El rey quema el rollo
1 Durante el cuarto año del reinado de Joacín hijo de Josías, en Judá, la palabra del Señor vino a Jeremías, y le dijo:
2 «Toma un rollo de cuero, y escribe en él cada una de las palabras que te he comunicado en contra de Israel y de Judá, y en contra de todas las naciones, desde los días de Josías, que fue cuando comencé a hablarte, hasta el día de hoy.
3 Tal vez la casa de Judá preste atención a todo el mal que yo pienso hacerles, y cada uno de ellos se aparte de su mal camino. Entonces yo les perdonaré su maldad y su pecado.»
4 Jeremías llamó entonces a Baruc hijo de Nerías, y Baruc escribió en un rollo de cuero todo lo que Jeremías le dictó, y que eran las palabras que el Señor le había comunicado.
5 Después Jeremías le dijo a Baruc:
«A mí se me ha prohibido entrar en la casa del Señor.
6 Así que entra tú en ella, y en el día del ayuno lee ante el pueblo las palabras del Señor, que yo te he dictado y que están en este rollo. Léelas también en presencia de todos los de Judá, que vienen de sus ciudades.
7 Tal vez la oración de ellos llegue a la presencia del Señor, y cada uno de ellos se aparte de su mal camino. Porque son demasiado grandes el furor y la ira que el Señor ha manifestado contra este pueblo.»
8 Baruc hijo de Nerías cumplió con todo lo que el profeta Jeremías le mandó hacer, y en el templo leyó del rollo de cuero las palabras del Señor.
9 En el mes noveno del año quinto del reinado de Joacín hijo de Josías, en Judá, en la presencia del Señor se promulgó ayuno a todo el pueblo de Jerusalén y a todos los que venían de las ciudades de Judá a Jerusalén.
10 Baruc leyó entonces en la casa del Señor las palabras de Jeremías que estaban en el rollo de cuero. Lo hizo en presencia del pueblo, desde el aposento del escriba Gemarías hijo de Safán, que estaba en el atrio superior, a la entrada de la puerta nueva de la casa del Señor.
11 Cuando Micaías hijo de Gemarías, hijo de Safán, oyó la lectura de todas las palabras del Señor,
12 se dirigió al palacio del rey y entró en el aposento del secretario. Allí estaban sentados todos los príncipes, es decir: el secretario Elisama, Delaía hijo de Semaías, Elnatán hijo de Acbor, Gemarías hijo de Safán, Sedequías hijo de Jananías, y todos los príncipes.
13 Allí Micaías les contó todo lo que había oído cuando Baruc dio lectura al rollo de cuero en presencia del pueblo.
14 Entonces todos los príncipes enviaron a Yehudí hijo de Netanías, hijo de Selemías, hijo de Cusi, para que le dijera a Baruc que tomara el rollo que había leído ante el pueblo y se presentara ante ellos. Entonces Baruc hijo de Nerías tomó el rollo de cuero y fue a verlos.
15 Allí los príncipes le dijeron:
«Siéntate, por favor, y léenos el rollo.»
Y Baruc se lo leyó.
16 En cuanto los príncipes oyeron todo aquello, cada uno miró espantado a su compañero, y le dijeron a Baruc:
«Tenemos que informar al rey de todo esto.»
17 Luego le preguntaron a Baruc:
«Ahora, cuéntanos cómo fue que escribiste todas estas palabras de labios de Jeremías.»
18 Y Baruc les contestó:
«Jeremías me dictaba todas estas palabras, y yo las iba escribiendo en el rollo.»
19 Entonces los príncipes le aconsejaron a Baruc:
«Pues corran a esconderse, tú y Jeremías, y que nadie sepa dónde se encuentran.»
20 Luego de depositar el rollo en el aposento del secretario Elisama, los príncipes se dirigieron al atrio, donde estaba el rey, y allí le informaron al rey acerca de todas estas palabras.
21 Entonces el rey ordenó a Yehudí que fuera por el rollo, y este fue y lo tomó del aposento del secretario Elisama, y lo leyó ante el rey y ante todos los príncipes que le hacían compañía.
22 Era el mes noveno, y el rey estaba en la casa de invierno. Delante de él había un brasero encendido.
23 Yehudí habría leído tres o cuatro columnas del texto, cuando el rey rasgó el rollo con un cortaplumas de escriba, y lo arrojó al fuego que había en el brasero, hasta que todo el rollo se consumió.
