1 So Tobit made an end of praising God.
2 And he was eight and fifty years old when he lost his sight, which was restored to him after eight years: and he gave alms, and he increased in the fear of the Lord God, and praised him.
3 And when he was very aged he called his son, and the sons of his son, and said to him, My son, take thy children; for, behold, I am aged, and am ready to depart out of this life.
4 Go into Media my son, for I surely believe those things which Jonas the prophet spake of Nineve, that it shall be overthrown; and that for a time peace shall rather be in Media; and that our brethren shall lie scattered in the earth from that good land: and Jerusalem shall be desolate, and the house of God in it shall be burned, and shall be desolate for a time;
5 And that again God will have mercy on them, and bring them again into the land, where they shall build a temple, but not like to the first, until the time of that age be fulfilled; and afterward they shall return from all places of their captivity, and build up Jerusalem gloriously, and the house of God shall be built in it for ever with a glorious building, as the prophets have spoken thereof.
6 And all nations shall turn, and fear the Lord God truly, and shall bury their idols.
7 So shall all nations praise the Lord, and his people shall confess God, and the Lord shall exalt his people; and all those which love the Lord God in truth and justice shall rejoice, shewing mercy to our brethren.
8 And now, my son, depart out of Nineve, because that those things which the prophet Jonas spake shall surely come to pass.
9 But keep thou the law and the commandments, and shew thyself merciful and just, that it may go well with thee.
10 And bury me decently, and thy mother with me; but tarry no longer at Nineve. Remember, my son, how Aman handled Achiacharus that brought him up, how out of light he brought him into darkness, and how he rewarded him again: yet Achiacharus was saved, but the other had his reward: for he went down into darkness. Manasses gave alms, and escaped the snares of death which they had set for him: but Aman fell into the snare, and perished.
11 Wherefore now, my son, consider what alms doeth, and how righteousness doth deliver. When he had said these things, he gave up the ghost in the bed, being an hundred and eight and fifty years old; and he buried him honourably.
12 And when Anna his mother was dead, he buried her with his father. But Tobias departed with his wife and children to Ecbatane to Raguel his father in law,
13 Where he became old with honour, and he buried his father and mother in law honourably, and he inherited their substance, and his father Tobit’s.
14 And he died at Ecbatane in Media, being an hundred and seven and twenty years old.
15 But before he died he heard of the destruction of Nineve, which was taken by Nabuchodonosor and Assuerus: and before his death he rejoiced over Nineve.
1 Tak kończą się słowa wyznania Tobita.
Śmierć bohaterów
Testament Tobita
2 Tobit zmarł spokojnie w wieku stu dwunastu lat i pochowano go uroczyście w Niniwie. Miał pięćdziesiąt osiem lat, gdy stracił wzrok, a kiedy wyzdrowiał – żył w dostatku i rozdawał jałmużnę. Cały czas błogosławił Boga i oddawał cześć Jego majestatowi. 3 Umierając, wezwał swego syna Tobiasza i tak mu przykazał: Synu, zabierz swoje dzieci 4 i uchodź do Medii. Wierzę bowiem, że spełni się słowo Boga wypowiedziane przeciw Niniwie przez Nahuma. Asyrię i Niniwę spotka to, co zapowiedzieli prorocy Izraela posłani przez Boga. Nic nie będzie odjęte z ich słów, lecz spełnią się wszystkie w swoim czasie. Bezpieczniej będzie raczej w Medii niż w Asyrii czy Babilonii. Wiem i ufam, że wszystko, co Bóg powiedział, wypełni się i dokona, a żadne z Jego słów nie zginie. Wszyscy nasi bracia mieszkający w ziemi Izraela będą rozproszeni i wygnani z tej pięknej ziemi. Cała ziemia Izraela, Samaria i Jeruzalem staną się pustynią. Dom Boży na pewien czas pozostanie splądrowany i spalony. 5 Ale Bóg ponownie ulituje się nad nimi. Sprawi, że wrócą oni do ziemi Izraela i odbudują dom Boży. Ten odbudowany nie będzie taki jak ten dawny, ale będzie trwał aż do chwili, gdy wypełnią się czasy ustalone. Potem wrócą wszyscy z wygnania i wspaniale odbudują Jeruzalem. Dom Boży zostanie tam odbudowany zgodnie z tym, co zapowiedzieli o Jeruzalem prorocy Izraela. 6 A wszystkie narody całej ziemi nawrócą się i będą szczerze okazywać bojaźń przed Bogiem. Wszyscy odrzucą fałszywe bóstwa, które ich zwodzą, i w sprawiedliwości będą błogosławić Boga wieków. 7 Wszyscy synowie Izraela, którzy ocaleją w tych dniach, będą wspominać Boga w prawdzie. Zgromadzą się razem i przyjdą do Jeruzalem. Tam, w ziemi Abrahama, która zostanie im oddana, będą mieszkali bezpiecznie na wieki. Prawdziwie miłujący Boga będą się cieszyli, a ci, którzy dopuszczają się grzechu i nieprawości, znikną z ziemi.
Zachęta do wiernej służby Bogu
8 A teraz, dzieci, nakazuję wam: 9 Służcie Bogu w prawdzie i czyńcie to, co jest dobre w Jego oczach! Dzieciom waszym polecajcie czynić sprawiedliwość i miłosierdzie. Niech pamiętają o Bogu i błogosławią Jego imię w każdym czasie, w prawdzie i z całej mocy! Ty zaś, dziecko, opuść Niniwę, nie pozostawaj tutaj! Kiedy pochowasz swoją matkę obok mnie, nie pozostawaj ani jednej nocy dłużej w tych stronach. Widzę bowiem, że jest tu wiele niesprawiedliwości. Ludzie są tu pełni podstępu i nie mają wstydu. 10 Patrz, dziecko, co uczynił Nadab swemu opiekunowi Achikarowi: żywcem posłał go do ziemi! Bóg jednak pomścił tę hańbę przed swoim obliczem: wydobył na światło Achikara, a Nadaba posłał w ciemność wieczną, gdyż ten chciał zabić Achikara. Achikar ocalał z sideł śmierci, jakie zastawił na niego Nadab, ponieważ dawał jałmużnę. Nadab zaś wpadł w sidła śmierci i zatracił samego siebie. 11 Zobaczcie zatem, dzieci, jaką korzyść przynosi dawanie jałmużny, a co powoduje czynienie niesprawiedliwości, która zabija! Czuję, że już dusza moja odchodzi.
Położono go wtedy na łóżku i umarł. Został pochowany bardzo uroczyście.
Epilog
12 A gdy umarła jego matka, Tobiasz pochował ją obok ojca. Potem wyruszył wraz z żoną do Medii i zamieszkał w Ekbatanie razem ze swoim teściem, Raguelem. 13 Opiekował się teściami z szacunkiem w czasie ich starości. Potem pochował ich w Ekbatanie w Medii. Odziedziczył posiadłość po Raguelu i po Tobicie, swoim ojcu. 14 Otoczony szacunkiem, zmarł w wieku stu siedemnastu lat. 15 Przed śmiercią dowiedział się o upadku Niniwy i widział jej jeńców, prowadzonych do Medii przez Achiacharosa, króla Medii. Błogosławił Boga za wszystko, co uczynił On synom Niniwy i Asyrii. Przed śmiercią rozradował się z tym, co się z Niniwą i błogosławił Pana, Boga na wieki wieków.