Przypowieści w formie przeciwstawień
1 Przypowieści Salomona.
Mądry syn sprawia ojcu radość,
lecz syn głupi jest zmartwieniem dla matki.
2 Skarby zdobyte bezprawnie nic nie pomogą,
lecz sprawiedliwość ratuje od śmierci.
3 Pan nie dopuści, aby sprawiedliwy głód cierpiał,
lecz udaremnia żądzę bezbożnych.
4 Leniwa dłoń prowadzi do nędzy,
lecz ręka pracowitych ubogaca.
5 Syn, który zbiera w lecie, jest rozumny;
lecz syn, który zasypia w żniwa, przynosi hańbę.
6 Błogosławieństwo spoczywa na głowie sprawiedliwego,
lecz usta bezbożnych kryją bezprawie.
7 Pamięć o sprawiedliwym jest błogosławiona,
lecz imię bezbożnych zgnije.
8 Człowiek mądrego serca przyjmuje przykazania,
lecz gadatliwy głupiec upadnie.
9 Kto postępuje nienagannie, postępuje bezpiecznie;
kto zaś chodzi krętymi drogami, będzie szybko ujawniony.
10 Kto złośliwie mruga oczyma, powoduje cierpienie,
lecz kto odważnie karci, czyni pokój.
11 Usta sprawiedliwego są krynicą życia,
lecz usta bezbożnych kryją bezprawie.
12 Nienawiść powoduje spory,
lecz miłość przykrywa wszystkie występki.
13 Na wargach roztropnego znajduje się mądrość,
lecz rózga spada na plecy nierozumnego.
14 Mądrzy gromadzą wiedzę,
lecz gadanie głupca prowadzi do zguby.
15 Mienie bogacza jest jego twierdzą;
ubóstwo ubogich jest ich zgubą.
16 Praca sprawiedliwego wystarczy na życie,
dochód bezbożnego wiedzie do grzechu.
17 Kto dba o karność, jest na drodze życia,
lecz kto gardzi karceniem, schodzi na manowce.
18 Nie ma nienawiści w ustach sprawiedliwego,
lecz kto rozsiewa oszczerstwa, jest głupi.
19 Gdzie dużo słów, tam nie brak występku;
lecz kto opanowuje swój język, jest roztropny.
20 Język sprawiedliwego jest wybornym srebrem,
lecz serce bezbożnych jest niewiele warte.
21 Wargi sprawiedliwego pokrzepiają wielu,
lecz głupcy umierają z powodu braku rozsądku.
22 Błogosławieństwo Pana wzbogaca,
lecz własny wysiłek nic do niego nie dodaje.
23 Dla głupiego jest jakby igraszką popełnić haniebny czyn,
lecz mądre postępowanie jest przyjemnością dla człowieka rozumnego.
24 Przed czym drży bezbożny, to spada nań,
lecz czego pragną sprawiedliwi, to im bywa dane.
25 Gdy burza szaleje, bezbożny ginie,
lecz sprawiedliwy stoi na gruncie wiecznym.
26 Czym ocet jest dla zębów, a dym dla oczu,
tym jest leniwy dla tych, którzy go posyłają.
27 Bojaźń Pana przedłuża życie,
lecz lata bezbożnego skracają się.
28 Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość,
lecz nadzieja bezbożnych wniwecz się obraca.
29 Pan jest twierdzą dla tego, kto postępuje nienagannie,
lecz zgubą dla tych, którzy czynią nieprawość.
30 Sprawiedliwy nigdy się nie zachwieje,
lecz bezbożni nie będą mieszkali na ziemi.
31 Usta sprawiedliwego tryskają mądrością,
lecz język przewrotny będzie wyrwany.
32 Wargi sprawiedliwego wypowiadają to, co jest miłe,
lecz usta bezbożnych tylko to, co jest przewrotne.
Contraste entre el justo y el malvado
1 Los proverbios de Salomón.
El hijo sabio alegra a su padre;
el hijo necio entristece a su madre.
2 Las riquezas malvadas no son de provecho,
pero la justicia libra de la muerte.
3 El Señor no deja que el justo pase hambre,
pero rechaza la iniquidad de los impíos.
4 Las manos negligentes llevan a la pobreza;
las manos diligentes conducen a la riqueza.
5 Cosechar en el verano es pensar con sensatez;
dormirse en la cosecha es no tener vergüenza.
6 La cabeza del justo se cubre de bendiciones;
la boca de los impíos encubre violencia.
7 Recordar a los justos es una bendición;
nombrar a los impíos resulta repugnante.
8 El sabio de corazón hace suyos los mandamientos;
el necio de labios acabará por caer.
9 El de vida íntegra vive confiado;
el de conducta perversa será descubierto.
10 El que guiña el ojo acarrea tristeza;
el necio de labios será castigado.
11 La boca del justo es un manantial de vida,
pero la boca del impío disimula su violencia.
12 El odio despierta rencillas;
pero el amor cubre todas las faltas.
13 La sabiduría se halla en labios del prudente;
la vara es para las espaldas del falto de cordura.
14 Los sabios atesoran el conocimiento;
la boca del necio es calamidad cercana.
15 El rico se atrinchera tras sus riquezas;
el pobre se refugia en su pobreza.
16 Con sus obras, el justo se gana la vida;
con sus frutos, el impío se dedica a pecar.
17 Acatar la corrección conduce a la vida;
desechar la reprensión es perder el camino.
18 Miente quien disimula su odio;
es un necio quien propaga calumnias.
19 En las muchas palabras no falta el pecado;
el que es prudente refrena sus labios.
20 La lengua del justo es plata escogida;
la mente impía es lo mismo que nada.
21 Con sus labios el justo dirige a muchos;
los necios mueren por falta de cordura.
22 La bendición del Señor es un tesoro;
nunca viene acompañada de tristeza.
23 El necio se divierte cometiendo maldades;
el sabio se recrea con la sabiduría.
24 El impío es víctima de sus grandes temores;
los justos reciben lo que más desean.
25 El malvado pasa como un torbellino,
pero el justo permanece para siempre.
26 El que envía a un mensajero perezoso
se echa vinagre en los dientes y humo en los ojos.
27 El temor del Señor alarga la vida,
pero los años del impío son acortados.
28 La esperanza de los justos es su alegría;
la esperanza de los impíos se esfuma.
29 El camino del Señor fortalece al perfecto,
pero destruye a los que hacen el mal.
30 El justo jamás tendrá un tropiezo,
pero los impíos no habitarán la tierra.
31 De la boca del justo mana sabiduría,
pero la lengua perversa será extirpada.
32 Los labios del justo dicen palabras gratas;
la boca de los impíos arroja perversidades.