24 Cuando el rey y sus siervos oyeron todas estas palabras, no mostraron ningún temor ni se rasgaron los vestidos.
25 Elnatán, Delaía y Gemarías le rogaron al rey que no quemara el rollo, pero el rey no les hizo caso;
26 al contrario, mandó a Yeramel hijo de Hamelec, a Seraías hijo de Azriel y a Selemías hijo de Abdel, para que aprehendieran al escriba Baruc y al profeta Jeremías, pero el Señor los escondió.
27 Después de que el rey quemó el rollo con las palabras que Jeremías le dictó a Baruc, y que este había escrito, la palabra del Señor vino a Jeremías, y le dijo:
28 «Vuelve a tomar otro rollo, y escribe en él todas las palabras que ya estaban escritas en el primer rollo que quemó Joacín rey de Judá.
29 Y dile de mi parte: “Tú, Joacín rey de Judá, quemaste este rollo, y objetaste el hecho de que allí estuviera escrito que el rey de Babilonia vendrá y destruirá esta tierra, hasta que no queden en ella ni hombres ni animales.
30 Por lo tanto, yo, el Señor, te digo a ti, Joacín rey de Judá: Ningún descendiente tuyo te sucederá en el trono de David. Además, tu cadáver quedará expuesto al calor del día y al frío de la noche.
31 Por no haberme hecho caso, voy a castigarte por tu maldad, y también castigaré a tus descendientes y a tus siervos; voy a traer sobre ellos, y sobre los habitantes de Jerusalén y de Judá, todo el mal que les he anunciado.”»
32 Jeremías tomó otro rollo, y se lo dio al escriba Baruc hijo de Nerías; este, por su parte, escribió en él todas las palabras que Jeremías le había dictado antes, y que estaban escritas en el rollo que el rey Joacín de Judá quemó en el fuego, ¡y aun fueron añadidas a ellas muchas otras palabras semejantes!
OPOWIADANIA DOTYCZĄCE DZIAŁALNOŚCI JEREMIASZA
Dzieje pierwszego i drugiego zwoju Jeremiasza
1 W czwartym roku Jojakima, syna Jozjasza, króla Judy, doszło do Jeremiasza następujące słowo od Pana: 2 Weź sobie zwój księgi i spisz na nim wszystkie słowa, które powiedziałem ci o Izraelu i o Judzie oraz o wszystkich narodach od dnia, gdy zacząłem do ciebie mówić – od dni Jozjasza aż do dnia dzisiejszego. 3 Może, gdy dom Judy usłyszy o całym nieszczęściu, które Ja mam zamiar na nich sprowadzić, odwróci się każdy ze swej złej drogi, abym przebaczył im winy i grzechy.
4 Wezwał więc Jeremiasz Barucha, syna Neriasza, a Baruch spisał pod dyktando Jeremiasza na zwoju księgi wszystkie słowa Pana, które On do niego powiedział. 5 Następnie Jeremiasz wydał Baruchowi takie polecenie: Zostałem uwięziony, nie mogę pójść do domu Pana. 6 Ty więc idź i czytaj ze zwoju, na którym napisałeś pod moje dyktando słowa Pana, w obecności ludu, w domu Pana, w dniu postu. Czytaj także w obecności wszystkich Judejczyków, którzy przybędą ze swoich miast. 7 Może dotrze ich błaganie przed oblicze Pana i odwrócą się każdy ze swej złej drogi, gdyż wielki jest gniew i zapalczywość, które Pan zapowiedział temu ludowi. 8 Baruch, syn Neriasza, postąpił zgodnie z tym wszystkim, co polecił mu prorok Jeremiasz, żeby odczytać z tej księgi słowa Pana, w domu Pana.
9 W piątym roku Jojakima, syna Jozjasza, króla Judy, w dziewiątym miesiącu, przed obliczem Pana ogłoszono post całemu ludowi w Jerozolimie oraz całemu ludowi Judy przybywającemu z miast Judy do Jerozolimy. 10 Baruch czytał z księgi słowa Jeremiasza w domu Pana, w komnacie Gemariasza, syna Szafana, kanclerza, na górnym dziedzińcu przy wejściu do Bramy Nowej domu Pana, w obecności całego ludu.
