Odwiedziny królowej Saby
1 A gdy królowa Saby usłyszała wieść o Salomonie opartą na chwale Pana, wybrała się do niego, żeby go doświadczyć przez stawianie trudnych pytań.
2 Przybyła do Jeruzalemu z nadzwyczaj wspaniałym orszakiem na wielbłądach objuczonych wonnościami, wielką ilością złota i drogimi kamieniami i przyszedłszy do Salomona rozmawiała z nim o wszystkim, co miała na sercu.
3 Salomon zaś odpowiadał na wszystkie jej pytania i nie było takiego pytania, na które król nie umiałby dać jej odpowiedzi.
4 Gdy więc królowa Saby poznała całą mądrość Salomona i obejrzała pałac, który zbudował,
5 Potrawy na jego stole i stanowiska jego dostojników, i sprawność w usługiwaniu jego sług, ich stroje, podawane napoje oraz jego ofiarę całopalną, jaką złożył w przybytku Pana, nie mogła wyjść z podziwu
6 I rzekła do króla: Prawdą okazało się to, co o twoich sprawach i o twojej mądrości słyszałam w mojej ziemi,
7 Lecz nie wierzyłam tym słowom, aż przybyłam i zobaczyłam na własne oczy; a i tak nie powiedziano mi ani połowy tego, bo znacznie przewyższyłeś mądrością i zacnością to, co o tobie słyszałam.
8 Szczęśliwi twoi ludzie, szczęśliwi ci twoi słudzy, którzy stoją przed tobą, że mogą zawsze słuchać twojej mądrości.
9 Niech będzie błogosławiony Pan, Bóg twój, który cię sobie upodobał, aby cię posadzić na tronie Izraela; dlatego że umiłował Pan Izraela na wieki, ustanowił cię królem, abyś stosował prawo i sprawiedliwość.
10 Po czym podarowała królowi sto dwadzieścia talentów złota i ogromną ilość wonności i drogich kamieni. Nigdy już nie nadeszło tyle wonności, ile wtedy podarowała królowa Saby królowi Salomonowi.
11 Również okręty Chirama, które przywoziły złoto z Ofiru, przywiozły z Ofiru ogromną ilość drzewa sandałowego i drogich kamieni.
12 Wtedy król kazał sporządzić z drzewa sandałowego poręcze dla przybytku Pana i dla pałacu królewskiego, jak również cytry i harfy dla śpiewaków; nie nadeszło już nigdy tyle drzewa sandałowego, co wtedy i nie widziano go tyle aż do dnia dzisiejszego.
13 Król Salomon zaś podarował królowej Saby wszystko, czego zapragnęła i co sobie wyprosiła oprócz tego, co jej darował od siebie jako król Salomon. Potem ona wybrała się w drogę powrotną i pojechała do swojej ziemi wraz ze swoimi dworzanami.
Roczne dochody Salomona
14 Ilość złota, jakie napływało do Salomona w ciągu jednego roku, wynosiła sześćset sześćdziesiąt sześć talentów,
15 Nie licząc dochodów od wędrownych handlarzy i z ceł od kupców, i od wszystkich królów arabskich i namiestników ziemi.
Wystrój pałacu królewskiego
16 Następnie król Salomon kazał sporządzić dwieście tarcz z kutego złota, na jedną tarczę zaś wychodziło sześćset sykli złota,
17 Poza tym trzysta puklerzy z kutego złota, a na jeden puklerz wychodziły trzy miny złota; i złożył je król w Leśnym Domu Libańskim.
18 Dalej kazał król sporządzić wielki tron z kości słoniowej i powlec go szczerym złotem.
19 Tron miał sześć stopni, a z tyłu miał ten tron łby byków, z obu stron siedzenia były poręcze, a dwa lwy stały obok poręczy.
20 Dwanaście lwów zaś stało tam przy tych sześciu stopniach z jednej i z drugiej strony; w żadnym innym królestwie czegoś takiego nie zrobiono.
21 Wszystkie kielichy króla Salomona były ze złota, także wszystkie przybory w Leśnym Domu Libańskim były ze szczerego złota, nic nie było ze srebra, gdyż srebro w czasach Salomona za nic było uważane,
22 Gdyż król posiadał okręty, które płynęły do Tarszysz morzem wraz z okrętami Chirama; raz na trzy lata przypływały okręty z Tarszysz, przywożąc złoto i srebro, kość słoniową, małpy i pawie.
Bogactwo, mądrość i sława Salomona
23 Tak tedy król Salomon bogactwem i mądrością przewyższał wszystkich królów ziemi
24 I cały świat pragnął oglądać Salomona, aby słuchać jego mądrości, jaką Pan włożył w jego serce.
25 A wszyscy oni przynosili rokrocznie swoje daniny, naczynia srebrne, naczynia złote, szaty, broń, wonności, konie, muły.
