялось приносити жертви на Господньому жертовнику в Єрусалимі, хоча вони мали право харчуватись жертовними опрісноками разом зі своїми братами .
10 Він осквернив і Тофет, що в Долині Синів Гіннома, аби вже ніхто не переводив свого сина чи свою дочку через вогонь для Молоха .
11 Цар також прибрав коней, яких Юдейські царі тримали в стайнях неподалік входу до Господнього Храму, як посвячених сонцю , поряд з помешканням євнуха Натана-Мелеха, а колісниці сонця він спалив у вогні.
12 Так само й жертовники, що були на даху верхньої світлиці Ахаза, споруджені Юдейськими царями, разом із жертовниками, які поставив Манассія в обох дворах Господнього Храму, цар зруйнував, стер на порох і, зібравши порох, викинув його в потік Кедрон.
13 А узвишшя з капищами на пагорбах навпроти Єрусалима, що південніше гори знищення , які спорудив ще Ізраїльський цар Соломон для Астарти, сидонської гидоти, для Кемоша, гидоти моавської та для Мілкома (Молоха ), гидоти аммонійців, цар осквернив.
14 Він порозбивав кам’яні стовпи, позрубував священні гаї, та наповнив ті місця людськими кістками.
15 Також і жертовник у Бетелі, та узвишшя, яке побудував Єровоам, син Невата, втягнувши цим Ізраїль у гріх, – як сам жертовник, так і капище на узвишші, – він зруйнував, спалив узвишшя, і стер на порох; спалив і священний гай Ашери.
16 Оглянувшись Йосія побачив на узгір’ї гроби. Тож він послав людей, аби забрали кості з тих гробів; він спалив їх на жертовнику і, таким чином, осквернив його, за Господнім словом, яке колись сказав Божий чоловік, провістивши ці події.
17 Потім цар запитав: А що це за пам’ятник, який ще я бачу? Йому відповіли люди того міста: Це надгробок Божого чоловіка, котрий колись прийшов з Юдеї, та провістив те, що ти вчинив із жертовником Бетеля!
18 Тоді цар сказав: Залиште його, і нехай ніхто не торкається його костей! Так і збереглись незайманими його кості, які лежали разом з кістьми пророка, котрий був із Самарії (з Бетеля ).
19 Йосія так само, як у Бетелі, знищив усі капища на узвишшях в усіх місцевостях Самарії, які споруджували Ізраїльські царі, викликаючи тим Господній гнів.
20 Він знищив усіх жерців, котрі служили на узвишшях і були там при жертовниках. Він спалив на них людські кості, після чого повернувся в Єрусалим.
Відновлення святкування Пасхи
21 Тоді цар, звернувшись до всього народу, наказав: Справте Пасху на честь Господа, вашого Бога, як прописано в Книзі цього Заповіту!
22 Адже Пасхи не відзначали з часу правління суддів Ізраїлю, і протягом усього періоду Ізраїльських царів, як і Юдейських царів, –
23 і лише на вісімнадцятий рік владарювання царя Йосії відзначили в Єрусалимі Пасху для Господа.
Інші діяння царя Йосії
24 Йосія викорінив також усіх чарівників та ворожбитів; знищив домашніх божків (терафимів), усіх ідолів-бовванів, – усі гидоти, які лише можна було побачити в Юдейському краї та в Єрусалимі; Йосія прагнув виконати прописані в Книзі слова Закону, що знайшов священик Хілкія в Господньому Храмі.
25 До нього не було такого, як він, царя, котрий навернувся би до Господа всім своїм серцем і всією своєю душею, та всією своєю силою, згідно з усім законом Мойсея, – та й після нього не було подібного йому.
26 Однак у Своїй ревності Господь вже не відвернув Свого великого гніву, який палав щодо Юдеї за всі зневаги, – зокрема, які заподіяв Йому Манассія.
27 Отже, Господь твердо вирішив: Я відкину Юдею від Свого обличчя, як Я відкинув Ізраїль. Я залишу обране Мною місто Єрусалим. Залишу також і Храм, про який Я сказав: Моє Ім’я перебуватиме в ньому!
Смерть та поховання Йосії
28 Всі інші оповіді про Йосію та про те, що він зробив, записано в Книзі Літопису Юдейських Царів.
29 Під кінець владарювання Йосії єгипетський цар, фараон Нехо, виступив проти ассирійського царя і прибув до ріки Євфрат. Коли Йосія вийшов йому назустріч, фараон, щойно побачивши Йосію, вбив його в Меґіддо .
30 Слуги Йосії вивезли його тіло на колісниці з Меґіддо; спровадивши його до Єрусалима, поховали в його гробниці. Тоді люди краю, взявши сина Йосії Єгоахаза, помазали його й поставили царем замість його батька.
Єгоахаз – цар Юдеї
31 Єгоахазу було двадцять три роки, коли він зійшов на царський престол, і три місяці він владарював у Єрусалимі. Ім’я його матері було Хамуталь, дочка Єремії з Лівни .
32 Він чинив зло, що було не до вподоби Господу, наслідуючи в усьому своїх прабатьків.
33 Фараон Нехо ув’язнив його в Рівлі, що в хаматському краю, усунувши його від владарювання в Єрусалимі, й наклав на країну данину в сто талантів срібла й один талант золота.
34 Фараон Нехо поставив царем Еліякима, другого сина Йосії, змінивши його ім’я на Єгояким. А Єгоахаза він забрав із собою в Єгипет, де той і помер.
35 Єгояким віддавав фараонові призначене ним срібло і золото; проте, щоб зібрати стільки срібла, яке вимагав фараон, потрібно було розкласти цю данину на всіх громадян краю. Тому зкожного, за оцінкою його статків, вимагалось срібло й золото, щоб віддавати данину фараонові Нехо.
Єгоаким – цар Юдеї
36 Єгоаким мав двадцять п’ять років, коли зійшов на царський престол, і владарював у Єрусалимі одинадцять років. Ім’я його матері було Зевуда, дочка Педаї з Руми.
37 Він також чинив те, що було злочином перед Господом, наслідуючи в усьому своїх прабатьків.