1 Nie chwal się dniem jutrzejszym,
bo nie wiesz, co dzień może przynieść.
2 Niech inny cię chwali, a nie własne usta,
obcy, a nie własne wargi.
3 Ciężki jest kamień i sporo waży piasek,
lecz rozdrażnienie z powodu głupca jest cięższe od obu.
4 Okrutna jest zapalczywość i niepohamowany jest gniew;
lecz kto się ostoi przed zazdrością?
5 Lepsza jest jawna nagana,
niż nieszczera miłość.
6 Razy przyjaciela są oznaką wierności,
pocałunki wroga są zwodnicze.
7 Syty depcze plaster miodu,
lecz głodnemu nawet gorycz jest słodyczą.
8 Jak ptak, który daleko odleciał od gniazda,
tak człowiek, który się tuła z dala od ojczyzny.
9 Olejek i kadzidło cieszą serce,
lecz słodki jest przyjaciel, który radzi szczerze.
10 Nie opuszczaj swojego przyjaciela ani przyjaciela ojca;
nie wchodź też do domu brata w dniu swojej niedoli.
Lepszy jest sąsiad blisko niż brat daleko.
11 Bądź mądry, synu mój, i rozweselaj moje serce,
a będę mógł dać odprawę temu, kto mnie lży.
12 Roztropny, widząc zło, kryje się:
prostaczkowie idą dalej i ponoszą szkodę.
13 Weź suknię tego, kto za obcego ręczy;
zlicytuj go za cudzoziemców.
14 Kto wczesnym rankiem zbyt głośno pozdrawia swojego bliźniego,
temu uznane to zostaje za złorzeczenie.
15 Stale cieknąca rynna na dachu w dzień słotny
i kobieta kłótliwa są jednakowe.
16 Kto ją chce powstrzymać, to jakby wiatr powstrzymywał,
a jego prawica chwyta oliwę.
17 Żelazo ostrzy się żelazem,
a zachowanie swojego bliźniego wygładza człowiek.
18 Kto pielęgnuje drzewo figowe, spożywa jego owoc;
a kto wiernie służy swojemu panu, jest czczony.
19 Jak w wodzie odbija się twarz,
tak serce jest zwierciadłem człowieka.
20 Kraina umarłych i otchłań są nienasycone;
także oczy ludzkie nigdy się nie nasycą.
21 Czym dla srebra tygiel, a dla złota piec,
tym dla człowieka jego dobre imię.
22 Choćbyś głupca starł w moździerzu tłuczkiem razem z krupami,
nie opuści go głupota.
23 Doglądaj pilnie stanu swoich owiec,
zwracaj uwagę na swoje trzody,
24 Gdyż majętność me trwa na wieki
ani bogactwo z pokolenia w pokolenie.
25 Gdy trawa znikła, świeża zieleń jest spasiona
i siano z gór sprzątnięte,
26 Wtedy masz jagnięta na odzież dla siebie,
a kozły na kupno pola,
27 I dosyć koziego mleka na wyżywienie siebie i swojego domu,
i na utrzymanie swojej służby.
© 1975 - 2020 Towarzystwo Biblijne w Polsce (Warszawa), Bible Society in Poland (Warsaw)