Ventajas de la sabiduría
1 Hijos, escuchen las enseñanzas de su padre;
presten atención, y adquirirán entendimiento.
2 Yo les doy buenas enseñanzas;
no rechacen mis instrucciones.
3 También yo fui hijo, y tuve un padre;
era el hijo predilecto de mi madre.
4 Mi padre me enseñaba, y me decía:
«Guarda mis razones en tu corazón.
Cumple mis mandamientos, y vivirás.
5 Adquiere sabiduría e inteligencia,
y nunca te olvides ni te apartes
de las palabras de mi boca.
6 Ama a la sabiduría. Nunca la dejes,
y ella te cuidará y te protegerá.
7 En primer lugar, adquiere sabiduría;
sobre todas las cosas, adquiere inteligencia.
8 Hónrala, y ella te enaltecerá;
abrázala, y ella te honrará.
9 Adorno de gracia pondrá sobre tu cabeza;
te coronará con una bella diadema.»
10 Hijo mío, óyeme y acepta mis razones,
y los años de tu vida se alargarán.
11 Yo te muestro el camino de la sabiduría,
y te llevo por senderos de rectitud.
12 Tus pasos no encontrarán obstáculos,
y cuando corras no tropezarás.
13 Retén mis consejos; no los abandones.
Resguárdalos, porque te darán vida.
14 No vayas por la senda de los impíos,
ni sigas el camino de los malvados.
15 Deja esa senda, no vayas por ella;
apártate de ella y sigue adelante.
16 Ellos no duermen si no han hecho mal;
pierden el sueño si no hacen caer a alguno.
17 Se alimentan con la maldad;
apagan su sed cometiendo robos.
18 Pero la senda de los justos es como la aurora:
¡su luz va en aumento, hasta la plenitud del día!
19 El camino de los impíos es como la oscuridad;
¡ni siquiera saben contra qué tropiezan!
20 Hijo mío, presta atención a mis palabras;
inclina tu oído para escuchar mis razones.
21 No las pierdas de vista;
guárdalas en lo más profundo de tu corazón.
22 Ellas son vida para quienes las hallan;
son la medicina para todo su cuerpo.
23 Cuida tu corazón más que otra cosa,
porque él es la fuente de la vida.
24 Aparta de tu boca las palabras perversas;
aleja de tus labios las palabras inicuas.
25 Dirige la mirada hacia adelante;
fíjate en lo que tienes delante de tus ojos.
26 Piensa qué camino vas a seguir,
y plántate firme en todos tus caminos.
27 Apártate del mal. No te desvíes
ni a la derecha ni a la izquierda.
Ojcowska zachęta do zdobywania mądrości
1 Słuchajcie, synowie, pouczenia ojca,
zwróćcie na nie uwagę, abyście się nauczyli rozumu.
2 Bo daję wam dobrą naukę,
nie gardźcie moim wskazaniem!
3 Gdy jeszcze byłem synem u mojego ojca,
jako miły jedynak pod opieką mojej matki,
4 Pouczał mnie i mówił do mnie:
Niech się twoje serce mocno trzyma moich słów,
przestrzegaj moich przykazań, a będziesz żył!
5 Nabywaj mądrości, nabywaj rozumu!
Nie zapominaj słów moich ust i nie uchylaj się od nich!
6 Nie zaniechaj jej, a będzie cię strzegła,
ukochaj ją, a zachowa cię!
7 Początek mądrości jest taki:
Nabywaj mądrości,
i za wszystko, co masz, nabywaj rozumu!
8 Ceń ją sobie wysoko, a ona zapewni ci szacunek,
obdarzy cię czcią, gdy ją otoczysz miłością.
9 Włoży na twoją głowę ozdobny wieniec,
obdarzy cię wspaniałą koroną.
10 Słuchaj, synu mój, i przyjmij moje słowa,
a będziesz żył długie lata.
11 Uczę cię drogi mądrości,
wiodę cię torami prawości.
12 Gdy pójdziesz, twój krok nie będzie skrępowany,
a gdy biec będziesz, nie potkniesz się.
13 Trzymaj się karności, nie ustawaj;
zachowuj ją, gdyż ona jest twoim życiem!
14 Na drogę bezbożnych nie wchodź
i nie krocz drogą złych ludzi!
15 Unikaj jej i nie wchodź na nią;
odwróć się od niej i omiń ją!
16 Bo nie zasną, dopóki nie popełnią czegoś złego,
a sen ich odleci, jeżeli nie doprowadzą kogoś do upadku,
17 Bo chleb, który jedzą, to chleb bezeceństwa,
a wino, które piją, to gwałt.
18 Ale droga sprawiedliwych jest jak blask zorzy porannej,
która coraz jaśniej świeci aż do białego dnia.
19 Droga bezbożnych jest jak ciemna noc;
nie wiedzą, na czym mogą się potknąć.
20 Synu mój, zwróć uwagę na moje słowa;
nakłoń ucha do moich mów!
21 Nie spuszczaj ich z oczu,
zachowaj je w głębi serca,
22 Bo są życiem dla tych, którzy je znajdują,
i lekarstwem dla całego ich ciała.
23 Czujniej niż wszystkiego innego strzeż swego serca,
bo z niego tryska źródło życia!
24 Oddal od siebie fałsz ust
i trzymaj z dala od siebie przewrotność warg!
25 Niech twoje oczy patrzą wprost,
a twoje powieki niech będą zwrócone prosto przed siebie!
26 Bacz na tor, po którym ma stąpać twoja noga,
i niech będą pewne wszystkie twoje drogi.
27 Nie zbaczaj ani na prawo, ani na lewo,
powstrzymuj swoją nogę od złego!