1 Człowiek, który mimo ostrzeżeń pozostaje nieugięty,
nagle zostanie zniszczony
i nie doświadczy uzdrowienia.
2 Gdy jest wielu sprawiedliwych, ludzie się cieszą,
kiedy rządzi niegodziwy, ludzie narzekają.
3 Kto kocha mądrość, raduje ojca,
kto zadaje się z nierządnicami, trwoni majątek.
4 Dzięki prawu król umacnia kraj,
kto wymusza daniny, ten go rujnuje.
5 Człowiek, który schlebia swojemu bliźniemu,
zastawia sidła na jego nogi.
6 Przestępstwo jest pułapką dla złego człowieka,
sprawiedliwy wznosi okrzyki radości.
7 Sprawiedliwy troszczy się o sprawy ubogich,
niegodziwy nie okazuje dla nich zrozumienia.
8 Szydercy wywołują wzburzenie w mieście,
mądrzy uśmierzają gniew.
9 Gdy mądry wiedzie spór z głupcem,
ten się denerwuje, śmieje i nie ma porozumienia.
10 Ludzie żądni krwi nienawidzą nieskazitelnego,
prawi troszczą się o jego życie.
11 Głupiec okazuje cały swój gniew,
mądry potrafi nad nim panować.
12 Jeśli rządzący daje posłuch słowom kłamliwym,
to wszyscy jego słudzy stają się niegodziwi.
13 Biedny i ciemiężca spotykają się ze sobą,
Pan daje światło oczom obydwu.
14 Król, który sądzi ubogich sprawiedliwie,
umacnia swój tron na wieki.
15 Rózga i karcenie dają mądrość,
młodzieniec pozostawiony sobie przynosi wstyd matce.
16 Gdy mnożą się niegodziwi, mnożą się przestępstwa
– sprawiedliwi jednak ujrzą ich upadek.
17 Upominaj swojego syna, a będzie ci wsparciem
i przysporzy ci dużo radości.
18 Gdy brak prorockiej wizji, naród ulega rozprzężeniu,
szczęśliwy, kto zachowuje Prawo.
19 Samymi słowami nie poprawisz sługi,
bo choć je rozumie, nie będzie posłuszny.
20 Widziałeś człowieka szybkiego w mowie?
Więcej można oczekiwać od głupca niż od niego.
21 Jeśli pobłaża się słudze od młodości,
to w końcu stanie się niewdzięcznikiem.
22 Człowiek gniewny wzbudza kłótnie,
porywczy popełnia wiele przestępstw.
23 Pycha poniża człowieka,
pokorny dostąpi chwały.
24 Kto współdziała ze złodziejem, nienawidzi siebie samego,
słyszy przekleństwo, lecz nic nie mówi.
25 Strach człowieka jest pułapką,
kto ufa Panu, będzie bezpieczny.
26 Wielu zabiega o względy u władcy,
lecz to Pan osądza człowieka.
27 Niesprawiedliwy budzi wstręt u sprawiedliwych,
a postępowanie prawe budzi wstręt u niegodziwego.
1 Kto mimo wielu upomnień trwa w uporze,
będzie nagle, bez ratunku zdruzgotany.
2 Gdy sprawiedliwi sprawują władzę, lud się cieszy;
lecz gdy rządzą bezbożni, lub wzdycha.
3 Kto kocha mądrość, sprawia radość ojcu,
lecz kto obcuje z nierządnicami, trwoni majątek.
4 Król umacnia kraj prawem;
kto ściąga wiele podatków, niszczy go.
5 Kto schlebia swojemu przyjacielowi,
ten mu zastawia sidła na nogi.
6 Zły człowiek wikła się we własnym grzechu,
lecz sprawiedliwy raduje się i weseli.
7 Nabożny zajmuje się sprawą ubogich,
lecz bezbożny w ogóle na nią nie zważa.
8 Naśmiewcy wywołują w mieście zamieszki,
lecz mędrcy uśmierzają gniew.
9 Gdy mądry wiedzie spór z głupim,
to ten raz wybucha, raz się śmieje, i nie dochodzi do pojednania.
10 Krwiożercy nienawidzą nienagannego,
lecz prawi troszczą się o jego życie.
11 Głupi ujawnia całą swoją porywczość,
lecz mądry w końcu ją uśmierza.
12 Gdy władcą słucha kłamstw,
wszyscy jego słudzy są bezbożni.
13 Gdy biedny spotyka się ze zdziercą,
Pan obdarza światłem oczy obydwu.
14 Tron króla, który sprawiedliwie rozsądza ubogich,
będzie na wieki umocniony.
15 Rózga i karcenie dają mądrość,
lecz nieposłuszny chłopiec przynosi wstyd swojej matce.
16 Gdy występni stają się potężni, wtedy i grzech się wzmaga;
lecz sprawiedliwi oglądać będą ich upadek.
17 Karć swojego syna, a oszczędzi ci niepokoju
i sprawi rozkosz twojej duszy.
18 Gdzie nie ma objawienia, tam lud się rozprzęga;
błogosławiony ten, kto przestrzega nauki.
19 Samymi słowami sługi się nie poprawi,
bo choć je rozumie, nie bierze ich pod uwagę.
20 Czy widziałeś nierozważnego przez pośpiech w swoich słowach?
Więcej można się spodziewać po głupim niż po nim.
21 Kto rozpieszcza swojego sługę za młodu,
ten w końcu spotka się z jego uporem.
22 Człowiek skłonny do gniewu wszczyna zwadę,
a porywczy popełnia wiele błędów.
23 Pycha przywodzi człowieka do upadku,
lecz pokorny duchem dostępuje czci.
24 Kto się dzieli ze złodziejem, nienawidzi swojej duszy;
słyszy przekleństwo, a jednak go nie wydaje.
25 Lęk przed ludźmi nastawia na człowieka sidła,
lecz kto ufa Panu, ten jest bezpieczny.
26 Wielu zabiega o względy władcy,
lecz Pan wymierza każdemu sprawiedliwość.
27 Ohydą dla sprawiedliwych jest człowiek niegodziwy;
lecz kto postępuje nienagannie, jest ohydą dla bezbożnego.