11 A Micheasz, syn Gemariasza, syna Szafana, usłyszał wszystkie słowa Pana z tej księgi. 12 Zszedł do domu królewskiego, do komnaty kanclerza. A oto siedzieli tam wszyscy książęta: Eliszama, kanclerz, Delajasz, syn Szemajasza, Elnatan, syn Akbora, Gemariasz, syn Szafana, Sedecjasz, syn Chananiasza, i wszyscy pozostali książęta. 13 Micheasz powiadomił o wszystkim, co usłyszał, gdy Baruch czytał z księgi w obecności ludu.
14 Wtedy wszyscy książęta wysłali do Barucha Jehudiego, syna Netaniasza, syna Szelemiasza, syna Kusziego, aby mu powiedział: Weź do ręki zwój, z którego czytałeś w obecności ludu, i przyjdź! Baruch, syn Neriasza, wziął zwój do ręki i do nich przyszedł. 15 A oni mu powiedzieli: Usiądź i czytaj w naszej obecności. Baruch więc czytał w ich obecności. 16 Gdy zaś usłyszeli wszystkie te słowa, przerazili się wszyscy i powiedzieli: Koniecznie musimy zawiadomić króla o tym wszystkim. 17 Zapytali Barucha: Powiedz nam, prosimy, jak zapisałeś wszystkie te słowa? Dyktował? 18 Baruch zaś odpowiedział im: Osobiście dyktował mi wszystkie te słowa, a ja zapisywałem w księdze atramentem. 19 Wtedy książęta powiedzieli Baruchowi: Idź i ukryj się, zarówno ty, jak i Jeremiasz! Niech nikt nie wie, gdzie jesteście!
20 Następnie udali się na dziedziniec do króla. Zwój oddali do przechowania w komnacie Eliszamy, kanclerza, a o tym wszystkim osobiście powiadomili króla. 21 Król zaś wysłał Jehudiego, aby zabrał zwój. Jehudi wziął go z komnaty Eliszamy, kanclerza, a następnie czytał w obecności króla i w obecności wszystkich książąt stojących wokół króla. 22 Król przebywał w pałacu zimowym w dziewiątym miesiącu, a przed nim płonęło naczynie z rozżarzonymi węglami. 23 A gdy Jehudi odczytał trzy lub cztery kolumny, król odcinał je nożem pisarskim i wrzucał do ognia, który był w naczyniu z rozżarzonymi węglami, aż cały zwój całkowicie zniknął w ogniu, który był w naczyniu z rozżarzonymi węglami. 24 Ani król, ani jego słudzy, którzy słyszeli wszystkie te słowa, nie się przerazili i nie rozdarli swoich szat. 25 I chociaż Elnatan, Delajasz i Gemariasz nalegali na króla, by nie palił zwoju, to jednak ich nie posłuchał. 26 Król polecił Jerachmeelowi, synowi królewskiemu, Serajaszowi, synowi Azriela, oraz Szelemiaszowi, synowi Abdeela, schwytać Barucha, sekretarza, i proroka Jeremiasza, lecz Pan ich ukrył.
27 Po spaleniu przez króla zwoju ze słowami, jakie Baruch spisał pod dyktando Jeremiasza, doszło do Jeremiasza następujące słowo Pana: 28 Wróć! Weź sobie inny zwój i napisz na nim wszystkie poprzednie słowa, jakie były na pierwszym zwoju, który spalił Jojakim, król Judy. 29 O Jojakimie zaś, królu Judy, powiedz: Tak mówi Pan: Ty spaliłeś ten zwój, mówiąc: Czemu napisałeś na nim: Król Babilonu na pewno przybędzie i zniszczy tę ziemię oraz sprawi, że znikną z niej ludzie i zwierzęta. 30 Dlatego tak mówi Pan o Jojakimie, królu Judy: Nie będzie miał nikogo, kto by zasiadał na tronie Dawida, a jego zwłoki będą wyrzucone na skwar dnia i na chłód nocy. 31 Ukarzę go, jego potomstwo oraz jego sługi za ich winy i sprowadzę na nich, na mieszkańców Jerozolimy oraz na każdego z Judy całe to nieszczęście, które im zapowiedziałem, lecz nie chcieli słuchać.
32 Jeremiasz więc wziął inny zwój i dał go Baruchowi, synowi Neriasza, pisarzowi, aby spisał na nim pod dyktando Jeremiasza wszystkie słowa księgi, którą spalił w ogniu Jojakim, król Judy. A jeszcze zostało dodanych do nich wiele słów podobnych do tamtych.