26 I nagromadził Salomon wozów i jezdnych tak, iż miał tysiąc czterysta wozów wojennych i dwanaście tysięcy jezdnych, a rozmieścił je po miastach przeznaczonych dla wozów oraz przy osobie króla w Jeruzalemie.
27 Król sprawił, że srebra było w Jeruzalemie tyle co kamieni, a drzewa cedrowego tyle, co dzikich figowców, które rosną na nizinie w obfitości.
28 Konie przeznaczone dla Salomona sprowadzano z Egiptu, z Koe; handlarze królewscy zakupywali je w Koe za określoną cenę.
29 Wóz można było dostać w Egipcie za sześćset srebrników, a konia za sto pięćdziesiąt; w ten sposób za ich pośrednictwem dostawały się one do wszystkich królów chetyckich i królów aramejskich.
The Visit of the Queen of Sheba
(2 Chronicles 9.1-12)1 The queen of Sheba heard of Solomon's fame, and she traveled to Jerusalem to test him with difficult questions. 2 She brought with her a large group of attendants, as well as camels loaded with spices, jewels, and a large amount of gold. When she and Solomon met, she asked him all the questions that she could think of. 3 He answered them all; there was nothing too difficult for him to explain. 4 The queen of Sheba heard Solomon's wisdom and saw the palace he had built. 5 She saw the food that was served at his table, the living quarters for his officials, the organization of his palace staff and the uniforms they wore, the servants who waited on him at feasts, and the sacrifices he offered in the Temple. It left her breathless and amazed. 6 She said to King Solomon, “What I heard in my own country about you and your wisdom is true! 7 But I couldn't believe it until I had come and seen it all for myself. But I didn't hear even half of it; your wisdom and wealth are much greater than what I was told. 8 How fortunate are your wives! And how fortunate your servants, who are always in your presence and are privileged to hear your wise sayings! 9 Praise the Lord your God! He has shown how pleased he is with you by making you king of Israel. Because his love for Israel is eternal, he has made you their king so that you can maintain law and justice.”
10 She presented to King Solomon the gifts she had brought: almost five tons of gold and a very large amount of spices and jewels. The amount of spices she gave him was by far the greatest that he ever received at any time.
( 11 Hiram's fleet, which had brought gold from Ophir, also brought from there a large amount of juniper wood and jewels. 12 Solomon used the wood to build railings in the Temple and the palace, and also to make harps and lyres for the musicians. It was the finest juniper wood ever imported into Israel; none like it has ever been seen again.)
13 King Solomon gave the queen of Sheba everything she asked for, besides all the other customary gifts that he had generously given her. Then she and her attendants returned to the land of Sheba.
King Solomon's Wealth
(2 Chronicles 9.13-29)14 Every year King Solomon received over twenty-five tons of gold, 15 in addition to the taxes paid by merchants, the profits from trade, and tribute paid by the Arabian kings and the governors of the Israelite districts.
16 Solomon made two hundred large shields and had each one overlaid with almost fifteen pounds of gold. 17 He also made three hundred smaller shields, overlaying each one of them with nearly four pounds of gold. He had all these shields placed in the Hall of the Forest of Lebanon.
18 He also had a large throne made. Part of it was covered with ivory and the rest of it was covered with the finest gold. 19-20 The throne had six steps leading up to it, with the figure of a lion at each end of every step, a total of twelve lions. At the back of the throne was the figure of a bull's head, and beside each of the two armrests was the figure of a lion. No throne like this had ever existed in any other kingdom.
21 All of Solomon's drinking cups were made of gold, and all the utensils in the Hall of the Forest of Lebanon were of pure gold. No silver was used, since it was not considered valuable in Solomon's day. 22 He had a fleet of ocean-going ships sailing with Hiram's fleet. Every three years his fleet would return, bringing gold, silver, ivory, apes, and monkeys.
23 King Solomon was richer and wiser than any other king, 24 and the whole world wanted to come and listen to the wisdom that God had given him. 25 Everyone who came brought him a gift—articles of silver and gold, robes, weapons, spices, horses, and mules. This continued year after year.
26 Solomon built up a force of fourteen hundred chariots and twelve thousand cavalry horses. Some of them he kept in Jerusalem and the rest he stationed in various other cities. 27 During his reign silver was as common in Jerusalem as stone, and cedar was as plentiful as ordinary sycamore in the foothills of Judah. 28 The king's agents controlled the export of horses from Musri and Cilicia, 29 and the export of chariots from Egypt. They supplied the Hittite and Syrian kings with horses and chariots, selling chariots for 600 pieces of silver each and horses for 150 each.