Rok szabatowy
1 Po upływie siedmiu lat ogłosisz darowanie długów. 2 A oto sposób darowania długów: Każdy wierzyciel daruje swemu bliźniemu to, co pożyczył. Nie będzie domagał się od swego bliźniego ani od swego brata zwrotu, ponieważ ogłoszone jest darowanie długów na cześć Pana. 3 Możesz się domagać zwrotu od obcego, ale co masz u swego brata, darujesz. 4 Ale u ciebie nie będzie ubogiego, gdyż Pan obficie ci pobłogosławi w ziemi, którą Pan, twój Bóg, daje ci w posiadanie jako dziedzictwo, 5 jeśli tylko pilnie będziesz słuchać głosu Pana, twego Boga, aby przestrzegać wszystkich tych przykazań i je wypełniać, które ja dziś tobie daję. 6 Pan, twój Bóg, pobłogosławi cię bowiem, jak ci to powiedział. Będziesz pożyczał wielu narodom, ale ty się nie będziesz zapożyczał, będziesz panował nad licznymi narodami, ale one nie będą panowały nad tobą.
7 A jeżeli będzie u ciebie ubogi któryś z twoich braci w jednym z twoich miast, w ziemi, którą Pan, twój Bóg, daje tobie, to nie zatwardzisz serca i nie zamkniesz ręki przed twoim ubogim bratem, 8 lecz otworzysz przed nim rękę i pożyczysz mu to, czego mu brak, i tyle, ile będzie potrzebował. 9 Strzeż się, aby nie powstała w twoim sercu niegodziwa myśl: Zbliża się rok siódmy, rok darowania długów. Dlatego nie patrz złym okiem na twego ubogiego brata, nic mu nie dając. On bowiem będzie wołał przeciwko tobie do Pana i będzie ci to poczytane za grzech. 10 Chętnie mu dasz i niech nie boleje twoje serce, że mu dajesz. Za to będzie ci błogosławił Pan, twój Bóg, we wszelkim twoim dziele i we wszystkim, do czego przyłożysz rękę. 11 Nie zabraknie bowiem ubogiego na tej ziemi. Dlatego daję ci taki nakaz: Szczodrze otwieraj swoją rękę swemu bratu, biednemu i ubogiemu w twojej ziemi.
Przepisy dotyczące wyzwolenia niewolników
12 Jeżeli twój brat, Hebrajczyk lub Hebrajka, zaprzeda ci się w niewolę, to będzie ci służyć sześć lat, a w siódmym roku wolnym odprawisz go od siebie. 13 A jeżeli go odprawisz od siebie wolnym, to nie odprawisz go z pustymi rękami. 14 Szczodrze go obdarujesz z twojej trzody, z twojego klepiska i z twojej tłoczni. Dasz mu z tego, czym pobłogosławił ci Pan, twój Bóg. 15 Pamiętaj, że byłeś niewolnikiem w ziemi egipskiej i wyzwolił cię Pan, twój Bóg, dlatego dzisiaj ci to nakazuję. 16 A gdyby powiedział: Nie odejdę od ciebie, gdyż pokochał ciebie i twój dom i dobrze mu było z tobą, 17 wtedy weźmiesz szydło i przekłujesz mu ucho na skrzydle drzwi, i będzie twoim niewolnikiem na zawsze. Tak samo postąpisz ze swoją niewolnicą. 18 Niech ci nie będzie przykro, gdy go odprawisz wolnym od siebie, ponieważ zasłużył u ciebie na podwójną zapłatę najemnika przez te sześć lat. I będzie ci błogosławił Pan, twój Bóg, we wszystkim, co będziesz czynił.
Ofiary z pierworodnych zwierząt
19 Każdego pierworodnego samca, który urodzi się z twego bydła i owiec, poświęcisz Panu, twemu Bogu. Nie będziesz używał do pracy twego pierworodnego wołu i nie będziesz strzygł twoich pierworodnych owiec. 20 Będziesz je jadł, ty i twój dom, przed Panem, twoim Bogiem, rokrocznie na miejscu, które wybierze Pan. 21 A jeśli będzie miało wadę, jeżeli będzie chrome lub ślepe lub z jakąś inną wadą, nie złożysz go w ofierze Panu, twemu Bogu, 22 lecz zjesz w twoich bramach. Zarówno nieczysty jak i czysty człowiek będzie je jeść, tak jak gazelę i jelenia. 23 Tylko jego krwi nie będziesz jadł, wylejesz ją na ziemię jak wodę.
La condonación de deudas
1 »Cada siete años condonarás las deudas.
2 Esta condonación se hará de la siguiente manera: Todo el que haya prestado algo a su prójimo o a su compatriota, lo relevará de la obligación de pagar la deuda. Ya no le exigirá que le pague, porque se proclamará la condonación de deudas en honor del Señor.
3 Podrás exigir del extranjero el pago de la deuda, pero si tu compatriota te debe algo, tú le perdonarás esa deuda.
4 Así no habrá entre ustedes ningún mendigo, porque el Señor tu Dios te bendecirá abundantemente en la tierra que va a darte en posesión,
5 siempre y cuando escuches fielmente la voz del Señor tu Dios y obedezcas y cumplas todos estos mandamientos que hoy te ordeno cumplir.
6 Puesto que el Señor tu Dios te bendecirá, como te lo ha prometido, podrás hacer préstamos a muchas naciones, pero tú no pedirás prestado nada; dominarás a muchas naciones, pero a ti nadie te dominará.
Préstamos a los pobres
7 »Cuando en alguna de tus ciudades, en la tierra que el Señor tu Dios te da, alguno de tus compatriotas se encuentre necesitado, no endurezcas tu corazón ni aprietes el puño para no ayudar a tu compatriota pobre.
8 Al contrario, abre tu mano con generosidad y préstale lo que le haga falta.
9 Ten cuidado de no abrigar en tu corazón pensamientos perversos, ni digas: “Ya está cerca el año séptimo, el de la condonación de deudas”, y veas con malos ojos a tu compatriota necesitado y no le des; porque él podrá clamar al Señor y este pecado contará contra ti.
10 No dejes de darle, ni seas mezquino de corazón cuando le des, porque por ello el Señor tu Dios te bendecirá en todo lo que hagas y en todo lo que emprendas.
11 En tu tierra nunca faltarán menesterosos; por eso yo te ordeno que abras tu mano y ayudes en tu tierra a tus compatriotas, y a los pobres y necesitados.
Leyes para los esclavos
(Ex 21.1-11)12 »Si un compatriota hebreo, hombre o mujer se vende a ti y te sirve durante seis años, al séptimo año le darás la libertad.
13 Pero al darle su libertad no lo despedirás con las manos vacías,
14 sino que lo abastecerás generosamente, dándole de tus ovejas, de tu trigo y de tu vino, y de aquello con lo que el Señor te haya bendecido.
15 Acuérdate de que fuiste esclavo en Egipto, y que de allí el Señor tu Dios te rescató; por eso hoy te ordeno esto.
16 »Si tu esclavo te dice: “No quiero dejarte”, porque te ama a ti y a tu familia, y porque está a gusto contigo,
17 entonces tomarás una lesna y le horadarás la oreja contra la puerta, y para siempre será tu esclavo. Y lo mismo harás con tu esclava.
18 »No debes lamentar el darle su libertad, porque durante seis años te sirvió por la mitad de la paga de un jornalero, y el Señor tu Dios te bendijo en todo lo que hiciste.
Consagración de los primeros machos
19 »Todos los primeros machos de tus vacas y de tus ovejas los consagrarás al Señor tu Dios. No te servirás del primer macho de tus vacas, ni trasquilarás al primer macho de tus ovejas.
20 Tú y tu familia los comerán cada año delante del Señor tu Dios, en el lugar que el Señor elija.
21 »Si el macho tiene algún defecto, o si es ciego, o cojo, o tiene alguna falla, no lo ofrecerás en sacrificio al Señor tu Dios,
22 sino que lo comerás en tus ciudades. De él comerán tanto los que estén puros como los que estén impuros, como si se tratara de carne de gacela o de ciervo,
23 solo que no comerás su sangre, sino que la derramarás en el suelo, como si fuera agua.